Argentinanın bir çox fərqli tipdə dövlət başçıları, eləcə də bir çox fərqli hökumət tipləri olub. Kolumba qədərki dövrdə, bu gün Argentinanı təşkil edən ərazilərin əksəriyyəti, Şimal-Qərb və Kuyo bölgələrinin İnk sakinləri istisna olmaqla, heç bir mərkəzləşdirilmiş hökumət olmadan Amerika xalqları tərəfindən məskunlaşmışdır. Amerikada ispan müstəmləkəçiliyi zamanı İspaniya kralı Yeni dünyada fəth edilmiş ərazilər üzərində ali hakimiyyət səlahiyyətini özündə saxlayır, yerli idarəetmə üçün vitse-krallar təyin edirdi. Sonradan Argentinaya çevriləcək ərazilər əvvəlcə Peru vitse-krallığının, sonra isə Rio-de-la-Plata vitse-krallığının bir hissəsi idi. may inqilabı Argentina İstiqlal müharibəsini başlatmaqla vitse-kral Baltazar İdalqo de Sisnerosu ilk milli hökumətlə əvəz etdi. Bu, əyalət deputatlarının birləşməsi ilə sonradan Xunta Qrandeyə çevriləcək və ilk əvvəl bir neçə üzvdən ibarət olan Primyera Xunta idi. Xuntaların böyüklüyü onların üzvləri arasında daxili siyasi mübahisələrə səbəb olurdu və buna görə də onları üç üzvdən ibarət Birinci və İkinci Triumvirat əvəz etdi. XIII ilin Məclisi Rio-de-la-Plata Birləşmiş Əyalətlərinin Ali Direktoru adlanan və dövlət başçısının atributlarına bənzər yeni icra hakimiyyəti orqanı yaratdı. İkinci məclis, Tukuman Konqresi 1816-cı ildə müstəqillik elan etdi və 1819-cu il Argentina Konstitusiyasını qəbul etdi. Lakin bu konstitusiya mərkəzi hökumətlə Federal Liqa əyalətləri arasında silahlı münaqişələr zamanı ləğv edildi. Bu, Argentinada hər hansı bir dövlət başçısının olmadığı və "XX ilin anarxiyası" kimi tanınan bir dövr başlatdı.
Prezident | |
---|---|
| |
Vəzifədədir Xavyer Miley 10 dekabr 2023 | |
Başçılıq edir | Argentina |
Rəsmi iqamətgahı |
Kasa Rosada (Prezident administrasiyası) Kinta de Olivos (rəsmi iqamətgah) Çapadmalal iqamətgahı (yay evi) |
Səlahiyyət müddəti | Dörd il. Bir dəfə təkrar seçilmə imkanı. |
Maaşı | 1 281 328 Argentina pesosu (dekabr, 2022) |
Rəsmi saytı | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
1826-cı ildə mərkəzi hökuməti təşkil etmək üçün yeni cəhd oldu. Yeni konqres yeni konstitusiya yazdı və bu prosesdə Bernardino Rivadavianı prezident seçdi. Rivadavia Argentinanın ilk prezidenti olub. Lakin qısa müddət sonra istefa verdi və 1826-cı il Konstitusiyası ləğv edildi. Argentina əyalətləri daha sonra mərkəzi dövlət başçısı olmayan bir konfederasiya kimi təşkilatlandılar. Bu təşkilati formada Buenos-Ayres əyalətinin qubernatorları öz üzərlərinə bütün əyalətlərin adından xarici borcların ödənilməsi və xarici əlaqələri idarə etmək kimi bəzi vəzifələr götürdülər. Bu qubernatorlar, Xuan Lavalle istisna olmaqla, Buenos-Ayres qanunverici orqanı tərəfindən təyin edildi. Xuan Manuel de Rosas, 1852-ci ildə Kaseros döyüşündə Xusto Xose de Urkisa onu məğlub edənə qədər ardıcıl on yeddi il qubernator vəzifəsini saxladı. Urkisa daha sonra yeni Konstitusiya məclisini çağırdı və düzəlişlər yolu ilə Argentinanın hazırkı konstitusiyası olan 1853-cü il Konstitusiyasını elan etdi. 1854-cü ildə Urkisa həm hökumət, həm də dövlət başçısı kimi fəaliyyət göstərən müasir Argentinanın ilk prezidenti oldu. Bununla belə, Buenos-Ayres əyaləti konstitusiyanı rədd etdi və 1859-cu il Sepeda döyüşünün nəticələrinə qədər müstəqil dövlət oldu, baxmayaraq ki, daxili münaqişə davam etdi. Yalnız 1861-ci ildə Pavon döyüşündən sonra keçmiş bonaerense lideri Bartolome Mitre vahid Argentina Respublikasının ilk prezidenti oldu.
