Mariya Xoakina Koelo Soares (d. 1953) — portuqaliyalı arxeoloq, Portuqaliyanın Setubal Rayonunun Arxeologiya və Etnoqrafiya Muzeyinin direktoru və NOVA Lissabon Universitetinin Sosial Elmlər və Humanitar Fakültəsinin sabiq professoru; O, Portuqaliyadakı ilk iki peşəkar arxeoloqdan biri olmuşdur.
| Xoakina Soares | |
|---|---|
| port. Maria Joaquina Coelho Soares | |
 | |
| Doğum tarixi | 1953 |
| Fəaliyyəti | antropoloq, arxeoloq |
| Mükafatları | Şablon:Wikidata/P166 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Soares 15 yanvar 1953-cü ildə Alkaser-du-Sal bələdiyyəsinin Torrane şəhərində anadan olmuşdur. Bu ərazi XIX əsrin sonlarından etibarən arxeoloq Xose Leyte de Vaskonselos tərəfindən bir çox qədim yaşayış yerlərinin aşkar edildiyi bölgələrdən biri olmuşdur. Məktəbdən sonra işləməyə başlayan Soares universitet təhsilini nisbətən gec almışdır. O, 1990-cı ildə Lissabon Universitetinin filologiya fakültəsində coğrafiya üzrə bakalavr dərəcəsi, 1992-ci ildə isə insan coğrafiyası və regional və yerli planlaşdırma üzrə magistr dərəcəsi əldə etmişdir. Daha sonra NOVA Lissabon Universitetinin Sosial Elmlər və Humanitar fakültəsində tarixəqədərki dövr üzrə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir. Onun 2011-ci ildə tamamladığı doktorluq işi, eramızdan əvvəl III minillikdə Portuqaliyanın cənubunda baş verən sosial dəyişikliklər və Porto das Karretas yaşayış məskəni haqqında olmuşdur. O, həmçinin 2003-cü ildə Lusofona Universitetində muzeyşünaslıq üzrə magistratura təhsilini tamamlamışdır.[1][2][3]
Soares 1972–1988-ci illərdə Portuqaliyanın cənub-qərbində yerləşən Sines bölgəsində arxeoloq kimi çalışmış, 1988–2000-ci illərdə isə Cənub-Qərbi Alenteju və Visentinu Sahil Təbiət Parkında fəaliyyət göstərmişdir. Onun tədqiqatlarının böyük hissəsi Portuqaliyanın cənub-qərbinə yönəlmişdir. O, tez-tez Karlos Tavares da Silva ilə birgə olmaqla, yüzdən çox arxeoloji qazıntıya rəhbərlik etmiş və ya ortaq rəhbər olmuşdur. Əsas araşdırmalarından biri eramızdan əvvəl III minilliyə aid ilk xalkolitik istehkamların, Cənub-qərbi sahildə Neolit inqilabının, İberiyanın cənub-qərbində Orta Tunc dövrü yaşayış məskənlərinin və doğulduğu Torrano yaxınlığındakı Monte da Tumba istehkamlı yaşayış məskəninin tədqiqinə həsr olunmuşdur. 1984 və 1985-ci illərdə o, Quadiana çayı üzərində inşa edilən Alkeva bəndinin mədəni irsə təsirini qiymətləndirmiş və sonradan bəndin su anbarı bağlanmazdan əvvəl aparılan genişmiqyaslı arxeoloji layihədə iştirak etmişdir. 1985–1987-ci illərdə Da Silva ilə birlikdə Evora yaxınlığındakı Zambujeyro dolmeni üzərində işləmişdir. Daha sonralar o və Da Silva Arrabida Təbiət Parkında yerləşən Kastro de Çibanes adlı xalkolit və Roma dövrünə aid arxeoloji abidəni qazmış, eyni zamanda meqalitik Pedre Branka abidəsini tədqiq etmişdir. O, həmçinin Setubal ərazisində şəhər arxeologiyası üzrə araşdırmalar aparmışdır. Da Silva ilə birlikdə 1985-ci ildə Setubalda keçirilən ilk Milli Şəhər Arxeologiyası Konqresinin təşkilatçılarından biri olmuşdur. O, həmçinin İberiya yarımadasının Atlantik sahilində protohistorik və Roma dövrünə aid balıq məhsullarının istehsalı və ticarəti, eləcə də bataqlıq duz landşaftlarının tarixdən əvvəlki dövrü ilə bağlı konfranslar təşkil etmişdir.[1][2][4]
Soares 100-dən çox elmi məqalənin müəllifi və ya həmmüəllifi olmuş, eyni zamanda 11 kitab yazmış, həmmüəlliflik etmiş və ya etmişdir. 1975-ci ildən bəri Arxeoloji Setubal jurnalının həmmüəllifi, 2004-cü ildən etibarən isə Musa — Museus, Arqueologia & Outros Patrimónios (Musa — Muzey, Arxeologiya və digər mədəni irs) jurnalının redaksiya koordinatorudur..[1][2][3]
Soares 2009–2013-cü illər arasında NOVA Universitetinin Sosial Elmlər və Humanitar Fakültəsində tədqiqatçı və müəllim kimi çalışmış, tarixəqədərki dövrə dair dərslər keçmişdir. O, həmçinin 2015–2016-cı illərdə Lissabon Universitetində qonaq professor olmuşdur.[1][2]
Soares 1974-cü ildə Setubal rayonunun Arxeologiya və Etnoqrafiya Muzeyinin əsasını qoymuş və 2023-cü ilə qədər onun direktoru olmuşdur. Həmin il o, regional mədəni, ekoloji və sosial irsin qorunması və tanıdılması məqsədilə fəaliyyət göstərən Setúubal və Azeytao Dostları Liqası adlı qeyri-kommersiya təşkilatının direktoru seçilmişdir.[5] 2003-cü ildə regional yanaşmanı vurğulayaraq Setubal rayonlararası Muzey Forumunu təşviq etmişdir.[1][2][4]
Soares 2016-cı ildə Portuqaliya Muzeyşünaslıq Assosiasiyası tərəfindən Portu das Karretas yaşayış məskəni üzrə doktorluq işi üçün "Ən yaxşı tədqiqat İşləri" nominasiyasında mükafat almışdır.[1][2][6]
- ↑ 1 2 3 4 5 6 "Joaquina Soares". Centro de Arqueologia da Universidade de Lisboa. İstifadə tarixi: 8 September 2024.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 "Curriculum Vitae Joaquina Soares". CiénciaVitae. İstifadə tarixi: 8 September 2024.
- ↑ 1 2 "Joaquina Soares University of Lisbon : UL · Centro de Arqueologia PhD". ResearchGate. İstifadə tarixi: 8 September 2024.
- ↑ 1 2 "Joaquina Soares University of Lisbon, Archaeology, Integrated Researcher". Academia.edu. İstifadə tarixi: 8 September 2024.
- ↑ "A LASA". Liga dos Amigos de Setúbal e Azeitão. İstifadə tarixi: 8 September 2024.
- ↑ "Prémios APOM 2016 distinguem o melhor que se faz em Portugal ao nível dos museus". PPortodosMuseus. İstifadə tarixi: 8 September 2024.