Trachypithecus francoisi və ya François yarpaq meymunu, həmçinin Tonkin yarpaq meymunu, o cümlədən ağ yanaqlı qara lanqur — Colobinae yarımfəsiləsinə aid meymun növü.[3]
| Trachypithecus francoisi | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Trachypithecus francoisi |
||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
|
||||||||||||
| ||||||||||||
Köhnə Dünya meymunlarından olan bu növ Colobinae yarımfəsiləsinə aid olan növlər arasında ən az öyrənilənlərindən biridir.[4] Bu növə Çinin cənubunda (Çongqing, Guangxi, Guijou, Siçuan əyalətləri) və şimal-şərq Vyetnamda rast gəlinir.[5]
François lanquru orta ölçülü bir primatdır və qara, ipək kimi tüklərə malikdir. Qulaqlarından yanaqlarının künclərinə qədər uzanan çox aydın ağ yanaq tükləri var. François lanqurunun morfoloji xüsusiyyətlərindən biri onun mürəkkəb mədəsidir ki, bu da dörd ayrı kameralıdır. Bu, onun yarpaqla qidalanan qidasını həzm etmək üçün zəruri bir uyğunlaşmadır.[6]
Bu növ ölçüsünə görə cinsi dimorfizm nümayiş etdirir. Erkəklərin baş-bədən uzunluğu 55–64 sm, dişilərin isə yalnız 47–59 sm uzunluğundadır. Kişilərin quyruqları da daha uzundur, 82–96 sm, dişilərin isə 74–89 sm arasındadır. Kişilər dişilərdən əhəmiyyətli dərəcədə ağırdır, çəkisi 6.5–7.2 kq, dişilər isə 5.5–5.9 kq çəkiyə malikdir. Körpələr doğulduqda 0.45–0.50 kq çəkiyə malikdir.[7]
François lanquru gündüz fəaliyyət göstərən bir növdür və günün böyük hissəsini istirahət edərək və qida axtararaq keçirir. Bir araşdırmada narahat edilmiş bir mühitdə fəaliyyətlər arasında vaxt paylanması araşdırılmışdır, istirahət 35.41%, qida axtarışı 31.67%, səyahət 14.44%, qrup halında yığınlaşma 9.61%, oyun 8.54% və təmizlənmə 0.33%. Səyahət, oyun, təmizlənmə və qrup halında yığınlaşma mövsümdən daha çox asılıdır. Təmizlənmə bütün mövsümlərdə, lakin yazda baş verir. François lanquru qışda günün daha böyük hissəsini səyahət edərək (20.12%) və yazda qrup halında yığınlaşaraq (14.62%) keçirir.[8]
François lanqurunun üstünlük verdiyi yaşayış mühiti karst relyefi, tropik və subtropik zonaların əhəng daşı qayalıqları və mağaralarıdır. Bu əhəng daşı qayalıqlarında yaşamaqla lanqur yuxu təşkili baxımından üstünlük əldə edir. O, ya qaya çıxıntılarında, ya da mağaralarda yatır.[9]
Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə Birliyi tərəfindən Trachypithecus francoisi populyasiyası təhlükə altında olan kimi qeyd edilib.[5]
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2000.
- ↑ Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0
- ↑ "Arkive – Francois Langur". Arkive.org. 2012-01-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 March 2012.
- ↑ Zhou, Qihai; Fuwen, W.; Li, M.; Chengming, H.; Luo, B. "Diet and food choice of (Trachypithecus francoisi) in the Nonggang Nature Reserve, China". International Journal of Primatology. 27 (5). 2006: 1441–1458. doi:10.1007/s10764-006-9082-8.
- ↑ 1 2 Nadler, T.; Quyet, L.K.; Covert, H.; Yongcheng, L. "Trachypithecus francoisi". IUCN Red List of Threatened Species. 2020. 2020: e.T39853A17958817. doi:10.2305/IUCN.UK.2020-3.RLTS.T39853A17958817.en. İstifadə tarixi: 19 November 2021.
- ↑ Booth, Carey, L. "Evolutionary significance of ontogenetic colour change in animals". Biological Journal of the Linnean Society. 40 (2). 1990: 125–163. doi:10.1111/j.1095-8312.1990.tb01973.x.
- ↑ Li, Youbang; Huang, C.; Ding, P.; Tang, Z.; Wood. "Dramatic decline in Francois' langur (Trachypithecus francoisi) in Guangxi Province, China". Oryx. 41. 2007: 38–43. doi:10.1017/S0030605307001500.
- ↑ Zhou, Qihai; Wei, F.; Chengming, H.; Li, M.; Ren, B.; Luo, B. "Seasonal Variation in the Activity Patterns and Time Budgets of Trachypithecus francoisi in the Nonggang Nature Reserve, China". International Journal of Primatology. 28 (3). 2007b: 657–671. doi:10.1007/s10764-007-9144-6.
- ↑ Zhou, Qihai; Chengming, H.; Ming, L.; Fuwen, W. "Sleeping site use by Trachypithecus francoisi at Nonggang Nature Reserve China". International Journal of Primatology. 30 (2). 2009: 353–365. doi:10.1007/s10764-009-9348-z.