Konstitusiyalı prezidentlərin ardıcıllığı 1930-cu ilə qədər, Xose Feliks Uriburu mülki-hərbi dövlət çevrilişi ilə hakimiyyəti ələ keçirənə qədər fasiləsiz davam etdi. Uzun onilliklər ərzində qanuni prezidentlər və qeyri-qanuni vasitələrlə hökuməti ələ keçirən digərləri arasında növbəlilik var idi. Bu vasitələrə dövlət çevrilişləri, eyni zamanda əsas siyasi partiyaların qadağan edilməsi və seçki saxtakarlığı daxildir. Sonuncu dövlət çevrilişi 1976-cı ildə baş verdi və 1983-cü ildə başa çatan Milli Yenidən Təşkil Prosesi ilə nəticələndi. Öz səlahiyyətlərini Konstitusiya mandatı xaricində həyata keçirən hər hansı de-fakto rəhbərin prezident və ya dövlət başçısı kimi retrospektiv tanınması Argentina siyasətində mübahisəli və aktual məsələdir. Bununla belə, onların hakimiyyətdə olarkən qəbul etdikləri qərarlar de-fakto hökumət doktrinasına uyğun olaraq etibarlı hesab edilmişdir. Bu doktrina 1994-cü il konstitusiya düzəlişi ilə rədd edildi və potensial gələcək çevrilişlər üçün tətbiq olunmayacaqdı. Hazırkı dövlət başçısı 10 dekabr 2023-cü ildə vəzifəyə başlayan prezident Xavyer Mileydir.
Partiya mənsubiyyəti
Abbreviatura | Partiya adı (azərbaycanca) | Partiya adı (ispanca) | İllər | |
---|---|---|---|---|
Unitar | Partido Unitario | 1826–1827, 1828–1829 | ||
Federal | Partido Federal | 1827–1828, 1829–1861 | ||
Liberal | Liberal Partiya | Partido Liberal | 1862–1868 | |
— | Müstəqil siyasətçi | Politico independiente | 1868–1874 | |
MMP | Partido Autonomista Nacional | 1874–1916 | ||
RVB | Union Civica Radical | 1916–1930, 1958–1966, 1983–1989, 1999–2003 | ||
Hərbi | Fuerzas Armadas de la Republica Argentina | 1930–1932, 1943–1946, 1955–1958, 1966–1973, 1976–1983 | ||
Konkordansiya | Concordancia | 1932–1943 | ||
ƏP | Partido Xusticialista | 1946–1955, 1973–1976, 1989–1999, 2003–2015, 2019–2023 | ||
RT | Propuesta Republicana | 2015–2019 | ||
LP | Partido Libertario | 2023–hazırkı |
Rio-de-la-Plata Birləşmiş Əyalətləri (1810–1831)
Xunta sədrləri (1810–1811)
Portret | Adı (Doğum–Vəfat) |
Hakimiyyət dövrü | Qeydlər |
İstinadlar | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Başlanğıc | Son | Səlahiyyət müddəti | ||||
(1759–1829) |
25 may 1810 | 18 dekabr 1810 | Argentina İstiqlal müharibəsi başlayarkən Birinci Xuntanın prezidenti. O, milli hökumətin ilk prezidenti kimi qəbul edilir. | 217 gün | ||
18 dekabr 1810 | 26 avqust 1811 | sədri. xidmət etmək üçün vəzifəsindən getdi. | 140 gün | |||
(1765–1831) |
26 avqust 1811 | 23 sentyabr 1811 | Saavedranın getməsindən sonra ləğv olunana qədər Xunta Qrandenin sədri. | 13 gün |
Triumviratlar (1811–1814)
23 sentyabr 1811 – 8 oktyabr 1812 | |||
---|---|---|---|
23 sentyabr 1811 – 23 mart 1812 | 23 mart 1812 – 8 oktyabr 1812 | ||
(1761–1826) | |||
(1774–1849) | |||
(1758–1833) |
(1776–1850) |
Ali Direktorlar (1814–1820)
Buenos-Ayres əyalətinin beynəlxalq əlaqələri idarə edən qubernatorları (1820–1826)
1820–1826-cı illər arasında Birləşmiş Əyalətlər pakt və müqavilələrlə birləşdirilmiş muxtar əyalətlərin sərbəst ittifaqı kimi fəaliyyət göstərirdi (bax: , , ), lakin 1825-ci il Konstitusiya Konqresinə qədər heç bir faktiki mərkəzi hökumət yox idi.
