Val Plamvud (ing. Val Plumwood; 11 avqust 1939 – 28 fevral 2008[1]) — avstraliyalı filosof və ekofeminist, antropomorfizmə dair işləri ilə tanınmışdır.[2] O, 1970-ci illərdən etibarən radikal ekosofiyanın inkişafında əsas rol oynayıb. Əsasən müstəqil alim kimi çalışsa da, Tasmaniya Universiteti, Şimali Karolina Dövlət Universiteti, Montana Universiteti və Sidney Universitetində vəzifələr tutub. .[3] Vəfatı zamanı Avstraliya Milli Universitetində Avstraliya Araşdırma Şurasının tədqiqatçısı olub. Onun adı Routledge nəşriyyatının "Ətraf Mühit üzrə Əlli Əsas Düşüncə Adamı" kitabına daxil edilib.[4]
| Val Plamvud | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 11 avqust 1939 |
| Vəfat tarixi | 28 fevral 2008[1] (68 yaşında) |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | filosof, universitet müəllimi[d], feminist[d] |
| valplumwood.com | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Plamvud akademik həyatını insanların təbiətdən "hiperayrılması" və onun "ustalıq mövqeyi" adlandırdığı anlayışa qarşı mübarizəyə həsr edib.[5][6] O, əqli-təbii dualizminin tənqidçisi olub və hesab edib ki, təbii dünya — o cümlədən qadınlar, yerli xalqlar və qeyri-insan varlıqlar — tabe edilmiş və dəyərsizləşdirilmişdir.[7]
Plamvud kasıb bir ailədə anadan olmuşdur.[8] Onun valideynlərinin evi sementə batırılmış kisə parçalarından hazırlanmışdı. Torpaq əldə etdikdən sonra ailəsi Sidneydən şimalda yerləşən Ku-rinq-qay Çez Milli Parkı yaxınlığında məskunlaşıb.[9] Atası əvvəlcə fəhlə kimi çalışıb, daha sonra kiçik bir toyuq ferması qurub. Lakin fermanın uğursuz olması ailəni Sidneydə fərqli məhəllələrə köçməyə məcbur edib. Plamvud uşaq vaxtı ətrafındakı təbiətin gözəlliyindən təsirlənib.[10]
O, Koqarah şəhərindəki qız məktəbində təhsil alıb və məktəbin ən yaxşı tələbəsi olub.[11] Ona Sidney Universitetində təqaüdlü təhsil imkanı verilsə də, valideynlərinin istəyilə müəllimlik təqaüdünü seçib. Lakin tezliklə fəlsəfəyə maraq göstərib.[12] Plamvudun təhsili 18 yaşında ikən həmyaşıdı olan Con Makray ilə evlənməsi və hamilə qalması səbəbilə yarımçıq qalıb. Bu evlilik qısa müddət davam edib və boşanma baş verib. Onların iki övladı olub, lakin hər ikisi gənc yaşda vəfat edib. Oğlan övladı xəstəlikdən, qızı isə yeniyetməlik dövründə qətlə yetirilib. Plamvud 1960-cı illərdə təhsilinə davam edib və Sidney Universitetində fəlsəfə üzrə birinci dərəcəli diplom alıb.[13]
Plamvud postqrad təhsilinə başladıqdan sonra filosof Riçard Silvan ilə tanış olub və onunla evlənib.[14] Onlar Yaxın Şərq və Böyük Britaniyada səyahət ediblər, bir müddət Şotlandiyada meşə yaxınlığında yaşayıblar. Avstraliyaya qayıtdıqdan sonra onlar təbiətin mühafizəsi və meşələrin qırılmasına qarşı hərəkata qoşulublar. Onlar birgə "Meşələr uğrunda mübarizə" adlı kitab yazıblar ki, bu kitab Avstraliya meşə təsərrüfatının siyasətini tənqid edib və geniş oxucu kütləsi tərəfindən qəbul edilib. Plamvud və Silvan bir neçə il ərzində Kanberradan 75 km aralıda yerləşən dağlıq ərazidə səkkizbucaqlı daş ev inşa ediblər. Onların evliliyi sonradan boşanma ilə nəticələnib və Plamvud öz soyadını dəyişərək, yaşadığı dağın adını qəbul edib. Silvan isə yenidən evlənərək adını "meşəyə aid olan" mənasını verən Silvan olaraq dəyişib. Plamvud müxtəlif universitetlərdə dərs deyib və ömrünün son dövründə Avstraliya Milli Universitetində çalışıb. O, tikdiyi evdə vəfat edib və onun iflic keçirdiyi ehtimal olunur.[15]
- (2012) The Eye of the Crocodile Arxiv surəti 12 yanvar 2016 tarixindən Wayback Machine saytında, edited by Lorraine Shannon. Canberra: Australian National University E Press.
