Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinThrips tabaci — buğumayaqlılar tipinin paraneopteralar dəstəüstünə aid olan saçaqlıqanadlılar və ya tripslər dəstəsinə daxil həşərat növü.
| Thrips tabaci | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Thrips tabaci |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
||||||||||
| ||||||||||
Thrips tabaci soğan tripsi, kartof tripsi, tütün tripsi və ya pambıq fidan tripsi kimi tanınır.[3] Bu növ kənd təsərrüfatı zərərvericisidir və bitki viruslarının daşıyıcısı kimi də çıxış edə bilər. Bəzi populyasiyalarda demək olar ki, bütün thrips tabaciləri dişidir və erkəklər çox nadirdir. Yetkin thrips tabaci təxminən 1-1,3 mm uzunluğundadır. Bədəni sarı, sarımtıl-qəhvəyi və ya qəhvəyi rəngdədir, bığları yeddi seqmentdən ibarətdir, qanadları yaxşı inkişaf etmişdir və dişilərin qarın hissəsində yumurta qoyan orqan var.[4]
Thrips tabacinin mənşəyi Aralıq dənizi regionu hesab edilsə də, indi Antarktida istisna olmaqla, bütün qitələrdə rast gəlinir. Bu növ geniş bir qonaq bitki spektrinə malikdir, o cümlədən soğan, pırasa, sarımsaq, kələm, karnabit, brokkoli kimi brassik bitkiləri, qulançar, şəkər çuğunduru, qarpız, balqabaq, xiyar, çiyələk, kartof, tütün, pambıq və bir çox meyvə və bəzək bitkiləri ilə qidalanır. Thrips tabaci 1927-ci ildə qeydə alınan pomidor ləkəli solma virusunun ilk daşıyıcısı kimi tanınmışdır. Hazırda thrips tabacinin bəzi populyasiyalarının bu virusu ötürə bilmədiyi müəyyən edilmişdir, bu da qlobal populyasiyada genetik dəyişikliklərlə əlaqədar ola bilər.[5][6]
Dişi bitki toxumalarına mişarşəkilli yumurtaqoyan orqanını soxaraq yumurtalarını epidermis altına qoyur. Yumurtalar əvvəlcə ağ rəngdədir, sonra narıncı rəng alır və dörd-beş gün ərzində açılır. Sürfələr ağ və ya sarımtıl rəngdədir və bitki toxumalarından şirə sorur. Ümumilikdə təxminən doqquz gün davam edən iki sürfə mərhələsindən sonra qidalanmayan prepupa və pupa mərhələləri gəlir ki, bu da ümumilikdə dörd-yeddi gün davam edir. Yetkin fərd iki-üç həftə yaşayır və bu müddət ərzində dişilər təxminən səksən yumurta qoyur. Yumurtaların çoxu mayalanmamışdır və partenogenez yolu ilə yaranır. Havayda təxminən hər min fərddən yalnız biri erkəkdir, və burada il boyu çoxalır. Daha soyuq iqlimlərdə isə bitki qalıqlarında qışlayır və yazda yenidən fəal olur.[7]
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2005.
- ↑ Korean National Species List, 국가생물종목록 (kor.).
- ↑ "Thrips tabaci (onion thrips)". Invasive Species Compendium. CABI. 2021. doi:10.1079/cabicompendium.53746. İstifadə tarixi: 24 fevral 2017.
- ↑ Jenser, G.; Lipcsei, S.; Szénási, Á.; Hudák, K. "Host range of the arrhenotokous populations of Thrips tabaci (Thysanoptera: Thripidae)". Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica. 41 (3–4). 2006: 297–303. doi:10.1556/APhyt.41.2006.3-4.12.
- ↑ Mau, Ronald F.L.; Kessing, Jayma L. Martin. "Thrips tabaci Linderman". Knowledge Master. Department of Entomology, Honolulu, Hawaii. 1 oktyabr 1991. İstifadə tarixi: 24 fevral 2017.
- ↑ Alston, Diane G.; Drost, Daniel. "Onion thrips" (PDF). Utah Pests Fact Sheet. Utah State University Extension. 1 mart 2008. İstifadə tarixi: 24 fevral 2017.
- ↑ "Onion thrips". Global Crop Pests. Cornell University. İstifadə tarixi: 25 fevral 2017.
- "Thrips tabaci Lindeman, 1889". Fauna Europaea (ingilis). fauna-eu.org. İstifadə tarixi: 2 iyul 2019.
- "Onion Thrips (Thrips tabaci)" (PDF). Utah State University (ingilis). usu.edu. İstifadə tarixi: 12 yanvar 2023.
- "Thrips tabaci". Knowledge Master, University of Hawaii (ingilis). hawaii.edu. İstifadə tarixi: 12 yanvar 2023.
- "Thrips tabaci". Center for Urban Ecology and Sustainability, University of Minnesota (ingilis). umn.edu. İstifadə tarixi: 12 yanvar 2023.
- "Thrips tabaci". European and Mediterranean Plant Protection Organization (EPPO) (ingilis). eppo.int. İstifadə tarixi: 12 yanvar 2023.