İlk prezident hökuməti (1826–1827)
Portret | Adı (Doğum–Vəfat) |
Hakimiyyət dövrü | Seçkilər | Siyasi partiya |
Qeydlər |
İstinadlar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Başlanğıc | Son | |||||||
(1780–1845) |
8 fevral 1826 | 27 iyun 1827 | 1826 | 1826-cı il konstitusiyasının elan edilməsindən əvvəl 1826-cı il Təsis Məclisi tərəfindən seçildi.Sisplatin müharibəsini apardı. Konstitusiyanın əyalətlər tərəfindən rədd edilməsi və müharibənin nəticəsi xalqın narazılığına səbəb olduğu üçün istefa verdi. | :23–32 | |||
(1785–1856) |
7 iyul 1827 | 18 avqust 1827 | — | 1826-cı il Müəssislər Məclisi tərəfindən müvəqqəti prezident seçildi. Onun mandatı Məclisin bağlanması və Buenos-Ayresin yeni qubernatoru üçün seçkilərin çağırılması ilə məhdudlaşdı. |
Buenos-Ayres əyalətinin beynəlxalq əlaqələri idarə edən qubernatorları (1827–1831)
Portret | Adı (Doğum–Vəfat) |
Hakimiyyət dövrü | Siyasi partiya |
Qeydlər |
İstinadlar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Başlanğıc | Son | ||||||
(1787–1828) |
18 avqust 1827 | 1 dekabr 1828 | Sisplatin müharibəsini bitirdi. Xuan Lavalle tərəfindən devrilmiş və edam edilmişdir. | ||||
(1797–1841) |
1 dekabr 1828 | 26 iyun 1829 | Dövlət çevrilişi. Döyüşdə məğlub oldu, mühasirədə olarkən istefa verdi. | ||||
(1774–1843) |
26 iyun 1829 | 6 dekabr 1829 | Müvəqqəti. | ||||
Xuan Manuel de Rosas (1793–1877) |
6 dekabr 1829 | 4 yanvar 1831 | Birinci hakimiyyət dövrü. Federal Paktı çağırdı və Unitar Liqaya qarşı müharibə etdi. |
Argentina Konfederasiyası (1831–1861)
Beynəlxalq əlaqələri idarə edən qubernatorlar (1831–1852)
Portret | Adı (Doğum–Vəfat) |
Hakimiyyət dövrü | Siyasi partiya |
Qeydlər | İstinadlar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Başlanğıc | Son | ||||||
Xuan Manuel de Rosas (1793–1877) |
4 yanvar 1831 | 5 dekabr 1832 | Buenos-Ayres əyalətinin qubernatoru. Birinci hakimiyyət dövrü. Federal Paktı çağırdı və Unitar Liqaya qarşı müharibə etdi. İstefa verdi. | ||||
(1773–1836) |
5 dekabr 1832 | 4 noyabr 1833 | Buenos-Ayres əyalətinin qubernatoru. ilə devrildi. | ||||
(1774–1843) |
4 noyabr 1833 | 27 iyun 1834 | Buenos-Ayres əyalətinin qubernatoru. Müvəqqəti. | ||||
(1779–1839) |
27 iyun 1834 | 7 mart 1835 | Buenos-Ayres əyalətinin qubernatoru. Müvəqqəti. | ||||
Xuan Manuel de Rosas (1793–1877) |
7 mart 1835 | 3 fevral 1852 | "Ümumi gücün cəmi" ilə Buenos-Ayres əyalətinin qubernatoru. Adətən çevriliş kimi qəbul edilir. İkinci hakimiyyət dövrü. və Uruqvay Vətəndaş müharibəsi, Konfederasiya Müharibəsini və Rio-de-la-Platanın Fransa və İngiltərə-Fransa tərəfindən blokadası dövründə rəhbərlik etdi. 1851-ci ildə "Argentina Konfederasiyasının Ali Başçısı" təyin edildi. Kaseros döyüşündə Xusto Xose de Urkisa tərəfindən məğlub edildi. İstefa verdi. | ||||
(1785–1856) |
3 fevral 1852 | 6 aprel 1852 | — | Buenos-Ayres əyalətinin qubernatoru. Müvəqqəti. 1852-ci il aprelin 6-dan iyulun 26-dək ümummilli səlahiyyətləri olmadan Bueros-Ayres əyalətinin qubernatoru olaraq qaldı. | |||
(1801–1870) |
6 aprel 1852 | 31 may 1852 | Konfederasiyanın xarici əlaqələrə cavabdeh olan Entre Rios əyalətinin qubernatoru. |
Argentina Konfederasiyasının müvəqqəti direktoru (1852–1854)
Konfederasiya prezidentləri (1854–1861)
Argentina Respublikası (1861–indiyədək)
Prezidentlər (1861–indiyədək)
Portret | Adı (Doğum–Vəfat) |
Hakimiyyət dövrü | Seçkilər | Siyasi partiya (Koalisiya) |
Qeydlər | Vitse-prezident | İstinadlar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Başlanğıc | Son | ||||||||
(1821–1906) |
12 dekabr 1861 | 12 aprel 1862 | — | Liberal |
Pavon döyüşündən və Xuan Esteban Pederneranın istefasından sonra Buenos-Ayres əyalətinin milli hökumətə cavabdeh olan de-fakto qubernatoru. Sonrakı aylarda əyalətlər Mitreyə müxtəlif səlahiyyətlər verdilər.
