Renqa (連歌?, hərf. "birgə poetik yaradıcılıq") — qədim Yaponiya poeziya janrı.[1]
Renqa ən azı iki bənddən (ku, yap. 句) ibarət olurdu, lakin çox vaxt bəndlərin sayı bundan xeyli artıq olurdu. Renqanın ilk, "açılış" bəndi 5–7–5 moradan ibarət olur və hokku adlanırdı. Məhz bu bənd sonradan hayku kimi tanınan müstəqil yapon üçlük janrının formalaşmasına əsas olmuşdur.[2]
Zaman keçdikcə tanka (hərf. "qısa mahnı") şeirləri iki bəndə bölünməyə başlamışdır. Bəzən bu bəndləri iki fərqli şair yazır və nəticədə bir növ poetik dialoq yaranırdı. Belə dialoqlar istənilən qədər davam etdirilə və çoxsaylı iştirakçılar tərəfindən genişləndirilə bilərdi. Bu şəkildə "zəncirvari bəndlər" mənasını verən renga forması meydana gəlmişdir. Bu, Yaponiyanın orta əsrlərində çox məşhur olmuşdur.<ref.Бреславец Т. И. Поэзия рэнга // Очерки японской поэзии IX-XVII веков (500 nüs.). М.: Восточная литература. 1994. 75–148. ISBN 5-02-017448-3.</ref>
Renqada süjetin gözlənilməz şəkildə dəyişdirilməsi, eyni zamanda əvvəlki bəndlə mürəkkəb məntiqi bağlılığın qorunması yüksək dəyərləndirilirdi. Bu kompozisiyada üçlük (5–7–5) və ikilik (7–7) bəndlər bir-birini növbəli şəkildə əvəz edirdi. Onları cütləşdirdikdə, nəticədə beşbəndli tanka forması alınırdı.[3]
- ↑ Carter, Steven D. Three Poets at Yuyama, University of California, 1983, ISBN 0-912966-61-0 p.3
- ↑ Kaneko, Kinjirō. Rengashū, Haikaishū. Tōkyō: Shōgakkan, 2001. Print.
- ↑ Горегляд В. Н. Японская литература VIII-XVI вв.: Начало и развитие традиций. Orientalia (2-е изд.). СПб.: Петербургское востоковедение. 2001. ISBN 5-85803-076-9.
- Описание рэнги (rus.)
- Рэнга на «Хайкупедии» (rus.)