II Qafqaz korpusu, Osmanlı imperiyası tərəfindən I Dünya Müharibəsi dövründə qurulmuş olan bir ordu korpusu idi.
Ordu nizamı
1916 dekabr, 1917 avqust, 1918 yanvara aid olan döyüş nizamı
1916 dekabr, 1917 avqust, 1918 yanvarda ordu korpusu aşağıdakl formada təşkil edilmişdi:
- İkinci Qafqaz korpusu
- Qafqaz tüməni, XI Qafqaz tüməni, 37-ci Qafqaz tüməni
Komandanları
- General-leytenant Yaqub Şevki Subaşı — (7 sentyabr 1916-cı ildən 1917-ci il iyul ayına qədər)
- General-leytenant Fevzi Çaxmaq — (avqust 1917-ci ildən 1918-ci il iyun ayına qədər)
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ilə əlaqəsi
Qafqaz İslam Ordusu təşkil edilnə zaman onun hərbi birləşmələrinin əksəriyyəti bu ordu korpusunun hissələrindən təşkil edilmişdi. Kürdəmir döyüşü, Göyçay döyüşü və xüsusilə də Bakı döyüşləri zamanı Qafqaz İslam Ordusunun canlı qüvvəyə olan ehtiyacı bu korpusun şəxsi heyəti hesabına təmin edilmişdir.
Bu ordu korpusunun birləşmələri həmçinin Naxçıvanda və ətraf ərazilərdə ermənilərin azərbaycanlılara qarşı soyqırım aktlarının qarşısının alınmasında da iştirak etmişdir.
Ləğvi
Osmanlı ordusunun Fələstin və İraq cəbhəsində məğlub olmasından sonra bu ordu korpusu ləğv edilmişdir. Lakin şəxsi heyətinin mütləq əksəriyyəti müxtəlif ordu birləşmələrinin tərkibində Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsində də iştirak etmişdir.
İstinadlar
- Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, s. 154, 170, 181.
- T.C. Baş Qərərgah Hərb Tarixi Başqanlığı Yayımları, Türk İstiqlal Hərbinə qatılan tümən və daha üst rütbələrdəki komandırlərin bioqrafiyaları. Baş Qərərgah Nəşriyyatı, Ankara, 1972, səh 54. (Türkcə)
- T.C. Baş Qərərgah Hərb Tarixi Başqanlığı Yayımları, Türk İstiqlal Hərbinə qatılan tümən və daha üst rütbələrdəki komandırlərin bioqrafiyaları. Baş Qərərgah Nəşriyyatı, Ankara, 1972, səh 67. (Türkcə)