|
Vakant | |||
12 aprel 1862 | 2 iyun 1862 | Fərmanla özünü "Milli İcra Hakimiyyətindən məsul olan Buenos-Ayres əyalətinin qubernatoru" təyin etdi. | |||||||
2 iyun 1862 | 12 oktyabr 1862 | Milli Konqres seçkilər keçirilənə qədər Buenos-Ayres qubernatorunu Milli İcra Hakimiyyətinə məsul şəxs təyin etdi. | |||||||
12 oktyabr 1862 | 12 oktyabr 1868 | 1862 | Liberal Milliyyətçi |
Mitrenin yeganə namizəd olduğu dolayı seçkilər. Vahid dövlətin ilk prezidenti. Üçlü İttifaq müharibəsini aparıb. |
Markos Pas (2 yanvar 1868-də vəfat edib) |
||||
Vakant | |||||||||
(1811–1888) |
12 oktyabr 1868 | 12 oktyabr 1874 | 1868 | — | Dolayı seçkilər. Üçlü İttifaq müharibəsini başa çatdırıb. | Adolfo Alsina | |||
(1837–1885) |
12 oktyabr 1874 | 12 oktyabr 1880 | 1874 |
Milli Partiya ↓ |
Dolayı seçkilər. 1880-ci ilin sentyabrında Buenos-Ayres şəhəri birbaşa mərkəzi federal hökumətin tabeliyinə verildi. | Mariano Akosta | |||
(1843–1914) |
12 oktyabr 1880 | 12 oktyabr 1886 | 1880 | Dolayı seçkilər. İlk hakimiyyət dövrü. başa çatması. | Fransisko Bernabe Madero | ||||
(1844–1909) |
12 oktyabr 1886 | 6 avqust 1890 | 1886 | Dolayı seçkilər. nəticəsində istefa verdi. | Karlos Pelleqrini | ||||
(1846–1906) |
6 avqust 1890 | 12 oktyabr 1892 | Onun istefasından sonra Migel Anxel Xuares Selman prezident oldu. | Vakant | |||||
(1822–1907) |
12 oktyabr 1892 | 22 yanvar 1895 | 1892 | Dolayı seçkilər. hökumətin qələbəsi. İstefa verdi. | |||||
(1831–1914) |
22 yanvar 1895 | 12 oktyabr 1898 | vitse-prezidenti. Onun istefasından sonra prezident oldu. | Vakant | |||||
(1843–1914) |
12 oktyabr 1898 | 12 oktyabr 1904 | 1898 | Dolayı seçkilər. İkinci hakimiyyət dövrü. | Norberto Kirno Kosta | ||||
(1835–1906) |
12 oktyabr 1904 | 12 mart 1906 † | 1904 | Dolayı seçkilər. 1905-ci il inqilabında hökumətin qələbəsi. Vəzifədə vəfat edib. | |||||
(1860–1931) |
25 yanvar 1906 | 12 mart 1906 | Kintananın vitse-prezidenti, onun xəstəliyi dövründə prezident səlahiyyətlərini icra edib. | Özü | |||||
12 mart 1906 | 12 oktyabr 1910 | Kintananın ölümündən sonra prezident vəzifəsini tutdu. | Vakant | ||||||
(1851–1914) |
12 oktyabr 1910 | 9 avqust 1914 † | 1910 |
PAN Modernist |
Dolayı seçkilər. Gizli, ümumi və məcburi seçki hüququ verən Saens Penya qanununu qəbul etdirdi. Vəzifədə vəfat etdi. | ||||
(1840–1919) |
9 avqust 1914 | 12 oktyabr 1916 | Roke Saens Penyanın vitse-prezidenti. Onun ölümündən sonra prezident vəzifəsini tutdu. | Vakant | |||||
(1852–1933) |
12 oktyabr 1916 | 12 oktyabr 1922 | 1916 | Azad dolayı seçkilər. Saens Penya qanunu əsasında seçilən ilk prezident. İlk hakimiyyət dövrü. Birinci Dünya müharibəsi zamanı neytrallığı qorudu. |
Pelagio Luna (25 iyun 1919-da vəfat edib) |
||||
Vakant | |||||||||
(1868–1942) |
12 oktyabr 1922 | 12 oktyabr 1928 | 1922 | Azad dolayı seçkilər. | Elpidio Qonzales | ||||
(1852–1933) |
12 oktyabr 1928 | 6 sentyabr 1930 | 1928 | Azad dolayı seçkilər. İkinci hakimiyyət dövrü. ilə hakimiyyətdən kənarlaşdırıldı. | Enrike Martines | ||||
(1887–1938) |
5 sentyabr 1930 | 6 sentyabr 1930 | — | İriqoyenin vitse-prezidenti. Onun xəstəliyi dövründə prezident səlahiyyətlərini icra edib. ilə kənarlaşdırılıb. | Özü | ||||
(1868–1932) |
6 sentyabr 1930 | 20 fevral 1932 | — | Müasir Argentina tarixində . "Şərəfsiz onilliyin" başlanması. Seçkilər çağırdı. |
Enrike Santamarina (20 oktyabr 1930-da istefa verib) |
||||
Vakant | |||||||||
(1876–1943) |
