Yevsey Domar (rus. Евсей Давидович Домашевицкий; 16 aprel 1914[1][2], Lodz, Varşava general-qubernatorluğu[d] – 1 aprel 1997[1][2], Konkord[d], Massaçusets) — Rus-Amerikalı iqtisadçı. Harrod–Domar modelinin yaradıcısı kimi tanınır.
| Yevsey Domar | |
|---|---|
| ing. Evsey D. Domar | |
| Doğum adı | Евсей Давидович Домашевицкий |
| Doğum tarixi | 16 aprel 1914[1][2] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 1 aprel 1997[1][2] (82 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Elm sahəsi | iqtisadiyyat |
| İş yerləri | |
| Təhsili | |
| Elmi rəhbəri | Elvin Hansen |
| Tanınmış yetirməsi | Robert Fogel |
| Üzvlüyü | |
Domar 16 aprel 1914-cü ildə Polşanın o dövrdə Rusiya imperiyasına daxil olan Lodz şəhərində anadan olmuşdur. Uşaqlıq və gənclik illərini Uzaq Şərqdə, Rusiya Mançuriyasında keçirib və orada təhsil almışdır. 1936-cı ildə isə ABŞ-a köçmüşdür.[4]
Yevsey 1939-cu ildə Kaliforniya Universitetinin Los-Anceles filialında (UCLA) bakalavr dərəcəsi, 1940-cı ildə Miçiqan Universitetində magistr dərəcəsi, 1943-cü ildə Harvard Universitetində ikinci magistr dərəcəsi və 1947-ci ildə Harvardda doktorluq dərəcəsi almışdır. Daha sonra Karnegi Texnologiya İnstitutu, Çikaqo Universiteti[5] və Cons Hopkins Universitetində professor kimi çalışıb. 1957-ci ildən etibarən isə karyerasının sonuna qədər Massaçusets Texnologiya İnstitutunda (MIT) fəaliyyət göstərib.[6]
Yevsey Domar Müqayisəli İqtisadiyyat Assosiasiyasının prezidenti olmuşdur və Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası, Ekonometrik Cəmiyyət, Davranış Elmlərinin İnkişaf Etmiş Tədqiqatlar Mərkəzi kimi nüfuzlu akademik təşkilatların üzvü seçilmişdir. 1962–1965-ci illərdə Amerika İqtisadi Assosiasiyasının icra komitəsində çalışıb və 1970-ci ildə təşkilatın vitse-prezidenti seçilib. 1965-ci ildə iqtisadiyyat üzrə fəxri cəmiyyət olan Omicron Delta Epsilon tərəfindən təqdim edilən ilk Con R. Kommons mükafatına layiq görülmüşdür.
Yevsey Domar Keynsçi iqtisadçı idi. O, iqtisadiyyatın üç əsas sahəsinə töhfə vermişdir: iqtisadi tarix, müqayisəli iqtisadiyyat və iqtisadi artım. 1946-cı ildə o, iqtisadi artımın büdcə kəsirini və dövlət borcunu yüngülləşdirə biləcəyi fikrini irəli sürmüşdür. Soyuq Müharibə dövründə isə Sovet iqtisadiyyatı üzrə mütəxəssis kimi tanınıb.
O, müstəqil şəkildə, britaniyalı iqtisadçı Roy Forbes Harroddan asılı olmadan, sonradan Harrod–Domar iqtisadi artım modeli adlandırılan konsepsiyanı inkişaf etdirməsi ilə məşhurdur. Bu model neoklassik iqtisadi artım modelinin əsasını qoymuşdur, lakin əsas fərq ondan ibarət idi ki, burada Leontiev istehsal funksiyasının tətbiq olunması məcburi idi. Bu, istehsal prosesində kapital və əmək arasında əvəzetmənin mümkün olmadığını, onların sabit nisbətdə istifadə edildiyini nəzərdə tuturdu. Modelə əsasən, iqtisadi artım qeyri-sabit idi. Bir neçə il sonra yaradılan Solou–Svon modeli Harrod-Domar modelindən geniş şəkildə istifadə etdi, lakin dəyişən nisbətli Kobb-Duqlas istehsal funksiyasını tətbiq etmişdir.
Domarın 1961-ci ildə yazdığı məqalə Domar aqreqasiyasının mənbəyi hesab olunur. Bu, sənaye artımı ilə bağlı məlumatları birləşdirərək bütöv sənaye sektoru və ya milli iqtisadi artımı müəyyən etmək üçün tətbiq olunan qaydalar və metodlardan ibarətdir.
Onun tələbələri arasında 1993-cü ildə Nobel Memorial İqtisadiyyat Mükafatına layiq görülən iqtisadçı tarixçi Robert Foqel də var idi.[7]
- ↑ 1 2 3 4 Evsey David Domar // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ 1 2 3 4 Evsey David Domar // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (xorv.). 2009.
- ↑ https://www.econometricsociety.org/society/organization-and-governance/fellows/memoriam.
- ↑ "Omicron Delta Epsilon - the International Economics Honor Society". 2020-09-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-02-03.
- ↑ Sato, Ryuzo. "The Harrod-Domar Model vs the Neo-Classical Growth Model". The Economic Journal. 74 (294). 1964: 380–387. doi:10.2307/2228485. JSTOR 2228485.
- ↑ Hagemann, Harald. "Solow's 1956 Contribution in the Context of the Harrod-Domar Model". History of Political Economy. 41 (Suppl 1). 2009: 67–87. doi:10.1215/00182702-2009-017.
- ↑ "Inflation in Yugoslavia, 1962-1972; an empirical analysis". 2021-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-02-03.
- John Edward King, The Elgar Companion to Post Keynesian Economics, Edward Elgar Publishing, 2003, p. 372.
- Evsey D. Domar, 1914-1997 at eumed.net/Enciclopedia Virtual (shows photo of Domar)
- Inventory of the Evsey D. Domar Papers Arxivləşdirilib 2008-09-07 at the Wayback Machine
- Əsərləri və ya müəllifi olduğu işlər: Yevsey Domar İnternet arxivində