- (2002) Environmental Culture: The Ecological Crisis of Reason. Abingdon: Routledge.
- (1993) Feminism and the Mastery of Nature. London and New York: Routledge.
- (1982) with Richard Routley, Robert K. Meyer, Ross T. Brady. Relevant Logics and Their Rivals. Atascadero, CA: Ridgewood Publications.
- (1973) with Richard Routley. The Fight for the Forests: The Takeover of Australian Forests for Pines, Wood Chips and Intensive Forestry. Canberra: Australian National University.
- (2009) "Nature in the Active Voice". Australian Humanities Review, 46, May 2009.
- (2003) "The Fight for the Forests Revisited" Arxiv surəti 1 sentyabr 2007 tarixindən Wayback Machine saytında, paper delivered to Win, Lose or Draw: the Fight for the Forests? A Symposium, Old Canberra House, Australian National University, 14 October 2003.
- (2003) "The Politics of Reason: Toward a Feminist Logic", in Rachel Joffe Falmagne, Marjorie Hass (eds.), Representing Reason: Feminist Theory and Formal Logic. Rowman & Littlefield Publishers.
- (2003) "Feminism and the Logic of Alterity", in Falmagne and Hass, op cit.
- (1995) "Human vulnerability and the experience of being prey," Quadrant, 29(3), March 1995, pp. 29–34; also as "Being Prey", Terra Nova, 1(3), 1996.
- (1993) "The politics of reason: Towards a feminist logic". Australasian Journal of Philosophy, 71(4), pp. 436–462. DOI:10.1080/00048409312345432
- (1991) "Gaia. Good for Women?", Refractory Girl, 41, pp. 11–16; also in American Philosophical Association on Women and Philosophy, April 1991.
- (1991) "Ethics and Instrumentalism: a response to Janna Thompson". Environmental Ethics, 13, pp. 139–149.
- (1991) "Nature, Self, and Gender: Feminism, Environmental Philosophy, and the Critique of Rationalism". Hypatia, 6(1), March 1991, pp. 3–27. DOI:10.1111/j.1527-2001.1991.tb00206.x JSTOR 3810030
- (1989) "Do we need a sex/gender distinction?" Radical Philosophy, 51, pp. 2–11.
- (1988) "Women, humanity and nature". Radical Philosophy, 48, pp. 16–24, reprinted in S. Sayers, P. Osborne (eds.). Feminism, Socialism, and Philosophy: A Radical Philosophy Reader. London: Routledge, 1990.
- (1986) "Ecofeminism: An Overview and Discussion of Positions and Arguments". Australasian Journal of Philosophy, 64, supplement 1, pp. 120–138. DOI:10.1080/00048402.1986.9755430
- (1986) with Richard Routley. "The 'Fight for the Forests' affair", in Brian Martin et al. (eds.). Intellectual Suppression. Sydney: Angus & Robertson, pp. 70–73.
- (1985) with Richard Routley. "Negation and contradiction" Arxiv surəti 2 noyabr 2018 tarixindən Wayback Machine saytında. Revista Colombiana de Matematicas, 19, pp. 201–231.
- (1982) "World rainforest destruction – the social factors". Ecologist, 12(1), pp. 4–22.
- (1980) "Social theories, self-management, and environmental problems" Arxiv surəti 6 dekabr 2024 tarixindən Wayback Machine saytında, in D. S. Mannion, M. A. McRobbie & Richard Routley (eds.). Environmental Philosophy. Canberra: Australian National University, pp. 217–332.
- (1980) with Richard Routley. "Human Chauvinism and Environmental Ethics", in D. Mannison, M. McRobbie and R. Routley (eds.). Environmental Philosophy. Canberra: Australian National University Department of Philosophy Monograph Series RSSS, pp. 96–189.
- (1978) with Richard Routley. "Nuclear energy and obligations to the future". Inquiry: An Interdisciplinary Journal of Philosophy, 21(1–4), pp. 133–179. DOI:10.1080/00201747808601840
- (1975) "Critical notice of Passmore's Man's Responsibility for Nature". Australasian Journal of Philosophy, 53(2), pp. 171–185.
- (1972) with Richard Routley. "The Semantics of First Degree Entailment". Noûs, 6(4), November, pp. 335–359. JSTOR 2214309
- ↑ 1 2 http://www.smh.com.au/news/national/snake-blamed-as-academic-found-dead/2008/03/03/1204402331572.html.
- ↑ Hyde, Dominic. Eco-Logical Lives. The Philosophical Lives of Richard Routley/Sylvan and Val Routley/Plumwood. Cambridge: White Horse Press. 2014. səh. 51. ISBN 978-1874267799.