20 fevral 1932 | 20 fevral 1938 | 1931 |
() |
Saxtakarlıqla keçirilən və Radikal Vətəndaş Birliyinin seçkilərdə iştirakına qadağa qoyulan dolayı seçkilər. | Xulio Argentino Paskual Roka |
|
||
(1886–1942) |
20 fevral 1938 | 27 iyun 1942 | 1937 |
UCR-A () |
Saxtakarlıqla keçirilən dolayı seçkilər. Səhhətinə görə istefa verdi, bir ay sonra vəfat etdi. |
|
|||
(1873–1944) |
3 iyul 1940 | 27 iyun 1942 |
() |
Ortisin vitse-prezidenti. Onun xəstəliyi dövründə prezident səlahiyyətlərini icra edib. | Özü | ||||
27 iyun 1942 | 4 iyun 1943 | Ortisin vitse-prezidenti. Onun istefasından sonra prezident səlahiyyətlərinin icrasına başladı. ilə devrildi. "Şərəfsiz onillik" başa çatdı. | Vakant | ||||||
(1885–1952) |
4 iyun 1943 | 7 iyun 1943 | — | Dövlət çevrilişi. 43-cü il inqilabının başlanması. Vəzifədən kənarlaşdırıldı. |
|
||||
(1884–1962) |
7 iyun 1943 | 9 mart 1944 | — | Dövlət çevrilişi. 25 fevral 1944-də Ramires öz səlahiyyətlərini müvəqqəti olaraq Edelmiro Farrellə ötürdü. İstefa verib. |
Saba Sueyro (15 oktyabr 1943-də vəfat edib) |
||||
(1887–1980) |
25 fevral 1944 | 9 mart 1944 | — | Ramiresin vitse-prezidenti. Prezident vəzifələrini icra edib. | Himself | ||||
9 mart 1944 | 4 iyun 1946 | II Dünya müharibəsində Məhvər dövlətlərinə müharibə elan etdi. Prezident seçkilərini elan etdi. 43-cü il inqilabı başa çatdı. | Vakant | ||||||
Xuan Peron (8 iyul 1944 – 10 oktyabr 1945) | |||||||||
Xuan Pistarini | |||||||||
Xuan Peron (1895–1974) |
4 iyun 1946 | 4 iyun 1952 | 1946 |
(RVB-JR) (Müstəqil partiya) |
Azad dolayı seçkilər. İlk hakimiyyət dövrü. 1949-cu il Argentina konstitusiyasına əsasən yenidən seçilmə hüququ verildi. |
Ortensio Kixano (3 aprel 1952-də vəfat edib) |
|||
Vakant | |||||||||
4 iyun 1952 | 19 sentyabr 1955 | 1951 | Peronist | Azad birbaşa seçkilər. İkinci hakimiyyət dövrü. Qadınlara seçki hüququnun verildiyi ilk seçki. Argentina prezident seçkilərində ən yüksək – 62,49% səslə qələbə qazanıb. ilə vəzifədən kənarlaşdırılıb. | |||||
Alberto Teysayre (7 may 1954 – 16 sentyabr 1955) | |||||||||
Vakant | |||||||||
(1896–1956) |
20 sentyabr 1955 | 23 sentyabr 1955 | — | Dövlət çevrilişi. başlanması. Öz sərəncamı ilə özünü "Millətin müvəqqəti prezidenti" elan etdi. | |||||
23 sentyabr 1955 | 13 noyabr 1955 | Lonardi prezident kimi and içdi. Vəzifədən kənarlaşdırıldı. | İsaak Roxas | ||||||
(1903–1970) |
13 noyabr 1955 | 1 may 1958 | — | Dövlət çevrilişi. 1949-cu il konstitusiyası ləğv edilərək bərpa olundu. sona çatdı. Peronizmin seçkilərdə iştirakına qadağa qoymaqla yeni seçkilər çağırdı. | |||||
(1908–1995) |
1 may 1958 | 29 mart 1962 | 1958 | Peronizmin seçkilərdə iştirakı qadağan olunan dolayı seçkilər. Dövlət çevrilişi ilə vəzifədən kənarlaşdırılıb. |
Alexandro Qomes (18 noyabr 1958-də istefa verib) |
||||
Vakant | |||||||||
(1910–1975) |
29 mart 1962 | 12 oktyabr 1963 | — | İcra hakimiyyətini həyata keçirən Senatın müvəqqəti sədri. Devrilmiş prezidenti əvəz etmək üçün mülki prosedurlara əməl edilmişdi, həmçinin vitse-prezident Alexandro Qomes 1958-ci ildə istefa vermişdi. |
|
||||
(1900–1983) |
12 oktyabr 1963 | 28 iyun 1966 | 1963 | UCRP | Peronizmin qadağan edildiyi dolayı seçkilər. ilə vəzifədən kənarlaşdırıldı. | Karlos Humberto Perette | |||
Silahlı qüvvələrin xunta rəhbərləri | 28 iyun 1966 | 29 iyun 1966 | — | {{smalldiv|1=Dövlət çevrilişi. başlaması. Xuntanın üzvləri: |
Vakant | ||||
(1914–1995) |
