Prunus serrulata (lat. Prunus serrulata) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin gavalı cinsinə aid bitki növü.
Prunus serrulata | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Prunus serrulata |
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Təbii halda Şimali Qafqazda çöl, meşə-çöl zonalarında yayılıb.
Hündürlüyü 2 m olan, dağınıq çətirə malik koldur. Yaşlı budaqları tünd boz, düz dayanan və ya aşağıya sallanandır. Cavan zoğları tünd qonur, bəzən yaşımtıl, çılpaq və ya bir az tüklüdür. Yarpaqlarının uzunluğu 5 sm, eni 2,5 sm olmaqla uzunsov-ellipsvari və ya yumurtaşəkillidir. Ucu biz və ya küt, kənarları dişli, hər iki tərəfdən çılpaq, üstü tünd yaşıl, alt hissəsi isə açıq yaşıldır. Saplaqları qısa — 3–15 mm, vəziciksizdir. Aprel-may aylarında çiçəkləyir. Çiçəkləri ağ rəngli, diametri 12–18 mm-dir. 3–4 ədəd çiçəyi çətirvari çiçək qrupunda, bəzən isə tək-tək yerləşir. Çiçək saplağının uzunluğu 15–30 mm-dir, uzanaraq 40 mm-ə çatır. Həşəratlarla tozlanır. Meyvəsi iyul-avqustda yetişir. Meyvələri kürə formalı və ya yumurtaşəkilli, diametri 8–10 mm, ucu biz, tünd qırmızı rəngli, sulu, dadı turş və ya şirin olmaqla lətlidir. Çəyirdəyi hamar, şarşəkillidir. Toxum, kök pöhrələri və yay qələmlərlə çoxaldılır. Toxumlar səpinqabağı 4–5 ay 3–50C temperaturda stratifikasiya edilməlidir.
Quraqlığa, qaza davamlı, torpağa və rütubətə az tələbkardır. Mezokserofit, işıqsevən bitkidir, şam və tozağacı meşələrində, çəmənlərdə bitir.
Böyük Qafqazda, Quba rayonu sahəsində təsadüf edilir.
Yeməli, dekorativ və bal verən bitkidir. Meyvələri təzə halda qənnadı məmulatlarının hazırlanmasında istifadə edilir. Bu növdən qiymətli, soyuğa və quraqlığa davamlı albalı sortlarının alınması üçün seleksiya materialı kimi geniş istifadə edilir.
- Cerasus serrulata (Lindl.) Loudon
- Padus serrulata (Lindl.) S.Ya.Sokolov
- Prunus pseudocerasus var. serrulata (Lindl.) Makino
- Cerasus maeda Lavallée
- Cerasus montana Siebold ex Miq.
- Cerasus serrulata f. alboplena (C.K.Schneid.) Buia
- Cerasus serrulata var. florepleno K.Koch ex G.Kirchn.
- Cerasus serrulata f. shidaresakura (Koehne) Buia
- Cerasus serrulata var. taishanensis Yi Zhang & C.D.Shi
- Prunus angustissima Nakai
- Prunus cerasus var. floresimplici Thunb.
- Prunus × donarium f. sirayuki Koidz.
- Prunus × donarium f. sirotae Koidz.
- Prunus fruticosa f. ambigua Miyoshi
- Prunus hupehensis Ingram
- Prunus koraiensis Nakai ex T.Kawamoto
- Prunus × lannesiana f. sirotae (Koidz.) E.H.Wilson
- Prunus leveilleana var. koraiensis (Nakai ex T.Kawamoto) H.S.Kim
- Prunus mume var. crasseglandulosa Miq. ex Koehne
- Prunus pseudocerasus A.Gray
- Prunus puddum Miq.
- Prunus sachalinensis f. multiflora Miyoshi
- Prunus serratifolia var. nageri Sprenger
- Prunus serratifolia var. ungeri (Sprenger) Sprenger
- Prunus serrulata f. albida Miyoshi
- Prunus serrulata f. alboplena C.K.Schneid.
- Prunus serrulata ambigua (Miyoshi) Ingram
- Prunus serrulata f. arguta Miyoshi
- Prunus serrulata f. atrorubra Miyoshi
- Prunus serrulata f. bullata Miyoshi
- Prunus serrulata f. campanuloides Miyoshi
- Prunus serrulata f. candida Miyoshi
- Prunus serrulata f. classica Miyoshi
- Prunus serrulata f. communis Miyoshi
- Prunus serrulata daikoku Ingram
- Prunus serrulata f. decora Miyoshi
- Prunus serrulata f. dilatata Miyoshi
- Prunus serrulata f. diversiflora Miyoshi
- Prunus serrulata f. erythrosa P.D.Sell
- Prunus serrulata f. floribunda Koehne
- Prunus serrulata fudanzakura Ingram
- Prunus serrulata geraldinae Ingram
- Prunus serrulata subvar. glabra Makino
- Prunus serrulata f. glauca Miyoshi
- Prunus serrulata f. globosa Miyoshi
- Prunus serrulata f. grandiflora Miyoshi
- Prunus serrulata f. hisakura E.H.Wilson
- Prunus serrulata hokusai Ingram
- Prunus serrulata var. hortensis Makino
- Prunus serrulata subvar. hortualis Makino
- Prunus serrulata var. hupehensis (Ingram) Ingram
- Prunus serrulata f. itokukuri E.H.Wilson
- Prunus serrulata kabazakura Ingram
- Prunus serrulata kojima Ingram
- Prunus serrulata var. kumagaya Ingram
- Prunus serrulata f. longipes Makino
- Prunus serrulata f. lucifera Miyoshi
- Prunus serrulata f. luteovirens Miyoshi
- Prunus serrulata f. meigetsu E.H.Wilson
- Prunus serrulata f. mucronata Koehne
- Prunus serrulata f. nivea Miyoshi
- Prunus serrulata okiku Ingram
- Prunus serrulata subf. pallida Miyoshi
- Prunus serrulata var. pendula Bean
- Prunus serrulata f. picta Miyoshi
- Prunus serrulata f. planiflora Miyoshi
- Prunus serrulata subf. pulchra (Miyoshi) Nemoto
- Prunus serrulata f. purpurascens Miyoshi
- Prunus serrulata f. regularis Miyoshi
- Prunus serrulata subf. rosea Makino
- Prunus serrulata f. rubescens Miyoshi
- Prunus serrulata f. rubida Miyoshi
- Prunus serrulata ruiran Ingram
- Prunus serrulata f. semperflorens Miyoshi
- Prunus serrulata f. shidarezakura Koehne
- Prunus serrulata var. shimidsuii Ingram
- Prunus serrulata var. shirotae (Koidz.) Ingram
- Prunus serrulata f. shogetsu E.H.Wilson
- Prunus serrulata f. sirayuki (Koidz.) E.H.Wilson
- Prunus serrulata f. sirotae (Koidz.) P.D.Sell
- Prunus serrulata f. splendens Miyoshi
- Prunus serrulata f. taihaku P.D.Sell
- Prunus serrulata taihaku Ingram
- Prunus serrulata var. taishanensis (Yi Zhang & C.D.Shi) Y.H.Tong & N.H.Xia
- Prunus serrulata taoyoma Ingram
- Prunus serrulata temari Ingram
- Prunus serrulata f. udzuzakyra E.H.Wilson
- Prunus serrulata var. ungeri Sprenger
- Prunus serrulata f. unifolia Miyoshi
- Prunus serrulata var. veitchiana Bean
- Prunus serrulata f. viridiflora Makino
- Prunus wildeniana Koehne