Yucin Stormer (ing. Eugene F. Stoermer; 7 mart 1934[1] – 17 fevral 2012, Ann-Arbor, Miçiqan) — amerikalı bioloq və limnoloq, əsasən təkhüceyrəli yosunların (xüsusilə diatomların) öyrənilməsi üzrə mütəxəssis kimi tanınır. O, həmçinin “Antroposen” (Anthropocene) anlayışını ilk dəfə elmi diskursda qeyri-rəsmi şəkildə işlədən alimlərdən biridir.
| Yucin Stormer | |
|---|---|
| Doğum adı | Eugene Filmore Stoermer[1] |
| Doğum tarixi | 7 mart 1934[1] |
| Vəfat tarixi | 17 fevral 2012 (77 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| İş yeri | |
| Təhsili |
|
Stormer uzun illər ABŞ-ın Miçiqan Universitetində çalışmış, şirin su ekosistemləri, göl çöküntülərində bioloji izlər və diatom florasının təkamülü sahəsində tədqiqatlar aparmışdır.[2] Onun işi xüsusilə göllərin çöküntü qatlarında ekoloji və antropogen dəyişikliklərin göstəricilərini araşdırmaq üzərində cəmlənmişdir. O, 1980-ci illərdə "Antroposen" terminini qeyri-rəsmi şəkildə istifadə edərək, insanın biosferə təsirini təsvir etməyə başlamışdır. Stormer bu anlayışı, əsasən, Yer sistemində insan fəaliyyətinin qalıcı izlər qoyduğunu izah etmək üçün işlətmişdir.[3]
Stormerin elmi təklifləri və fikirləri daha sonra Nobel mükafatı laureatı Paul Krutzen tərəfindən inkişaf etdirildi. 2000-ci ildə Krutzen “Antroposen” anlayışını beynəlxalq elmi ictimaiyyətə təqdim edərkən, bu terminə görə Stormerə istinad etdi. Onlar birlikdə 2002-ci ildə “Nature” jurnalında dərc olunmuş "Geology of Mankind" (İnsanlığın geologiyası) adlı məqalədə bu anlayışın əsas ideyalarını ictimaiyyətə təqdim etdilər.[4]
Yucin Stormerin elmi irsi, xüsusilə göl ekosistemlərində ekoloji dəyişikliklərin biomarkerlərlə izahında mühüm rol oynamışdır. O, elmi təvazökarlığı ilə tanınırdı və hər zaman qlobal miqyaslı ekoloji problemlərin səbəb və nəticə əlaqələrinin elmi dəlillərlə izahını önə çəkirdi. Onun irəli sürdüyü fikirlər XXI əsrin başlanğıcında qlobal ekoloji diskursun əsas elementlərindən birinə çevrilmişdir.[5]
- ↑ 1 2 3 Iowa, County Births - FamilySearch Historical Records.
- ↑ WorldCat title entry
- ↑ Revkin, Andrew C. "Confronting the 'Anthropocene'". New York Times. May 11, 2011. İstifadə tarixi: 20 February 2012.
- ↑ WorldCat book entry
- ↑ Stoermer, Eugene F., John Patrick Kociolek, Edward C. Theriot, and R. Jan Stevenson. Diatom Taxonomy, Ultrastructure, and Ecology: Modern Methods and Timeless Questions : a Tribute to Eugene F. Stoermer. Berlin: J. Cramer, 2009. ISBN 9783443510572
- Eugene F. Stoermer (1934—2012) — Obituary, 2012.