29 iyun 1966 | 8 iyun 1970 | — | Dövlət çevrilişi. Vəzifədən kənarlaşdırıldı. | |||||
Silahlı qüvvələrin xunta rəhbərləri | 8 iyun 1970 | 18 iyun 1970 | — | ||||||
(1920–2015) |
18 iyun 1970 | 23 mart 1971 | — | Hərbi xunta tərəfindən təyin olunub. Vəzifədən kənarlaşdırılıb. | |||||
Silahlı qüvvələrin xunta rəhbərləri | 23 mart 1971 | 26 mart 1971 | — | ||||||
(1918–1996) |
26 mart 1971 | 25 may 1973 | — | Hərbi xunta tərəfindən təyin olunub. başa çatdı. Seçki çağırdı. Peronizmə qoyulan qadağa götürüldü. | |||||
(1909–1980) |
25 may 1973 | 13 iyul 1973 |
ƏP (FREJULI) |
Azad birbaşa seçkilər. Heç bir namizəd qələbə üçün lazım olan 50% səs toplaya bilmədiyinə görə Kampora və Rikardo Balbin arasında ikinci tur keçirilməli idi, lakin Balbin namizədliyini geri götürdü və Kampora prezident oldu. Qadağadan sonra ilk Peronist prezidentdir. Kampora Xuan Peronun üzərindəki şəxsi qadağanı ləğv etdi və öz vitse-prezidenti ilə birlikdə istefa verdi. | Visente Solano Lima | ||||
(1915–1978) |
13 iyul 1973 | 12 oktyabr 1973 | — |
ƏP (FREJULI) |
İcra Hakimiyyətini həyata keçirən Deputatlar Palatasının sədri. sədri Alexandro Dias Bialet həmin vaxt Afrikada diplomatik missiyada idi. | Vakant |
|
||
Xuan Peron (1895–1974) |
12 oktyabr 1973 | 1 iyul 1974 † |
ƏP (FREJULI) |
Azad birbaşa seçkilər. İkinci hakimiyyət dövrü. Vəzifədə vəfat edib. | İsabel Peron | ||||
İsabel Peron (1931) |
29 iyun 1974 | 1 iyul 1974 |
ƏP (FREJULI) |
Xuan Peronun birinci xanımı və vitse-prezidenti. Prezidentin xəstəliyi dövründə onun səlahiyyətlərini icra edib. | Özü | ||||
1 iyul 1974 | 24 mart 1976 | Xuan Peronun vitse-prezidenti. Onun ölümündən sonra prezident oldu. Amerika qitəsindən ilk qadın prezident. ilə hakimiyyətdən kənarlaşdırılıb. | Vakant | ||||||
Hərbi xunta | 24 mart 1976 | 29 mart 1976 | — |
Dövlət çevrilişi. başlanması.
Xuntanın üzvləri:
|
|||||
(1925–2013) |
29 mart 1976 | 29 mart 1981 | — | Dövlət çevrilişi. Hərbi xuntanın rəhbəri. Ən uzun hakimiyyət dövrü olan de-fakto rəhbər. | |||||
(1924–1994) |
29 mart 1981 | 11 dekabr 1981 | — | Videla tərəfindən hərbi xuntanın rəhbəri təyin olunub. 21 noyabr 1981-də sağlamlıq problemləri səbəbindən vəzifə səlahiyyətləri alındı. Hakimiyyətdən kənarlaşdırıldı. | |||||
Horasio Tomas Lyendo (1924–2007) |
21 noyabr 1981 | 11 dekabr 1981 | — | Hərbi xunta tərəfindən təyin olunub. Violanın hakimiyyətdən kənarlaşdırıldığı dövrdə prezident səlahiyyətlərini icra edib. | |||||
(1929–2004) |
11 dekabr 1981 | 22 dekabr 1981 | — | Hərbi xunta tərəfindən təyin olunub. Müvəqqəti. | |||||
(1926–2003) |
22 dekabr 1981 | 18 iyun 1982 | — | Hərbi xunta tərəfindən təyin olunub. Folklend müharibəsini başlatdı. Hakimiyyətdən kənarlaşdırıldı. | |||||
(1926–1987) |
18 iyun 1982 | 1 iyul 1982 | — | Hərbi xunta tərəfindən təyin olunub. Müvəqqəti. | |||||
(1928–2018) |
1 iyul 1982 | 10 dekabr 1983 | — | Hərbi xunta tərəfindən təyin olunub. başa çatdı. Seçki çağırdı. | |||||
(1927–2009) |
10 dekabr 1983 | 8 iyul 1989 | 1983 | Azad dolayı seçkilər. 1989-cu il prezident seçkiləri ili idi. Seçkilərə altı ay qalmış istefa verdi və səlahiyyətlərini ötürdü. | Viktor Hipolito Martines | ||||
(1930–2021) |
8 iyul 1989 | 8 iyul 1995 | 1989 |
ƏP (FREJUPO) |
Azad dolayı seçkilər. İlk hakimiyyət dövrü. Konstitusiyaya 1994-cü il düzəlişi prezidentlik müddətini 6 ildən 4 ilə endirdi və ardıcıl bir dəfə təkrar seçilməyə icazə verdi. |
(10 dekabr 1991-də istefa verib) |
|||
