Vardavar və ya Vartavar (erm. Վարդավառ) — Ermənistanda insanların bir-birini su ilə islatdıqları festival.
Vardavarın tarixi bütpərəstlik dövrünə gedib çıxır. Qədim festival ənənəvi olaraq su, gözəllik, sevgi və məhsuldarlıq ilahəsi olan Astğik ilahəsi ilə əlaqələndirilir. Bu dini mərasim ilə bağlı şənliklər "Vardavar" adlandırılmışdır, çünki ermənilər ona qızılgülləri bayram kimi təqdim edirdilər.[1] Ermənistanın xristianlaşdırılmasından sonra Erməni Apostol Kilsəsi qızılgülü İsanın transfiqurasiyası ilə eyniləşdirmiş və Vardavar Transfiqurasiya bayramı ilə yanaşı qeyd olunmuşdur.[2] Bəziləri bunun Nuhdan qalma bir ənənədən qaynaqlandığını iddia edir.[3]
Qədim dinlər üzrə tarixçi Albert de Yonq izah etmişdir ki, Vardavar mərasimi Tir-o-Tiştar bayramı çərçivəsində Yəzd zərdüştilərinin ayininə bənzəyir.[4]
- ↑ Marty Crump, Bronwyn McIvor. A Year with Nature: An Almanac. University of Chicago Press. 2018. səh. 215. ISBN 9780226449845. 2023-10-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-07-16.
- ↑ "FEAST OF THE TRANSFIGURATION". St. John Armenian Church (ingilis). 2023-07-13. 2024-07-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-20.
- ↑ Very Rev. Fr. Vahan Ter-Minasyan. Unwritten scripts and old customs (in Armenian). 1904. səh. 145.
- ↑ De Jong, Albert. Armenian and Georgian Zoroastrianism // Stausberg, Michael; Vevaina, Yuhan Sohrab-Dinshaw; Tessmann, Anna (redaktorlar ). The Wiley Blackwell Companion to Zoroastrianism. John Wiley And Sons Ltd. 2015. 124–125.