Qara Fatma (Fatma Səhər; 1888, Ərzurum, Ərzurum vilayəti[1] – 2 iyul 1955[1], İstanbul[1]) — Qurtuluş Döyüşü qəhrəmanı qadın əsgər, İstiqlal Medalı sahibi.
| Qara Fatma | |
|---|---|
| türk. Fatma Seher Erden | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Ləqəbi | Kara |
| Doğum tarixi | 1888 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 2 iyul 1955[1] |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Xidmət illəri | 1919-cu ildən |
| Rütbəsi | Mülazimi əvvəl |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri |
 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qara Fatma ləqəbiylə tanınan Fatma Səhər xanım 1888-ci ildə Ərzurumda doğulmuşdur. Atasının adı Yusif Ağa, ərinin adı isə Dərviş Bəydir. Əri da əsgər (Mayor) olan Fatma Səhər xanım Ədirnədə yoldaşıyla birlikdə Balkan Hərbində fəaliyyət göstərirdi. Daha sonra isə öz ailəsindən 10-a yaxın qadını həvəsləndirərək I Dünya Müharibəsinə qatılmışdır.
Həyat yoldaşı Dərviş bəyin Sarıqamışda şəhid olduğu xəbərini aldıqdan sonra məmləkəti Ərzuruma qayıdır. 1919-cu il gərgin günlərdə Mustafa Kamalla şəxsən görüşə bilmək üçün Sivasa gəlir. Milis Komandiri olaraq qərb cəbhəsində vəzifələndirilir. Aldığı talimatla İstanbula gedir, silah və adam qaçırma fəaliyyətlərində iştirak edir. İzmirin Yunan işğalına məruz qalması ilə İzmirə gedərək qurtuluş üçün döyüşür.300 adamdan çox komandası ilə I və II İnönü Müharibəsi, Sakarya Meydan Müharibəsi ilə Dumlupınar Meydan Müharibəsində vuruşur. Bundan əlavə, Bursanın Yunan işğalından azad edilməsində rol oynadı.
Fatma Səhər xanım serjant rütbəsiylə başladığı əsgərlikdən baş leytenant rütbəsi ilə təqaüdçü oldu. İki oğlu və həyat yoldaşı döyüşdə şəhid olmuşdur. Döyüşdən sonra özü ilə birlikdə döyüşən və bir qarşıdurma zamanı əlini və ağılını itirən qardaşı oğlu Fatmanı və uşaqlarını öz himayəsinə götürdü. İstanbulda bir Rus monastırında yaşayan Qara fatmanı tanınmış jurnalist Sait Esen tapır. Sait Ese'in aldığı müsahibə 1933-cü ildə "Yedigün" jurnalında nəşr olundu.
1954-cü ildə TBMM-in qərarı ilə səfalət içində yaşayan Qara Fatmaya yeni aylıq (170 lirə) təsbit edilir.
Fatma Səhər xanım 1955-ci ildə 67 yaşında vəfat edir və Qasımpaşada "Qulaqsız" qəbiristanlığında torpağa tapşırılır.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Deutsche Nationalbibliothek Record #1047852187 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.