Toma Kutyur (fr. Thomas Couture [tɔma kutyʁ]; 21 dekabr 1815[1][2][…], Sanlis – 29 mart 1879[3][4][…], Vilye-le-Bel) — fransız tarix rəssamı və müəllimi. O, Eduard Mane, Anri Fanten-Latur, Con La Farj,[6] Pyer Püvi de Şavann, Con Uord Dansmor,[7] Karel Yavurek, Vilyam Morris Hant[8] və Jozef-Noel Silvestr kimi incəsənət dünyasının bir çox görkəmli müasir simalarına dərs deyib.
| Toma Kutyur | |
|---|---|
| fr. Thomas Couture | |
| | |
| Doğum tarixi | 21 dekabr 1815[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 29 mart 1879[3][4][…] (63 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | rəssam, müəllim |
| Təhsili | |
| Janr | tarix rəssamlığı |
| Stil | akademizm |
| Tələbələri | Eduard Mane |
| Mükafatları |
|
Kutyur Fransanın Uaza bölgəsindəki Sanlisdə anadan olub. 11 yaşında ailəsi Parisə köçüb və orada sənaye incəsənət məktəbində (École des Arts et Métiers), daha sonra isə École des Beaux-Arts-da təhsil alıb.
O, École-dakı nüfuzlu Prix de Rome müsabiqəsində altı dəfə uğursuz olub, lakin problemin özündə deyil, École-da olduğunu hiss edib. Nəhayət, 1837-ci ildə Couture mükafatı qazandı.
1840-cı ildə o, Paris Salonunda tarixi və janr şəkillərini sərgiləməyə başladı və əsərlərinə, xüsusən də şah əsəri olan "Romalılar Dekadens Dövründə" (1847) əsərinə görə bir neçə medal qazandı. Bu uğurdan qısa müddət sonra Couture, ən yaxşı yeni tarix rəssamlarını yetişdirməklə École des Beaux-Arts-a meydan oxumaq üçün müstəqil bir atelye açdı.
Couture-ün innovativ texnikası böyük diqqət çəkdi və 1840-cı illərin sonu - 1850-ci illərdə hökumət və kilsə divar rəsmləri üçün sifarişlər aldı. İlk iki sifarişini heç vaxt tamamlamadı və üçüncüsü qarışıq tənqidlərlə qarşılaşdı. Divar rəsmlərinin mənfi qəbulundan məyus olan o, 1860-cı ildə bir müddət Parisdən ayrılaraq doğma şəhəri Senlisə qayıtdı və orada yanına gələn gənc rəssamlara dərs deməyə davam etdi. 1867-ci ildə o, öz ideyaları və iş metodları haqqında "Metod və Seminar Müsahibələri" adlı kitab nəşr etdirərək akademik müəssisəni tənqid etdi. Bu kitab həmçinin vəfat etdiyi 1879-cu ildə "İncəsənət Metodları haqqında Söhbətlər"ə tərcümə edildi.
Bir naşirin tərcümeyi-hal yazmasını xahiş edən Kutür belə cavab verdi: "Tərcümeyi-hal şəxsiyyətin ucaldılmasıdır və şəxsiyyət dövrümüzün bəlasıdır."
1879-cu ildə Val-d'Uazdakı Vilye-le-Beldə vəfat etdi və Parisdəki Per-Laşez qəbiristanlığında dəfn edildi.
- ↑ 1 2 RKDartists (nid.).
- ↑ 1 2 Thomas Couture (ing.). OUP, 2006. ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 1 2 http://archives.valdoise.fr/ark:/18127/vta5305891e1836c/daogrp/0/layout:table/idsearch:RECH_f1b5d6dc6a8f0266485d9fa6fef83534#id:1670033789?gallery=true&brightness=100.00&contrast=100.00¢er=1400.000,-1024.000&zoom=7&rotation=0.000.
- ↑ 1 2 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (alm.). / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. ISSN 2750-6088 doi:10.1515/AKL
- ↑ Moiroux J. Le cimetière du Père-Lachaise (fr.). Paris: 1908. P. 329.
- ↑ Wilkinson, Burke. The Life and Works of Augustus Saint-Gaudens, Dover Publications, Inc., New York. p. 79.
- ↑ "Portrait of Thomas Couture (1815-1879) on His Deathbed".
- ↑ "Artist Info".
- Vikianbarda Toma Kutyur ilə əlaqədar mediafayllar var
- Article on Thomas Couture