Berlin Qələbə Paradı — 7 sentyabr 1945-ci ildə İkinci Dünya müharibəsinin başa çatmasından qısa müddət sonra məğlubiyyətə uğramış nasist Almaniyasının paytaxtı Berlində antihitler koalisiyasının iştirakı ilə keçirilmiş parad. Paradda SSRİ, ABŞ, Birləşmiş Krallıq və Fransa iştirak edirdi.
| 1945 Berlin Qələbə Paradı | |
|---|---|
 | |
| Tarix | 7 sentyabr 1945-ci il |
| Yeri | Berlin, Almaniya |
| Tanınır | Unudulmuş parad |
| Səbəbi | Nasizm üzərində qələbə |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1945-ci ilin iyununda təşkil edilmiş Moskva Qələbə Paradının ardından SSRİ bənzər paradın müttəfiq qoşunları ilə birlikdə keçirilməsini təklif edir. Hələ iyul ayında Berlində Britaniya parad keçirmişdi. Sentyabr paradı və Brandenburq qapısı yaxınlığında baş tutur.
Paradda yüksək rütbəli zabitlərdən SSRİ-dən Sovet İttifaqı Marşalı Georgi Jukov, ABŞ-dən Corc Smit Patton, Birləşmiş Krallıqdan General Brayan Robertson və Fransadan General iştirak edirdi. General Dvayt Eyzenhaver və Bernard Montqomeri parada az müddət qalmış dəvəti rədd etmiş və Patton və Robertsonu nümayəndə qismində göndərmişdilər. SSRİ, ABŞ, Birləşmiş Krallıq və Fransadan ümumilikdə 5,000 nəfərlik qoşun heyəti iştirak edirdi ki, onların təkcə 2,000 nəfəri Sovetləri təmsil edirdi. Şəxsi heyətin keçidi ilə başlanan parad zirehli texnikaların nümayişi ilə davam etdirildi. Hərbi heyətə SSRİ 248-ci Piyada Diviziyası, Fransanın 2-ci Piyada Diviziyası, İngilis 131-ci Piyada Briqadası və ABŞ-nin daxil idi; mövcud qüvvələr ilk növbədə yerli qarnizonlardan gəlirdi. Zirehli kontingent isə , Fransanın 1-ci Tank Diviziyası və ABŞ-nin 16-cı Mexanikləşdirilmiş Süvari Qrupu ilə təmsil olunurdu.Qızıl Ordu fürsətdən istifadə edərək paradda IS-3 tankının ilk nümayişini reallaşdırır. Sovetlərin zirehli texnikası bununla yanaşı 2-ci Tank Qvardiya Ordusundan 52 tankla təmsil edilmişdi.
Qərb mediyasında bu parad çox da işıqlandırılmadığına görə Rusiyada "unudulmuş parad" kimi adlandırıldı. Qərbdə parada əhəmiyyət verilməməsi Soyuq müharibənin ilk əlamətlərindən biri hesab edilə bilər. Bu dörd müttəfiq dövlətin qoşunları bir neçə ay sonra başqa bir Berlin paradında da iştirak etdilər. Həmin parad almanların təslim olmasının birinci ildönümündə — 8 may 1946-cı ildə Brandenburq qapısı önündə keçirildi. Parad Tirqartendə Sovet əsgərlərinin xatirəsinə ucaldılmış memorial abidənin açılış mərasimi ilə əlaqələndirilirdi.
Sovet qoşunları 1946-cı ildə Londonda keçirilmiş və daha məşhur olan bir digər qələbə paradında isə iştirak etməmişdilər.
-
Paradda ABŞ-nin yüngül tankları. -
Britaniyanın özüyeriyən artilleriyası.
Həmçinin bax
İstinadlar
- ↑ Geoffrey Roberts. . Random House Digital, Inc. 2012. səh. 235. ISBN 978-0-679-64517-7. 2020-07-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-19.
- ↑ . Russiapedia.rt.com. 2013-09-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-10-09.
- . Iwm.org.uk. 1945-07-21. 2021-04-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-10-09.
- . Desertratsorg.btinternet.co.uk. 2007-08-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-10-09.
- . Ww2incolor.com. 2020-07-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-10-09.
- . Northstarcompass.org. 2022-07-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-10-09.
- ↑ . Zn.ua. 2014-12-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-10-09.
- Steven Zaloga. . Osprey Publishing. 2011. səh. 18. ISBN 978-1-78096-139-2. 2013-12-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-19.
- . Ssees.ucl.ac.uk. 2016-02-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-10-09.
- ↑ Willmuth Arenhövel; Rolf Bothe. . Verlag W. Arenhövel. 1991. səh. 303. ISBN 978-3-922912-26-2. 2020-08-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-19.
- ↑ Fritz Schulleri; Fritz Eschen; Abraham Pisarek. . Wartberg. 2002. ISBN 978-3-8313-1193-4. 2020-08-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-19.
- "The Canberra Times", 29 May 1946. Retrieved: 23 October 2009.