Syaotsin (çin. 小青; mənası Kiçik Tsink; 'Kiçik Mavi' və ya 'Kiçik Yaşıl') — yaşılımtıl və ya mavimsi bir ilan ruhudur və Çinin "dörd böyük xalq nağılı"ndan biri olan "Ağ İlanın Əfsanəsi"nin əsas qəhrəmanlarından biridir.[1]
| Syaotsin | |
|---|---|
 Pekin operasında təsvir olunan Syaotsin heykəli | |
| Məlumat | |
| Ləqəb(lər)i | Mavi ilan, yaşıl ilan |
| Təxəllüslər | Tsiner, Tsin-mey, Tsintsin |
| Növü | ilan |
| Cinsi | qadın[d] |
| Ailə | Bay Suçjen |
Syaotsin, beş yüz il ərzində Taoizmi öyrəndikdən sonra insan formasına çevrilən yaşıl bir ilandır. O, nağılın əsas qəhrəmanı olan ağ ilan Bay Suçjenin yaxın sirdaşı və ya and bacısıdır. Bay Suçjen ona tez-tez Qingmei (çin. 青妹, mənası [Kiçik] Bacı Tsink) və ya Tsinker (çin. 青兒, mənası Uşaq Tsink) deyə müraciət edir.[2]
Fahai Bay Suçjeni Leyfen Paqodasının altına həbs etdikdən sonra Syaotsin onunla döyüşə bilməyəcək qədər zəif idi və məcburən Emei dağına çəkilərək yenidən Taoist təlimlərinə qayıtdı. On iki ildən sonra, nəhayət Samadhi Atəşini mənimsədi və Fahaidən intiqam almaq üçün geri döndü.[3]Fahaidən qaçmağa heç bir yer qalmamışdı, çünki Samadhi Atəşində yanmaq təhlükəsi ilə üzləşmişdi. Çarəsiz qalan Fahai tələsik şəkildə bir xərçəngin qabığında gizləndi. Leyfen Paqodası dağıldı və Bay Suçjen azad edildi. Bundan sonra Bay Suçjen, Syaotsin, Syuy Syan və onların övladı birlikdə xoşbəxt bir həyat sürdülər.
Syaotsinin taleyi fərqli versiyalarda müxtəlif cür təsvir edilir. Bəzi versiyalarda Syaotsin və Bay Suçjen Leyfen Paqodasının içində birləşərək ölümsüz olurlar. Digər versiyalarda Syaotsin Syuy Syanla (və ya onun dostlarından biri ilə) evlənir və Syuy Julin adlı bir oğlu olur.[4][5]Bəzən isə heç vaxt evlənmədiyi və özünü Taoizmin daxili alimi olan neidan təliminə həsr etdiyi deyilir. Hətta bəzən o, Bay Suçjeni satan və xəyanət edən hiyləgər bir obraz kimi təsvir olunur. Lakin demək olar ki, bütün versiyalarda Syaotsin sonda bir tanrıçaya çevrilir.
Əfsanənin başqa bir versiyasında illərlə gücünü artıran Syaotsin Cınşan Məbədinə gedərək Fahai ilə qarşılaşır və onu məğlub edir. Nəticədə, Bay Suçjen nəhayət Leyfen Paqodasından azad edilir və ailəsi ilə yenidən birləşir. Bu versiyada, Fahai məğlub olduqdan sonra bir xərçəngin mədəsində gizlənir. Çinlilər arasında xərçəngin iç piyinin narıncı rəngdə olması, onun Fahaidən qalan kasayasına (Buddist keşişlərinin geyimi) bənzədiyi üçün belə olduğuna dair bir inanc var.
Çinin Tyanjin şəhəri, Jikou bölgəsində yerləşən Ağ İlan Mağarası Bay Suçjen və Syaotsinin tanrıça kimi ibadət edildiyi yerdir. Əfsanəyə görə, Ağ İlan və Yaşıl İlan bu mağarada Taoizmi öyrənmişlər.[6]
1993-cü ildə Lilian Li tərəfindən yazılmış "Yaşıl İlan" adlı roman əsasında çəkilmiş məşhur "Green Snake" filmi Syaotsini əsas obraz kimi göstərir.[7] Bu film Ağ İlanın Əfsanəsinin fərqli hissəsini təqdim edir.[8]
-
Sıçuan Əyalət Muzeyində sərgi -
Bay Suçjen və Syaotsin heykəlləri -
Pekin, Çin – Yay Sarayındakı uzun eyvanda rəsim -
Pekin operasının üç baş qəhrəmanının heykəlləri
.jpg)
- ↑ Shepard, Aaron. Lady White Snake : a tale from Chinese opera = [Bai She Chuan]. Union City, CA: Pan Asian Publications. 2001. ISBN 9781572270725.
- ↑ Seal, Graham. Encyclopedia of Folk Heroes (ingilis). ABC-CLIO. 2001. ISBN 978-1-57607-216-5.
- ↑ "Unraveling the myths and charms of snakes". China Daily. 6 February 2013.
- ↑ Women in Chinese folktales (1st). Beijing, China: Women of China. 1983. ISBN 9780835111720.
- ↑ 中國文化集刊 (ingilis). Chinese Cultural Research Institute. 1997.
- ↑ "天津蓟县白蛇谷风景区里面的风景，不仅奇险，而且充满了神秘色彩". 知乎专栏 (çin). 12 November 2022.
- ↑ "The Green Snake hits Hong Kong". South China Morning Post (ingilis). 19 March 2013.
- ↑ "Green Snake premieres in DC; an enchanting mystery". China Daily. 28 March 2014.