Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinTakakoi Doi (土井 たか子, Doi Takako?, 30 noyabr 1928[1][2][…], Kobe – 20 sentyabr 2014[1][2][…], Hyoqo prefekturası[3]) – Yaponiya siyasətçisi və Yaponiya Sosialist Partiyasının əsas liderlərindən biri. O, Yaponiya Nümayəndələr Palatasının ilk qadın spikeri və Yaponiyada əsas siyasi partiyalardan birinə başçılıq edən ilk qadın siyasətçi olmuşdur.[4]
| Takako Doi | |
|---|---|
| yap. 土井たか子 | |
 | |
| 6 avqust 1993 – 27 sentyabr 1996 | |
| Əvvəlki | Yoşio Sakurauçi |
| Sonrakı | Soiçiro İto |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 30 noyabr 1928[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 20 sentyabr 2014[1][2][…] (85 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ağciyər iltihabı |
| Partiya |
|
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | siyasətçi, legal counselor[d] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Takako Doi 1928-ci ildə Yaponiyanın Kobe şəhərində doğulmuşdur. Atası həkim, anası məktəb müəllimi idi. İkinci Dünya müharibəsi zamanı yaralı bir şəxsin qolunun kəsilməsində atasına kömək etdikdən sonra pasifist olmağa qərar vermişdir. 1955-ci ildə Doşişa Universitetindən konstitusiya hüququ ixtisası üzrə məzun olmuş,[5] daha sonra universitetin professoru olmuşdur.[6]
1969-cu ildə Hyoqo prefekturasının 2 saylı seçki dairəsindən Yaponiya parlamentinin Nümayəndələr Palatasına seçilmişdir.[4] Parlament deputatı olduğu müddət ərzində ot kökləri hərəkatında iştirak edərək Yaponiya konstitusiyasını və qadınlarını müdafiə etmişdir.[6]
1986-cı ildə Yaponiya Sosialist Partiyası Doini partiya sədri seçmişdir. Beləliklə, Doi Yaponiyada əsas partiyalardan birinin rəhbəri olan ilk qadın siyasətçi olmuşdur.[6] Hökumətin Körfəz müharibəsi strategiyasına qarşı müxalifliyi uğursuz olduğu üçün 1991-ci ildə partiya sədrliyindən ayrılmışdır.[5] 1993-cü ildə Yaponiya Nümayəndələr Palatasının ilk qadın spikeri seçilmiş və müasir Yaponiyada tarixində ən yüksək siyasi mövqe əldə etmiş qadın olmuşdur.[6] 1996-cı ildə Tomiiçi Moriyamanı əvəz edərək Yaponiya Sosial Demokratik Partiyasının sədri seçilmiş və 2003-cü ilə qədər bu vəzifəni tutmuşdur. Doi partiyanı nüvə enerjisi və milli müdafiə kimi məsələlərə yaxınlaşdırmağa çalışmışdır.[7]
Doinin seçicilər arasındakı populyarlığı "Doi bumu" ifadəsinin yaranmasına səbəb olmuşdur.[7] Yaponiya Liberal Demokratik Partiyasının parlamentdə çoxluğu itirməsi haqqında dediyi "dağ yerindən tərpəndi" və istehlak vergisinin təqdim olunması barədə dediyi "qəbulolunmaz şey qəbulolunmazdır" kimi sözləri deyimə çevrilmişdir. 2003-cü ildə keçirilmiş seçkilərdə partiyasının məğlub olmasından sonra partiya sədrliyindən istefa vermişdir.[4] 2005-ci ildə keçirilmiş seçkilərdə yerini itirdikdən sonra siyasi səhnədən çəkilsə də,[7] konstitusiya islahatına qarşı olmağa, eləcə də, pasifizm və feminizmi dəstəkləməyə davam etmişdir.[5]
Doi 20 sentyabr 2014-cü ildə ağciyər iltihabı səbəbilə xəstəxanada ölmüşdür.[4]
- ↑ 1 2 3 4 Doi Takako // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 3 4 Takako Doi // FemBio database (alm.).
- ↑ 1 2 Freebase Data Dumps. Google.
- ↑ 1 2 3 4 "'Trailblazer' Takako Doi, first woman to serve as Lower House speaker, dies at 85". The Asahi Shimbun (ingiliscə). 28 sentyabr 2014. 4 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 fevral 2024.
- ↑ 1 2 3 "Takako Doi obituary". The Guardian (ingiliscə). 5 oktyabr 2014. 21 dekabr 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 fevral 2024.
- ↑ 1 2 3 4 Hoover. səh. 79
- ↑ 1 2 3 Hoover. səh. 80
- Hoover, William D. Historical Dictionary of Postwar Japan (ingiliscə). Scarecrow Press. 18 mart 2011. 79–80. İstifadə tarixi: 14 fevral 2024.