Tauraco persa — Turakolar fəsiləsinə aid quş növü.
| Tauraco persa | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Tauraco persa |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Tauraco persa ilk dəfə İsveçli təbiətşünas Karl Linney tərəfindən 1758-ci ildə "Systema Naturae" əsərinin onuncu nəşrində təsvir edilmişdir. Linney onu ququ quşları ilə birlikdə Cuculus cinsinə daxil etmiş və binominal ad olaraq Cuculus persa adını vermişdir.[3] Xüsusi epitet olan "persa" latıncada "fars" mənasını daşıyır.[4] Linney öz təsvirini 1743-cü ildə ingilis təbiətşünas Corc Edvardsın "A Natural History of Uncommon Birds" əsərində təsvir və təsvir etdiyi "Touraco"ya əsaslanmışdır. Edvardsın nümunəsi Qərbi Afrikada yerləşən Qvineyadan Londona gətirilmişdi. Hazırda Tauraco persa 1779-cu ildə Polşa təbiətşünası Yan Kşıştof Kluk tərəfindən təqdim edilmiş Tauraco cinsinə daxil edilir.[5][6]
Tauraco persa tez-tez ağacların zirvələrində gizlənən, təxminən 40–43 sm uzunluğunda olan, uzun quyruğu daxil olmaqla bir quş növüdür. Çəkisi 225–290 qram arasında dəyişir. Lələkləri əsasən parlaq yaşıl və mavi rəngdədir, quyruq və qanadları isə tünd bənövşəyi rəngdədir, lakin uçuş zamanı çox diqqət çəkən qırmızı rəngli ilk qanad lələkləri istisnadır. Başında yarımdairəvi, dik duran yaşıl kəkili var. Gözlərin ətrafında qırmızı və ağ ləklər mövcuddur. Dimdiyi qalın və qırmızı rəngdədir. Qərbdə yayılmış Tauraco persa buffoni yarımnövündə gözün üstündə və qabağında ağ xətt, gözün altında isə qara xətt var. Mərkəzi hissədə yayılmış Tauraco persa persa yarımnövündə və cənub-şərqdə yayılmış zenkeri yarımnövündə qara xəttin altında ikinci bir ağ xətt də mövcuddur. Qırmızı dimdiyə malik oxşar turakolardan fərqli olaraq, yetkin Tauraco persaların kəkilinin arxa kənarında ağ rəng yoxdur.[7]
Tauraco persa çox geniş yayılma sahəsinə və sabit populyasiyaya malikdir. Qərbi və Mərkəzi Afrikanın meşələrində, Seneqaldan şərqdə Konqo Demokratik Respublikasına və cənubda Şimali Anqolaya qədər olan ərazilərdə tapıla bilər.
Tauraco persa adətən yerli və güclü ərazi davranışına malikdir. Bu quşlar müxtəlif vəhşi və mədəni tropik meyvələrlə qidalanır, həmçinin çiçəklərlə də qidalanır. Uçmaqdan çox, budaqdan budağa dırmaşmağı üstün tuturlar.
Kamerunda may-iyun və avqust aylarında, Qabonda dekabrdan fevrala və iyundan sentyabra qədər, Syerra-Leonedə isə iyun və oktyabr aylarında çoxalırlar. Dişilər ağacda platforma şəklində qurulmuş yuvalara iki yumurta qoyur.[8]
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1998.
- ↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
- ↑ Linnaeus, Carl. Systema Naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis (Latin). 1 (10th). Holmiae (Stockholm): Laurentii Salvii. 1758. səh. 111.
- ↑ Jobling, James A. The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. London: Christopher Helm. 2010. səh. 299. ISBN 978-1-4081-2501-4.
- ↑ Kluk, Krzysztofa. Zwierzat domowych i dzikich, osobliwie kraiowych. Historyi naturalney poczatki i gospodarstwo. Tom. II. Z figurami. O ptastwie (Polish). Warsaw: Drukarni J. K. Mości i Rzeczypospolitey u XX. Scholarum Piarum. 1779. səh. 25.
- ↑ Gill, Frank; Donsker, David; Rasmussen, Pamela, redaktorlar "Turacos, bustards, cuckoos, mesites, sandgrouse". IOC World Bird List Version 11.2. International Ornithologists' Union. iyul 2021. İstifadə tarixi: 3 iyul 2021.
- ↑ Bird Life International
- ↑ BirdLife International. "Tauraco persa". IUCN Red List of Threatened Species. 2016. 2016. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22688312A93192041.en. İstifadə tarixi: 11 noyabr 2021.
- Birds of The Gambia by Barlow, Wacher and Disley, ISBN 1-873403-32-1
- Birds of Africa South of the Sahara by Ian Sinclair and Peter Ryan ISBN 0691118159
- Birds of Western Africa by Nick Borrow and Ron Demey ISBN 0713666927