Bu səhifənin Azərbaycanın Qazax bölgəsinin mətbəxi olaraq adlandırılması təklif edilir. |
Qazaxın kulinar mədəniyyəti — Azərbaycanın qərbində yerləşən Qazax rayonu zəngin kulinariyası ilə tanınır. Təbii-coğrafi şəraiti və tarixi təsirlər nəticəsində formalaşmış bu mətbəx Azərbaycan kulinariyasının ayrılmaz tərkib hissəsidir.
Qazax mətbəxi əsasən mövsümi və təzə məhsullara əsaslanır. Yeməklərin hazırlanmasında təzə tərəvəz, meyvə, göyərti, ət, süd məhsulları və yerli əkinçilikdən əldə olunan ərzaqlardan istifadə olunur. Ədviyyatların geniş istifadəsi — zəfəran, keşniş, zirə, zərdəçal və sumaq — bu bölgəyə xas ləzzətlərin yaranmasına səbəb olmuşdur. Ənənəvi reseptlər nəsildən-nəslə ötürülərək qorunub saxlanılır.
Qazax mətbəxinin simvolik yeməklərindən biri olan yarpaq xəngəli, əsasən qurutla hazırlanır. Qış aylarında geniş istifadə olunur və xəngəl içliksiz şəkildə, xəmirdən doğranmış formada təqdim edilir. Qurutlu sousla süfrəyə verilir.
Qazaxda hazırlanan plov, düyü, ət və əlavə inqrediyentlərlə zənginləşdirilir. Yeməyə zəfəran əlavə olunur, bəzən göyərti ilə təqdim edilir.
Dolma bu bölgədə də çox məşhurdur. Əsasən üzüm yarpağında hazırlanır, içlikdə ət, düyü və ədviyyatlardan istifadə olunur.
Qazaxda quzu ətindən hazırlanan kabablar manqalda bişirilərək, əsas yemək kimi süfrəyə verilir. Adətən təzə tərəvəz və göyərti ilə təqdim edilir.
Qazaxda kulinariya yalnız yeməklərlə yox, eyni zamanda qonaqpərvərliklə də əlaqələndirilir. Əsas prinsiplərdən biri qonağı hörmətlə qarşılamaq və ləzzətli yeməklərlə süfrəyə əyləşdirməkdir. Toy, bayram və yas mərasimlərində xüsusi menyular hazırlanır.
Qazaxın kulinar mədəniyyəti Azərbaycanın mədəni irsinin ayrılmaz hissəsidir. Bu mətbəx həm yerli əhali, həm də bölgəyə gələn turistlər üçün xüsusi maraq doğurur.