Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  1-11 Sinif Derslikler Yukle
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.
 Kömək
Kitab yaradıcısı ( deaktiv et )
 Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin Kitabı göstər (0 səhifə) Səhifə təklif edin

Tomas Yunq

  • Məqalə
  • Müzakirə
Bu səhifədə iş davam etməkdədir.
Müdaxilə etməyə tələsməyin!
  • Əgər kömək etmək istəyirsinizsə, ya da səhifə yarımçıq qalıbsa, səhifəni yaradan istifadəçi ilə əlaqə qura bilərsiniz.
  • Səhifənin tarixçəsində səhifə üzərində işləmiş istifadəçilərin adlarını görə bilərsiniz.
  • lərinizi mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın.
Bu məqalə sonuncu dəfə 6 saat əvvəl Alisoyjavid (müzakirə | töhfələr) tərəfindən olunub. (Yenilə)

Thomas Yunq (13 iyun 1773 – 10 may 1829) — ingilis polymat (çoxşaxəli alim), həkim, fizik, oftalmoloq, dilçi və egyptoloq. O, işıq interferensiyası nəzəriyyəsini irəli sürmüş, gözdə astiqmatizm konsepsiyasını göstərmiş və Rosetta Daşı üzərində iş aparmışdır.[1][2][3]

Tomas Yunq
ing. Thomas Young
Doğum tarixi 13 iyun 1773(1773-06-13)[5][6][…]
Vəfat tarixi 10 may 1829(1829-05-10)[5][6][…] (55 yaşında)
Vəfat yeri
  • London, Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı[7][8][…]
Dəfn yeri
  • St Giles Kilsəsi[d][9]
Vətəndaşlığı Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı
Milliyyəti İngilis
Elm sahələri fizika[4], mexanika, dilçilik, materialşünaslıq
Elmi dərəcəsi
  • fəlsəfə doktoru
İş yerləri
  • London Kral Cəmiyyəti (1804–1829)[6],
  • Kral İnstitutu[d] (1801–1803)[6]
Təhsili
  • Edinburq Universiteti (1794–1795)[6],
  • Emmanuel Kolleci[d] (1797–1798)[6],
  • Göttingen Universiteti (1795–1796)[6]
Tanınır İşığın dalğa nəzəriyyəsi, Çift yarıq təcrübəsi, Yunq-Helmholtz nəzəriyyəsi, Yunq əmsalı
Üzvlüyü
  • London Kral Cəmiyyəti (1794–),
  • İsveç Kral Elmlər Akademiyası,
  • Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası,
  • Fransa Elmlər Akademiyası[10],
  • Niderland Kral İncəsənət və Elmlər Akademiyası[d],
  • Turin Elmlər Akademiyası[d] (1827–)[8]
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mündəricat

  • 1 Erkən həyat və təhsil
  • 2 Elmi fəaliyyətləri
    • 2.1 Görmə və oftalmologiya
    • 2.2 Optika və işıq teoriyası
    • 2.3 Mexanika və materiallar elmi
    • 2.4 Dilçilik, Egyptologiya və digər sahələr
  • 3 Şəxsiyyəti və tanınması
  • 4 Ölümü
  • 5 İstinadlar

Erkən həyat və təhsil

Thomas Young 13 iyun 1773-cü ildə Milverton, Somerset, İngiltərədə doğulmuşdur. O, on uşaqlı Quaker ailəsində ən kiçik uşaq idi.[11][12] Uşaqlıqda o, klassik dillər — yunan, latın, fransız və başqa dilləri öyrənmiş, elmi maraqları erkən yaşlarda yaranmışdır.[13][14]

Tibb təhsili üçün o əvvəlcə London və Edinburgh universitetlərinə daxil olmuş, daha sonra 1795-ci ildə Göttingen universitetində elmi dissertasiya müdafiə etmişdir.[15][16]

Elmi fəaliyyətləri

Görmə və oftalmologiya

Young gözdə fokuslanma prosesini izah etmiş, reseptiv sistemin necə işlədiyini analiz etmişdir.[17] O, astiqmatizmin mövcudluğunu aşkar etmiş və gözdə rəng hiss edilməsinin üç reseptor teoriyasını (qırmızı, yaşıl, mavi) irəli sürmüşdür.[18][19]

