Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqtisadi və Sosial Şurası
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqtisadi və Sosial Şurası (İSŞ) — BMT-nin və onun ixtisaslaşmış qurumlarının iqtisadi və sosial sahələrdə əməkdaşlığını koordinasiya edən Birləşmiş Millətlər Təşkilatının əsas orqanlarından biridir.
| Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqtisadi və Sosial Şurası ECOSOC[1], CÉSNU[1] | |
|---|---|
 | |
| Yaranma tarixi | 1945[1] |
| Mərkəzi | |
|
ecosoc.un.org/en ecosoc.un.org/zh ecosoc.un.org/fr ecosoc.un.org/es ecosoc.un.org/ru ecosoc.un.org/ar |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
26 iyun 1945-ci ildə qurulmuşdur, baş gərargahı Nyu-Yorkda yerləşir (ABŞ).
BMT Nizamnaməsi ECOSOC-u 15 BMT-nin ixtisaslaşmış təşkilatlarının, 9 funksional komissiyalarının və 5 regional komissiyaların iqtisadi və sosial sahədə fəaliyyətlərini əlaqələndirməkdən məsul olan əsas orqan kimi təsis etdi. Şura eyni zamanda beynəlxalq iqtisadi və sosial məsələlərin müzakirəsi və Üzv Dövlətlər və BMT sistemi üçün siyasət tövsiyələrinin verilməsi, 11 BMT fondundan və BMT proqramlarından hesabat almaq üçün mərkəzi bir forumdur.
İqtisadi və Sosial Şuranın fəaliyyət dairəsinə daxildir:
- Yaşayış səviyyəsinin yaxşılaşdırılması və əhalinin tam məşğulluğu daxil olmaqla iqtisadi və sosial tərəqqinin təşviqi;
- İqtisadi və sosial sahələrdə və səhiyyə sahəsində beynəlxalq problemlərin həlli yollarının inkişafı;
- Mədəniyyət və təhsil sahəsində beynəlxalq əməkdaşlığın təşviqi;
- İnsan hüquqlarına və əsas azadlıqlarına ümumi hörmət üçün şəraitin yaradılması.
- Şura lazım olduqda humanitar fövqəladə hallar üçün müvəqqəti iclaslar çağırmaq səlahiyyətinə malikdir.
Fəaliyyət dairəsinə daxil olan mövzularda araşdırma aparır və ya təşkil edir, bu mövzularda hesabatlar dərc edir. İqtisadi və sosial problemlərə dair beynəlxalq konfransların hazırlanmasına və təşkilinə kömək edir, bu konfransların qərarlarının icrasına kömək edir. Bütün BMT sisteminin insan və maliyyə resurslarının yüzdə 70-dən çoxu səlahiyyətlərini həyata keçirmək üçün Şuraya ayrılmışdır.
Şuranın hər illik iclasının əvvəlində İqtisadi və Sosial Şuranın Rəyasət Heyəti seçilir. Büronun əsas funksiyaları gündəmi hazırlamaq, iş proqramını tərtib etmək və BMT Katibliyinin dəstəyi ilə iclası təşkil etməkdir.
Şura, BMT Baş Assambleyası tərəfindən üç il müddətinə seçilən 54 ştatın nümayəndələrindən ibarətdir [3]. Yenidən seçki məhdudiyyəti yoxdur: gedən bir ECOSOC üzvü dərhal yenidən seçilə bilər. ECOSOC-un hər bir üzvü 1 (bir) səsə malikdir. Qərarlar səs verən ECOSOC üzvlərinin sadə səs çoxluğu ilə qəbul edilir.
BMT Baş Məclisinin 20 dekabr 1971-ci il tarixli 2847 saylı qərarı (A / RES / 2847 (XXVI)) ECOSOC-da yer ayrılması üçün aşağıdakı proseduru müəyyənləşdirdi:
| Regional qrup | Yerlərin sayı |
|---|---|
| Asiya | 11 |
| Afrika | 14 |
| Şərqi Avropa | 6 |
| Qərbi Avropa və digər dövlətlər | 13 |
| Latın Amerikası və Karib dənizi | 10 |
