Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinVaffen-SS (alm. Waffen-SS, hərf. "silahlı SS", Almanca tələffüz: [ˈvafn̩ʔɛsˌʔɛs]) — nasist Almaniyasının hərbiləşdirilmiş SS təşkilatının hərbi bölməsi. Bu qurumun tərkibinə nasist Almaniyasının vətəndaşları ilə yanaşı, həm işğal olunmuş, həm də işğal edilməmiş ölkələrdən olan könüllülər və çağırışçılar da daxil idi.[1] Struktur may 1945-ci ildə buraxılmışdır.
| Vaffen-SS | |
|---|---|
| Waffen-SS | |
 | |
 | |
| Ölkə | |
| Tabedir | SS |
| Daxildir | SS |
| Döyüşlər | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İkinci Dünya müharibəsi zamanı Vaffen-SS üç alaydan ibarət ikən, sonradan 38-dən çox diviziyaya qədər genişlənmiş və Vermaxt, intizam polisi və digər təhlükəsizlik bölmələri ilə birgə xidmət etmişdir. İlk növbədə qurum SS-in rəhbəri olan reyxsfürer-SS Henrix Himmlerin başçılıq etdiyi SS Baş Əməliyyat İdarəsinin nəzarəti altında idi. Müharibənin başlanmasından sonra bölmələrin taktiki idarəçiliyi Vermaxt Ali Komandanlığı tərəfindən həyata keçirilirdi,[2] bəzi hissələr isə Himmlerin birbaşa nəzarəti altında olan Reyxsfyurerin Qərargahına tabe idi.[3]
Nasist Almaniyasının irqi siyasətinə əsasən, təşkilata üzvlük yalnız germanmənşəli şəxslər üçün açıq idi, lakin bu qaydalar 1940-cı ildə qismən yumşaldılmış və 1941-ci ilin iyununda SSRİ-yə hücumdan sonra nasist təbliğatı müharibəni "bolşevizmə qarşı Avropanın xaç yürüşü" kimi təqdim etməyə başlamışdı. Bundan sonra əsasən xarici könüllülər və çağırışçılardan ibarət yeni Vaffen-SS bölmələri yaradılmışdır. Bu bölmələr əsasən nasistlərin işğal etdiyi Avropa ölkələrinin vətəndaşlarından ibarət idi. Qaydalarda müəyyən yumşalmalar olmağına baxmayaraq, Vaffen-SS hələ də nasist irqçi ideologiyasına əsaslanırdı və "aşağı irq" hesab edilən etnik polyaklara bu birləşmələrə daxil olmaq qadağan edilmişdi.
Vaffen-SS bölmələri çoxsaylı müharibə cinayətlərində iştirak etmişdir. Onlar Holokostda, Poraymosda, dinc əhaliyə qarşı törədilmiş kütləvi qətllərdə, işgəncələrdə,[4] insanlar üzərində aparılan tibbi təcrübələrdə,[5][6] uşaqların oğurlanmasında,[7][8] kütləvi zorlamalarda,[9][10] uşaqlara qarşı cinsi zorakılıqda[11] və digər hərbi cinayətlərdə iştirak etmişdilər. 1946-cı ildə keçirilən Nürnberq Beynəlxalq Hərbi Tribunalı Vaffen-SS-i cinayətkar təşkilat elan etmişdir.[12] Müasir Almaniya Federativ Respublikasında SS simvollarının və təbliğat materiallarının istifadəsi Cinayət Məcəlləsinin 86 və 86a maddələrinə əsasən qadağandır.[13]
BMT İnsan Hüquqları Komissiyası keçmiş Vaffen-SS üzvlərinin qəhrəmanlaşdırılmasını, bu məqsədlə abidə və memorialların açılışını, həmçinin ictimai nümayişlərin keçirilməsini qətiyyətlə pisləyir.[14]
- ↑ Stein, 2002. səh. xxiv, xxv, 150, 153
- ↑ Stein, 2002. səh. 23
- ↑ Marrus, 1989. səh. 459
- ↑ Serena, Katie. "Meet The Nazi Who Even Other Nazis Thought Was Cruel And Depraved". All That's Interesting (ingilis). 27 noyabr 2017. İstifadə tarixi: 17 fevral 2024.
- ↑ "Timeline of Dachau". www.jewishvirtuallibrary.org. İstifadə tarixi: 17 fevral 2024.
- ↑ published, Wynne Parry. "Did Nazis Study Insects for Use in Biological Warfare?". livescience.com (ingilis). 21 fevral 2014. İstifadə tarixi: 17 fevral 2024.
- ↑ "Stolen Children". www.jewishvirtuallibrary.org. İstifadə tarixi: 17 fevral 2024.
- ↑ "Holocaust". Women’s Media Center (ingilis). İstifadə tarixi: 17 fevral 2024.
- ↑ "Einsatzgruppen". www.holocaustresearchproject.org. İstifadə tarixi: 17 fevral 2024.
- ↑ "Operation Reinhard". encyclopedia.ushmm.org (ingilis). İstifadə tarixi: 17 fevral 2024.
- ↑ Ghert-Zand, Renee. "Holocaust film reveals long-hushed child sex abuse". The Times of Israel (ingilis). 15 квітня 2015. İstifadə tarixi: 17 лютого 2024.
- ↑ "The trial of German major war criminals : proceedings of the International Military Tribunal sitting at Nuremberg Germany". Avalon Project (ingilis). Lillian Goldman Law Library. İstifadə tarixi: 17 fevral 2024.
- ↑ Stegbauer, Andreas. "The Ban of Right-Wing Extremist Symbols According to Section 86a of the German Criminal Code". German Law Journal (ingilis). 8 (2). 2007-02. 173–184. doi:10.1017/S2071832200005496. ISSN 2071-8322. İstifadə tarixi: 2024-02-17.
- ↑ "Комиссия ООН по правам человека осудила прославление бывших членов организации "Ваффен СС"". Новини ООН (rus). Організація Об'єднаних Націй. 14 aprel 2005. İstifadə tarixi: 17 fevral 2024.
- Stein, George H. The Waffen-SS: Hitler's Elite Guard at War 1939–1945. Cerberus Publishing. 2002 [1966]. ISBN 978-1841451008.
- Marrus, Michael R. The Nazi Holocaust. Part 3: The "Final Solution": The Implementation of Mass Murder (Vol.2). Berlin: De Gruyter. 1989. ISBN 978-0-88736-255-2.