Vakant | |||||||||
8 iyul 1995 | 10 dekabr 1999 | 1995 |
ƏP () |
Azad birbaşa seçkilər. İkinci hakimiyyət dövrü. 1994-cü il Konstitusiyas dəyişikliyinin keçid müddəasına əsasən onun səlahiyyət müddəti 10 dekabr 1999-cu ilə qədər uzadıldı. | Karlos Rukauf | ||||
(1937–2019) |
10 dekabr 1999 | 21 dekabr 2001 | 1999 |
(Alianza) |
Azad birbaşa seçkilər. Dərin üzləşdi. 2001-ci il dekabr iğtişaşlarından sonra istefa verdi. Onun vitse-prezidenti Karlos Alvares 2000-ci ilin oktyabrında istefa verdiyi üçün Konqres yeni prezident seçdi. |
Karlos Alvares (6 oktyabr 2000-də istefa verib) |
|||
Vakant | |||||||||
(1951) |
21 dekabr 2001 | 23 dekabr 2001 | — | ƏP | Senatın icra hakimiyyətini həyata keçirən müvəqqəti prezidenti. | ||||
(1947) |
23 dekabr 2001 | 30 dekabr 2001 | — | ƏP | Konqres tərəfindən üç ay müddətinə seçilərək seçki çağırma təlimatı verildi. İstefa verdi. | ||||
(1946) |
30 dekabr 2001 | 2 yanvar 2002 | — | ƏP | Deputatlar Palatasının icra hakimiyyətini həyata keçirən prezidenti. | ||||
(1941) |
2 yanvar 2002 | 25 may 2003 | — | ƏP | səlahiyyət müddətini başa çatdırmaq göstərişi ilə Konqres tərəfindən seçildi. 2003-cü il aprelin 27-nə növbədənkənar seçkilər təyin etdi. | ||||
(1950–2010) |
25 may 2003 | 10 dekabr 2007 | 2003 |
ƏP (Qələbə cəbhəsi) |
Azad birbaşa seçkilər. Əvvəlcə 2003-cü ilin 10 dekabrına qədər qalan aylarını tamamladı, sonra öz mandatına başladı. Kirşner ilk turda sonra ikinci oldu və heç kim qalib gəlmək üçün lazım olan 45% səs toplaya bilmədiyi üçün ikinci tur keçirilməli idi, lakin Menem namizədliyini geri götürdüyü üçün Kirşner prezident oldu. | Daniel Ssioli | |||
(1953) |
10 dekabr 2007 | 10 dekabr 2011 | 2007 |
ƏP (Qələbə cəbhəsi) |
Azad birbaşa seçkilər. İlk hakimiyyət dövrü. | Xulio Kobos | |||
10 dekabr 2011 | 10 dekabr 2015 | 2011 |
ƏP (Qələbə cəbhəsi) |
Azad birbaşa seçkilər. İkinci hakimiyyət dövrü. Məhkəmənin qərarı ilə onun mandatı 2015-ci il dekabrın 9-da gecə yarısı başa çatıb. | Amado Budu | ||||
(1955) |
10 dekabr 2015 | — |
() |
İcra hakimiyyətini həyata keçirən Senatın müvəqqəti prezidenti. Saat 00:00-dan etibarən 11:45-də Maurisio Makri and içənə qədər prezident səlahiyyətlərini icra edib. | Vakant | ||||
(1959) |
10 dekabr 2015 | 10 dekabr 2019 | 2015 |
(Kambyemos) |
Azad birbaşa seçkilər. Onun mandatı 10 dekabr 2015-ci il saat 00:00-da başlasa da, o, yalnız həmin gün saat 11:45-də Konqresdə and içdikdən sonra səlahiyyətlərinin icrasına başlaya bilib. | Qabriela Miçetti | |||
Alberto Fernandes (1959) |
10 dekabr 2019 | 10 dekabr 2023 | 2019 |
ƏP () |
Azad birbaşa seçkilər. | ||||
Xavyer Miley (1970) |
10 dekabr 2023 | Hazırkı | 2023 |
() |
Azad birbaşa seçkilər. | Viktoriya Villarruel |
Argentina dövlət başçılarının fərdi xronologiyası
Argentina dövlət başçılarının partiya mənsubiyyəti üzrə xronologiyası
federallaşması
inqilabı"]]
qayıdışı
Yenidənqurma
Prosesi"]]
ikiyüzilliyi
İstinadlar
- . 2021-02-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-18.
- ↑ . səh. 28
- . səh. 33
- . səh. 24
- . səh. 46
- ↑ . səh. 130–131
- ↑ . səh. 136
- Braslavsky, Guido. [Alfonsin returns to the Casa Rosada to open his own statue] (ispan). Clarin (newspaper). 25 sentyabr 2008. 2008-11-03 tarixində . İstifadə tarixi: noyabr 7, 2010.
- [They want to removemilitary names from the streets] (ispan). El Argentino. 21 noyabr 2008. 23 iyul 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 7, 2010.