Optika və işıq teoriyası

Young 1803-cü ildə Kral Cəmiyyətində təqdim etdiyi "ikili çəpər (double-slit)" eksperimentini istifadə edərək işığın interferensiyasını müşahidə etmiş və bu yolla işığın dalğa xarakterini isbat etməyə çalışmışdır.[20][21][22] O, həmçinin işığın qütblənməsi və rənglərin interferensiya əsasında meydana gəlməsini dalğa nəzəriyyəsi ilə açıqlamışdır.[23]

Mexanika və materiallar elmi

Young materialların elastik davranışını tədqiq etmiş və onun adı ilə tanınan "Young modulu" (Young’s modulus) ideyasını irəli sürmüşdür.[24]

Dilçilik, Egyptologiya və digər sahələr

Young dillər üzrə çoxşaxəli iş aparmış, təxminən dörd yüz dildən çox söz və kök analizləri ilə maraqlanmışdır.[25] O, "İndo-Avropa" (Indo-European) terminini təklif etmişdir.[26] 1814–1819 illər arasında Young Rosetta Daşı üzərində işlər görmüş və demotik mətnləri tərcümə etməyə başlamışdır; bu iş Jan-Fransua Şampolyonun işlərinə zəmin yaratmışdır.[27]

Şəxsiyyəti və tanınması

Young "The Last Man Who Knew Everything" ("Hər şeyi bilən son insan") kimi tanınır, çünki o dövrdə çoxsaylı elm sahələrində çalışmışdır.[28][29] Young-un işləri yalnız ölümündən sonra daha geniş qiymətləndirilmişdir.[30]

Ölümü

Thomas Young 10 may 1829-cu ildə Londonda vəfat etmişdir. St Giles Kilsəsində dəfn olunmuşdur.[31]

İstinadlar

  1. ↑ "Thomas Young (1773 - 1829) – Biography – University of St Andrews".
  2. ↑ "Thomas Young".
  3. ↑ "Thomas Young (1773-1829) – The Past".
  4. ↑ 1 2 Юнг, Томас (rus.). // Малая советская энциклопедия / под ред. Н. Л. Мещеряков 2 Советская энциклопедия, 1936.
  5. ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  6. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
  7. ↑ Юнг Томас // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  8. ↑ 1 2 www.accademiadellescienze.it (it.).
  9. ↑ Find a Grave (ing.). 1996.
  10. ↑ NNDB (ing.). 2002.
  11. ↑ "Biography of Thomas Young (1773 - 1829)".
  12. ↑ "Thomas Young (1773 - 1829) – The Past".
  13. ↑ "Thomas Young (1773-1829) – The Past".
  14. ↑ "Thomas Young (1773 - 1829) – University of St Andrews".
  15. ↑ "Thomas Young (1773 - 1829) – Biography – University of St Andrews".
  16. ↑ "Biography of Thomas Young (1773 - 1829)".
  17. ↑ "Thomas Young".
  18. ↑ "Thomas Young (1773-1829) – The Past".
  19. ↑ "Thomas Young (1773 - 1829) – University of St Andrews".
  20. ↑ "Thomas Young".
  21. ↑ "Thomas Young (1773-1829) – The Past".
  22. ↑ "Thomas Young (1773-1829) – University of St Andrews".
  23. ↑ "Thomas Young".
  24. ↑ "Who was Thomas Young?".
  25. ↑ "The Past – Thomas Young".
  26. ↑ "Who was Thomas Young?".
  27. ↑ "Thomas Young (1773-1829) – The Past".
  28. ↑ "Thomas Young – The Last Man Who Knew Everything".
  29. ↑ "Thomas Young (1773 - 1829) – Biography – University of St Andrews".
  30. ↑ "Thomas Young (1773-1829) – The Past".
  31. ↑ "Thomas Young (1773 - 1829) – Biography – University of St Andrews".
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Tomas_Yunq&oldid=8360841"
Informasiya Melumat Axtar