- ↑ "Val Plumwood (11 August 1939 – 29 February 2008)" Arxiv surəti 29 avqust 2019 tarixindən Wayback Machine saytında, International Society for Environmental Ethics.
- ↑ Mathews, Freya (26 March 2008). "Val Plumwood", The Guardian.
- ↑ Mulligan, Martin; Hill, Stuart. Ecological Pioneers: A Social History of Australian Ecological Thought and Action. Cambridge: Cambridge University Press. 2001. 274–300. ISBN 0-521-81103-1.
- ↑ Davion, Victoria (Fall 2009). "Introduction", Ethics and the Environment, 14(2), Special Issue on Ecofeminism in Honor of Val Plumwood. JSTOR 10.2979/ete.2009.14.2.1
- ↑ "Val Plumwood", Social and Political Theory Program, Research School of Social Sciences, Australian National University, archived 21 November 2008.
- ↑ Hallen, Patsy (Autumn 2002). "Review: Environmental Culture: The Ecological Crisis of Reason by Val Plumwood", Ethics and the Environment, 7(2), pp. 181–184. JSTOR 40339041
- ↑ Gelonesi, Joe (20 April 2014). "Two lives, green and logical" Arxiv surəti 15 oktyabr 2014 tarixindən Wayback Machine saytında (audio). "The Philosophers Zone". ABC, c. 00:03:10; also see Hyde, 2014. səh. 19–21.
- ↑ Plumwood, Val. Shannon, Lorraine (redaktor). The Eye of the Crocodile. Canberra: Australian National University E Press. 2012. səh. 35. ISBN 9781922144171. 2013-10-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-03-13.
- ↑ Saunders, Alan (15 March 2008). "Philosophy and the Natural World - Val Plumwood" Arxiv surəti 4 dekabr 2022 tarixindən Wayback Machine saytında, "The Philosophers Zone", ABC (audio Arxiv surəti 19 avqust 2019 tarixindən Wayback Machine saytında, c. 2:40 mins.
- ↑ "Snake blamed as academic found dead", Australian Associated Press, 3 March 2008.
"Val Plumwood died of natural causes: friend" Arxiv surəti 2 aprel 2016 tarixindən Wayback Machine saytında, Australian Associated Press, 6 March 2008.
Woodford, James (8 March 2008). "Philosopher as prey, a life of survival" Arxiv surəti 2 aprel 2016 tarixindən Wayback Machine saytında, Sydney Morning Herald.
- ↑ Plumwood, Val (March 1995). "Human vulnerability and the experience of being prey", Quadrant, 29(3), pp. 29–34 (courtesy link).
Also published as Plumwood, Val. Being Prey // O'Reilly, James; O'Reilly, Sean; Sterling, Richard (redaktorlar ). The Ultimate Journey: Inspiring Stories of Living and Dying. San Francisco: Travelers' Tales. 2000. səh. 128ff. ISBN 1-885211-38-4.
- ↑ "Val Plumwood canoe", National Museum of Australia.
- ↑ "2024 Val Plumwood Lecture". events.humanitix.com (ingilis). 2024-10-28. İstifadə tarixi: 2025-01-04.
- Alaimo, Stacy. "Feminism, Nature, and Discursive Ecologies" Arxivləşdirilib 2 avqust 2018 at the Wayback Machine, Electronic Book Review, 1 September 1996 (review of Feminism and the Mastery of Nature).
- Cuomo, Chris. "Review: Environmental Culture: The Ecological Crisis of Reason" Arxivləşdirilib 24 iyul 2011 at the Wayback Machine, Notre Dame Philosophical Reviews, 3 November 2002.
- Hyde, Dominic. "Two In the Bush: The Environmental Philosophy of Val Routley/Plumwood and Richard Routley/Sylvan," Southerly, 69, 2009, pp. 57–78.
- Plumwood, Val. "Environmental Ethics and the Master Subject: A Reply to Janis Birkeland", The Trumpeter, 13(4), 1996, pp. 193–196 (Plumwood defends her credentials as an ecofeminist).
- Prest, James. "Protecting Plumwood Mountain," National Parks Journal, 41(6) 1997, p. 17.
- "'Part of the feast': The life and work of Val Plumwood", National Museum of Australia, 7 May 2013.
- "Your Worst Animal Nightmares: Crocs 2", part of a reconstruction of the crocodile attack, Your Worst Animal Nightmares, Animal Planet, 2009.
- Saunders, Alan. "Philosophy and the Natural World - Val Plumwood", "The Philosophers Zone," ABC, 15 March 2008 (audio).
- Gelonesi, Joe; Hyde, Dominic. "Two lives, green and logical", "The Philosophers Zone," ABC, 20 April 2014 (audio).