Bitkilərin çoxalması - Haqqinda Melumat

Bitkilərin çoxalması — Bitki reproduksiyası, cinsi və ya qeyri-cinsi şəkildə çoxalda bilən yeni nəsillərin yetişdirilməsidir. Cinsi çoxalma, cinsiyyət hüceyrələrinin birləşməsi ilə nəsillər meydana gətirir, nəticədə nəsillər genetik olaraq valideynlərindən və ya valideynlərindən fərqlənir. Cinsi olmayan çoxalma, mutasiyaların baş verdiyi hallar xaricində genetik olaraq ana bitkilərə və bir-birinə bənzər hüceyrələrin birləşmədən yeni fərdlərin meydana çıxmasına səbəb olur.

Disk və radial çiçəklənmə ilə çiçək başları.

Bitkilərin ana cinsinin genetik cəhətdən eyni klonları olan yeni bitkilərin yaradıldığı iki əsas çoxalma növü var. Vegetativ çoxalma əsas bitkinin vegetativ hissəsini (qönçələnmə, əkinçilik və s.) əhatə edir.

Qeyri-cinsi çoxalma

Cinsi çoxalma

Cinsi çoxalma iki əsas prosesi əhatə edir: genləri yenidən düzəldən və xromosomların sayını azaldan meyoz və xromosomu tam diploid sayına gətirən mayalanma. Bu iki proses arasında müxtəlif növ bitki və yosunlar fərqlənir, lakin bir çoxu, bütün quru bitkiləri də daxil olmaqla, hər hüceyrədə bir xromosom dəsti olan iki fərqli çoxhüceyrəli haploidlərlə nəsillərcə dəyişir. Qametofit, mitoz adlanan hüceyrə bölgüsü prosesi yolu ilə kişi və ya qadın cinsiyyət hüceyrələri (və ya hər ikisi) meydana gətirir. Ayrı-ayrı qametofitləri olan damar bitkilərində dişi qametofitlər meqa-qametofitlər (meqa = böyük, böyük yumurta əmələ gətirir), erkək qametofitlərə isə mikroqametofit deyilir (mikro kiçik, kiçik sperma əmələ gətirir). Erkək və dişi cinsiyyət hüceyrələrinin birləşməsi (mayalanma) çox hüceyrəli sporofitə bölərək inkişaf edən bir diploid ziqota verir. Yetkin sporofit, mayoz yolu ilə sporlar meydana gətirir, bəzən də "azalma bölünməsi" adlanır, çünki cüt xromosomlar tək bir dəst meydana gətirmək üçün yenidən ayrılır.

İstinadlar

Introduction To Plant Science. Delmar Thomson Learning. 2004. 296. ISBN 978-1-4018-4188-1.
↑ Fritz, Robert E.; Simms, Ellen Louise. Plant resistance to herbivores and pathogens: ecology, evolution, and genetics. Chicago: University of Chicago Press. 1992. 359. ISBN 978-0-226-26554-4.
. 2009-10-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-10-25.
Lovett Doust, Jon, and Lesley Lovett Doust. 1988. Plant reproductive ecology: patterns and strategies. New York: Oxford University Press. P 290.
. 2022-06-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-29.
. 2017-02-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-29.
Reiley, H. Edward; Shry, Carroll L. Introductory horticulture. Albany, NY: Delmar/Thomson Learning. 2004. 54. ISBN 978-0-7668-1567-4.
Rooting cuttings of tropical trees. London: Commonwealth Science Council. 1993. 9. ISBN 978-0-85092-394-0.

[introduction_to_plant_science_a01-1] Introduction To Plant Science. Delmar Thomson Learning. 2004. 296. ISBN 978-1-4018-4188-1.

[plant_resistance_to_herbivores_and_pathogens-2] Fritz, Robert E.; Simms, Ellen Louise. Plant resistance to herbivores and pathogens: ecology, evolution, and genetics. Chicago: University of Chicago Press. 1992. 359. ISBN 978-0-226-26554-4.

[3] . 2009-10-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-10-25.

[4] Lovett Doust, Jon, and Lesley Lovett Doust. 1988. Plant reproductive ecology: patterns and strategies. New York: Oxford University Press. P 290.

[5] . 2022-06-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-29.

[6] . 2017-02-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-29.

[introductory_horticulture_a04-7] Reiley, H. Edward; Shry, Carroll L. Introductory horticulture. Albany, NY: Delmar/Thomson Learning. 2004. 54. ISBN 978-0-7668-1567-4.

[rooting_cuttings_of_tropical_trees-8] Rooting cuttings of tropical trees. London: Commonwealth Science Council. 1993. 9. ISBN 978-0-85092-394-0.