- Ginzberg, Victoria. [Protocols and political rulings] (ispan). Pagina/12. 19 yanvar 2003. 2023-09-18 tarixində . İstifadə tarixi: noyabr 7, 2010.
- Groisman, Enrique. [De facto governments in Argentine law] (PDF) (ispan). Centro de estudios politicos y constitucionales. İstifadə tarixi: noyabr 7, 2010. [daimi ölü keçid]
- "Buenos Aires, diciembre 16 de 1829.- El primer comandante de Patricios, el primer presidente de un gobierno patrio, pudo solo quedar olvidado en su fallecimiento por las circunstancias calamitosas en que el pais se hallaba. Despues que ellas han terminado, seria una ingratitud negar a ciudadano tan eminente el tributo de honor rendido a su merito, y a una vida ilustrada con tantas virtudes, que supo consagrar entera al servicio de su patria. El gobierno, para cumplir un deber tan sagrado, acuerda y decreta: Articulo 1º: En el se levantara, por cuenta del gobierno, un monumento en que se depositaran los restos del brigadier general D. Cornelio Saavedra. Articulo 2º: Se archivara en la Biblioteca Publica un manuscrito autografo del mismo brigadier general, con arreglo a lo que previene el decreto de 6 de octubre de 1821. Articulo 3º: Comuniquese y publiquese. Rosas – Tomas Guido".
- Rosa, vol. II, p.199–306
- Rosa, vol. II, p. 306–319
- Rosa, Vol. III, p. 75–114
- Rosa, vol. III, p. 114–129
- Rosa, vol. III, p. 143
- Rosa, vol. III, p. 143–160
- Rosa, vol. III, p. 160
- Rosa, vol. III, p. 161–242
- Rosa, vol. III, p. 242–253
- Rosa, vol. V, p.73–97
- Rosa, vol. IV, p.97–117
- Rosa, vol. IV, p 127–129
- ↑ Rosa, vol. IV, p. 129–171
- Rosa. vol. IV, p. 186–196
- Rosa, vol. IV, p. 198–204
- Rosa, vol. IV, p. 206–213
- Rosa, vol. IV p. 219 – vol. V p. 489
- ↑ . səh. 38–41
- ↑ . səh. 42–45
- . Buenos Aires: La Tribuna. 1863. səh. 43.
- Armagnague, Xuan Fernando. . Mendoza: Ediciones Xuridicas Cuyo S.R.L. 1986. səh. 17. ISBN 950-9099-09-0.
- . Buenos Aires: La Tribuna. 1863. səh. 59. 2021-01-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-19.
- ↑ . səh. 46–52
- . səh. 53–56
- ↑ . səh. 57–65
- ↑ . səh. 66–72
- . səh. 73–79
- ↑ . səh. 80–88
- ↑ . səh. 89–101
- ↑ . səh. 102–112
- . səh. 113–125
- . səh. 126–129
- . səh. 130–135
- . səh. 136–155
- . səh. 145
- . səh. 156–176
- ↑ . səh. 177–186
- ↑ . səh. 187–195
- . səh. 193
- ↑ . səh. 196–214
- ↑ . səh. 215–228
- . səh. 223
- . səh. 229–235
- ↑ . səh. 236–241
- . səh. 242–245
- . səh. 247–252
- . səh. 253–262
- . La Nacion. 21 dekabr 2001. 2023-04-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-19.
- ↑ . səh. 263–277
- . La Nacion. 31 dekabr 2001. 2023-04-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-19.
- . səh. 278–282
- . səh. 283–292
- ↑ . Agencia de Noticias del Poder Xudicial. 9 dekabr 2015. 2022-01-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-19.
Qeydlər
- Katamarka, Kordoba, Mendosa, Santa-Fe, Salta, Santyaqo-del-Estero və Tukuman əyalətləri Mitreni Milli İcra Hakimiyyətinin məsul şəxsi kimi qəbul etdilər. Buenos-Ayres, San-Xuan və Jujuy ona yalnız beynəlxalq əlaqələri idarə etmək, Milli Konqresi çağırmaq və təcili daxili işlərə hökm etmək, Korriyentes, La-Rioxa və San-Luis yalnız beynəlxalq əlaqələri idarə etmək və Milli Konqresi çağırmaq, Entre-Rios isə yalnız Milli Konqresi çağırmaq səlahiyyəti verdi.
Ədəbiyyat
- Mendelevich, Pablo. (ispan). Buenos Aires: Ediciones B. 2010. ISBN 978-987-627-166-0. ()
- Rosa, Jose Maria. Historia Argentina (ispan). Buenos Aires: Editorial Oriente S.A. 1974. ()
- Abal Medina (h.), Juan; Suarez Cao, Julieta. "Analisis critico del sistema electoral argentino. Evolucion historica y desempenyo efectivo". Revista de Ciencias Sociales (ispan). Bernal, Buenos Aires: National University of Quilmes. 14. avqust 2003.
Xarici keçidlər
- list of rulers for Argentina