Yozef Makvart və ya 1923-cü ilədək istifadə etdiyi adı ilə desək Josef Marquart (alm. Josef Markwart; 9 dekabr 1864[1][2] – 4 fevral 1930[1][2], Berlin[3]) — Alman şərqşünası, tarixçi, Türk ve İran dillər üzrə mütəxəssis.
| Yozef Makvart | |
|---|---|
| alm. Josef Markwart | |
| | |
| Doğum tarixi | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Berlin,Veymar Respublikası |
| Dəfn yeri | Reychenbach am Heuberg |
| Vətəndaşlığı |
Almaniya imperiyası |
| Milliyyəti | Alman |
| Elm sahələri | tarixçi, şərqşünas |
| İş yerləri |
Leiden Universiteti Fridrix-Vilhelms Universiteti |
| Alma-mater | Tübingen Universiteti |
| Təhsili | şərqşünas |
| Elmi rəhbəri | professor |
| Tanınmış yetirmələri |
Messina, Cuzeppe (şərqşünas) Giuseppe Messina (orientalista). |
| Tanınır | türkoloq, İranşünas |
Encyclopædia Iranica qeyd edir ki, “onun kitabları dərin və demək olar ki, tükənməz erudisiya ilə doludur ki. Bu da onun bilikli tarixçi, filoloq, coğrafiyaşünas və etnoloq olmasına dəlalət edir.[4] Ensiklopediyada Markvartın “Eranşəhr” (1901) kitabı haqqında deyilir ki, “hələ də mötəbər əsərdir və yəqin ki, onun [Markvartın] ən mühüm əsəridir” [4]. [4].
Markvart Tübingen Universitetində katolik ilahiyyatını öyrəndikdən sonra, klassik filologiya və tarix elmləri ilə məşğul olub. 1889-cu ildə şərqşünas-yazıçı Yevgeni Primin köməkçisi vəzifəsində çalışmışdır. 1892-ci ildə Assyriaka des Ktesias doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
1900-cü ildə Hollandiyanın Leyden şəhərinə köçdü və burada Milli Etnologiya Muzeyində qəyyum oldu. 1902-ci ildə Leiden Universitetində Xristian Şərq dilləri kafedrasının dosenti vəzifəsinə təyin edilmişdir. 1912-ci ildə Berlinə köçdü və burada Fridrix Vilhelm Universitetinin İranşünaslıq üzrə professoru oldu. Markvart ömrünün sonuna qədər Berlində dərs demişdir (1930)[4].
1922-ci ildə Markvart öz soyadının yazılışını Marquartdan, Markwarta dəyişdi. "Encyclopædia Iranica"da yazılır ki, bu, «onun əsərlərində idiosinkrazik orfoqrafiyadan istifadə etmək meylinə» uyğundur [4]. Onun ən məşhur tələbəsi italyan şərqşünası Cüzeppe Messina olmuşdur.
Alman əsilli şərqşünas, tarixçi və dilçi Yozef Makvart Fəzlullah Rəşidəddinə istinadən Azərbaycan ərazisində yaşayan qədim türk tayfaları olan Padarları On–Uyğurların bir tayfası hesab etmişdir [5], türk tarixçi, şərqşünas–türkoloq Əhməd Zəki Vəlidi Toğan da bu fikirlə razılaşmışdı.
- Ērānshahr nach der Geographie des Pseudo-Moses Khorenaci (1901)
- Osteuropäische und ostasiatische Streifzüge (1903)
- A catalogue of the provincial capitals of Ērānshahr (1931)
- Дьяконов А. П. Известия Псевдо-Захарии о древних славянах // Вестник древней истории. — 1939. — № 4.
- Marquart, J. Osteuropaische und ostasiatische Streifziige: Ethnologische und historischtopographische Studien zur Geschichte des 9. und 10. Jahrhunderts (840—940). Leipzig, 1903, s.353 ff
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 Josef Markwart // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ "Professor J. Markwart}". 1930. doi:10.1017/S0041977X00090595.
- ↑ 1 2 3 4 5 "Markwart, Josef". Encyclopædia Iranica (ingilis). 15 yanvar 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 dekabr 2021.
- ↑ II. Kapitel. Über das Volkstum der Komanen (von J. Marquart), seite 58. // Osttürkische Dialektstudien. Von Willy Bang und Josef Marquart. Abhandlungen der Königlichen Gesellschaft der Wissenschaften zu Göttingen; Philologisch-Historische Klasse; Neue Folge; Band XIII, Nro. 1. Berlin: Weidmannsche Buchhandlung, 1914, 276 seiten + 10 Tafeln.