Uturunku vulkanı — Boliviyanın Sur Lipez əyalətində yerləşən fəaliyyətsiz bir vulkan. 6,008 metr (19,711 fut) hündürlüyündə olan bu vulkanın iki zirvəsi var və ümumi həcmi 50-85 km³ təxmin edilən lava günbəzləri və lava axınları kompleksindən ibarətdir. Hal-hazırda buzlaqlar olmasa da, keçmiş buzlaşmanın izlərini daşıyır. Vulkan fəaliyyəti Pleystosen dövründə baş vermişdir və son püskürmə 250,000 il əvvəl olmuşdur; o vaxtdan bəri Uturunku püskürməsə də, zirvə bölgəsində, iki zirvə arasında aktiv fumarollar mövcuddur.
| Uturunku | |
|---|---|
| | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Mütləq hündürlüyü | 6.008 m |
| Yerləşməsi | |
| 22°15′52″ c. e. 67°11′12″ q. u. | |
| Ölkə | |
Uturunku, Boliviyanın cənubunda yerləşən Sur Lipez bölgəsinin San Pablo de Lipez bələdiyyəsində,[1][2][3] Kuetena şəhərinin cənub-şərqində və Eduardo Avaroa And Faunası Milli Qoruğunun şimal-şərqində, "Cordillera de Lipez"də yerləşir.[4][5][6] Bu ərazi demək olar ki, əhalisizdir və vulkan 21-ci əsrin əvvəllərinə qədər az tanınırdı. Vulkan, regional buzlaşma tarixini yenidən qurmaq üçün istifadə edilmişdir.[7] Quechua dilində "uturuncu" termini "yaquar" mənasını verir.[8] Vulkan uzaqdan görünür və bu gün turizm məqsədi üçün populyardır.[9][10]
- ↑ Municipio San Pablo de Lípez, 2021. səh. 4
- ↑ Schäbitz, Liebricht, 1999. səh. 109
- ↑ Blard və b. 2014. səh. 210
- ↑ Sparks və b. 2008. səh. 728
- ↑ Servicio Nacional de Áreas Protegidas, 2019, Mapa: Área protegida
- ↑ Wilken, 2017. səh. 68
- ↑ Alcalá-Reygosa, 2017. səh. 661
- ↑ Read, William A. "Indian Terms in Vázquez' Compendio". International Journal of American Linguistics. 18 (2). 1952: 82. doi:10.1086/464153. ISSN 0020-7071. JSTOR 1263293.
- ↑ Ahlfeld, 1956. səh. 131
- ↑ Municipio San Pablo de Lípez, 2021. səh. 55