Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  1-11 Sinif Derslikler Yukle
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.

Topika

  • Məqalə
  • Müzakirə

Topika (ing. Topeka) — ABŞ-nin mərkəzi hissəsində şəhər. Kanzas ştatının paytaxtı və Şonni qraflığının mərkəzidir. Əhalisi 125,9 min nəfərdir (2018).

Topika
Topeka
Bayraq
Bayraq
39°06′ şm. e. 95°40′ q. u.HGYO
Ölkə
  •  ABŞ[1]
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1854
Sahəsi
  • 159,195366 km² (2010)[2]
Mərkəzin hündürlüyü 288 ± 1 m
Saat qurşağı
  • UTC−06:00
  • UTC−05:00
Əhalisi
Əhalisi
  • 126.587 nəf. (2020)[3]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +1 785
Digər
topeka.org
Xəritəni göstər/gizlə
Topika xəritədə
Topika
Topika
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mündəricat

  • 1 Tarixi
  • 2 Coğrafiyası
  • 3 Əhalisi
  • 4 İstinadlar

Tarixi

1840-cı illərdə vaqon qatarları Missuri ştatının İndependens şəhərindən qərbə doğru yola çıxdı və Oreqon cığırı kimi tanınan çətin və təhlükəli yol boyunca 2000 mil (3000 kilometr) səyahətə başladı. Missuri ştatının Kanzas-Siti keçidindən təxminən 60 mil (100 kilometr) qərbdə, Papan adlı üç fransız kanadalı qardaş yerli Kansa hindu qəbiləsindən üç bacı ilə evləndilər. Onların arvadları qardaşları daha qərbə getməkdənsə geridə qalmağa inandırdılar. Çoxlu köçkünün Kanzas çayını keçmək üçün mübarizə apardığını görən qardaşlar dolanmaq üçün bərə xidməti qurmağa qərar verdilər. 1840-1850-ci illərdə bərə bu ərazidə sivilizasiyanın yeganə əlaməti idi. Papan qardaşları onu Topika adlandırdılar ki, bu da arvadlarının ana dilində "yaxşı kartofun qazıldığı yer" mənasını verirdi (hindular bu ərazini hələ ağlar gəlməmişdən əvvəl belə adlandırırdılar).

1850-ci illərin əvvəllərində Oregon yolu Fort Livenuortdan Topika vasitəsilə Fort Rayliyə qədər olan yeni hərbi yol boyunca ticarətlə tamamlandı. 1854-cü ildə indi keçidin yaxınlığında yaşayan doqquz ailənin başçısı ilk şəhər yığıncağında Topika şəhərini elan etdi.

Köləlik tərəfdarı və əleyhdar qruplar arasında on il davam edən şiddətli qarşıdurmadan sonra Kanzas 1861-ci ildə 34-cü ştat olaraq ABŞ-yə qəbul edildi. Topika ştatın ilk qubernatoru olan doktor Çarlz Robinson tərəfindən paytaxt seçildi. 1862-ci ildə Cyrus C. Holidey dövlət kapitolunun tikintisi üçün şəhər hüdudları daxilində torpaq bağışladı. Kanzas Ştat Kapitolunun tikintisi 1866-cı ildə başladı və 37 il davam etdi. Əvvəlcə şərq qanadı, ardınca qərb qanadı və nəhayət mərkəzi bina tikildi. 1864-cü ilin payızında Topikanı Missuridən Konfederasiya qüvvələrinin hücumundan qorumaq üçün 6-cı küçə ilə Kanzas prospektinin kəsişməsində sonradan Fort Simple adlanan taxta qala tikildi. Hücum heç vaxt baş vermədi və qala 1865-ci ilin aprelində tərk edildi və 1867-ci ilin aprelində söküldü.

1860-cı ildəki quraqlıq və vətəndaş müharibəsi şəhərin və bütövlükdə ştatın böyüməsini yavaşlatsa da, Topika tez bir zamanda əvvəlki inkişaf sürətini bərpa etdi və yalnız 1870-ci ildə yenidən yavaşladı. 1870-ci illərdə bir çox keçmiş kölələr Linkoln küçəsinin şərq tərəfində Munson prospekti ilə On ikinci küçə arasında məskunlaşdılar. Ərazi "Tennessi" kimi tanındı, çünki onların çoxu həmin ştatdan idi. Missisipinin qərbində ilk Afrika-Amerika uşaq bağçası 1893-cü ildə orada qurulmuşdur.

1880-ci illərin sonlarında Topika iqtisadi çöküşlə başa çatan bum dövründən keçdi. 1889-cu ildə torpaq və daşınmaz əmlak köpüyü partladı və bir çox investor tamamilə məhv oldu. Bununla belə, Topikanın bu dövrdə əhalisi iki dəfə artdı və 1890-cı illərin Amerika depressiyasından nisbətən asanlıqla sağ çıxdı.

Coğrafiyası

Topika Kanzasın şimal-şərqində, ştatlərarası 70 və US 75-in kəsişməsində yerləşir. Şəhərin ümumi sahəsi 159,21 km²-dir, bunun 155,18 km² quru və 3,37 km² sudur.

Əhalisi

2018-ci ilə qədər Topeka 125,904 nəfər əhalisinə sahib idi və şəhəri ABŞ-ın ən böyük şəhərləri arasında 220-ci yeri tutur.

Əhalinin irqi tərkibi:

  • ağlar - 76,2%;
  • afroamerikalılar - 11,3%;
  • hispaniklər (bütün irqlər ) - 13,4%;
  • asiyalılar - 1,3%;
  • hindular - 1,4%.

İstinadlar

  1. ↑ 1 2 ArchINFORM (alm.). 1994.
  2. ↑ United States Census 2010.
  3. ↑ 2020 United States Census. / red. ABŞ əhalinin siyahıya alınması bürosu
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Topika&oldid=8273890"
Informasiya Melumat Axtar