Sıxçiçəkli şam (lat. Pinus densiflora) — bitkilər aləminin i̇ynəyarpaqlılar şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin şamkimilər fəsiləsinin şam ağacı cinsinə aid bitki növü.
Sıxçiçəkli şam | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Sıxçiçəkli şam |
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Yaponiya, Koreya və Çinin dağ meşələrində dəniz səviyyəsindən 1000–2000 m hündürlükdə, Tunberqa şamı (Pinus Thunbergii Parl.), Zibolda tsuqası (Tsuga Sieboldii Carr.), həmişəyaşıl palıdlarla, müxtəlif iynəyarpaqlı, yarpağı tökülən ağaclarla birlikdə bitir.
Hündürlüyü 20–35 m-ədək, gövdəsinin diametri 1-1,3 m olan ağacdır. Qabığı açıq qırmızımtıl-qonur, hamar, nazikdir. Qoca gövdələrin aşağı hissəsi tünd-qonur rəngli olub, dərin uzunsov çatlara bölünür. Yaşlandıqda çətirvarı budaqları hündür, üfüqi yaruslarla yerləşir. Zoğları sarımtıl-qonur, mum örtüklüdür. Tumurcuqları silindrik, ucu biz, qırmızı-qonur, enli-neştərvaridir. Tumurcuqların qabıqları tünd-qonur, kənarlarında sıx yerləşmiş açıq saçaqlıdır. Qınların xırda yarpaqları bozumtul, tünd-qonurdur. Apofizlərin göbəyi hamar və ya batıqdır. İynəyarpaqları yumşaq, elastik, tutqun-boz və ya mavi-yaşıl, nazik dişcikli, ön tərəfə məsaməli, budaqların uclarında yığılmış, uzunluğu 5-12 sm-dir. Qozaları yumurtavarı, konusvarı formalıdır, uzunluğu 3-6 sm, eni 3 sm-dir, açıq-sarımtıl-qonur, təxminən oturaq olub, aşağı əyilmişdir. Qalxanları hamardır. Toxumları bozumtul-qonur rəngli, uzunluğu 5 mm olub, nazik qanadlıdır.
Toxumlar noyabrda yetişir. 1 kq-da 94000 ədəd toxum vardır. Soyuğadavamlıdır. Torpaq şəraitinə az tələbkardır, bataqlıq torpaqlardan başqa hər cür torpaqda bitir. İşıqsevəndir, tez böyüyür, kötükdən bərpa olunur. Oduncağı möhkəm, elastik, qatranlı, kobud lifli, açıq-qonurdur, tikintidə geniş istifadə edilir. Hündür, geniş çətiri olan gözəl, tezböyüyən ağacdır. Qrup əkinləri üçün yararlıdır, alçaqboylu, əyilmiş formaları xüsusilə qiymətlidir.
1997-ci ildə Mərdəkan Dendrarisində introduksiya edilmişdir, park və bağlarda mədəni şəraitdə becərilir.
- Pinus sylvestris subsp. densiflora (Siebold & Zucc.) Vorosch.
- Pinus densiflora f. aggregata Nakai
- Pinus densiflora var. albifolia Castillón ex Carrière
- Pinus densiflora var. aurea Mayr
- Pinus densiflora f. aurea (Mayr) E.H.Wilson
- Pinus densiflora var. aureovariegata-pendula Mayr
- Pinus densiflora f. aurescens Uyeki
- Pinus densiflora f. brevifolia (Liou & Q.L.Wang) Kitag.
- Pinus densiflora var. brevifolia Liou & Q.L.Wang
- Pinus densiflora f. congesta Uyeki
- Pinus densiflora f. erecta Uyeki
- Pinus densiflora subsp. funebris (Kom.) Silba
- Pinus densiflora var. funebris (Kom.) Liou & Q.L.Wang ex Silba
- Pinus densiflora var. globosa Mayr
- Pinus densiflora f. globosa (Mayr) Beissn.
- Pinus densiflora f. liaotungensis (Liou & Q.L.Wang) Kitag.
- Pinus densiflora var. liaotungensis Liou & Q.L.Wang
- Pinus densiflora f. multicaulis Uyeki
- Pinus densiflora f. nigricorticalis Q.L.Wang
- Pinus densiflora var. oculus-draconis Mayr
- Pinus densiflora f. oculus-draconis (Mayr) Beissn.
- Pinus densiflora var. oculus-draconis-pendula Mayr
- Pinus densiflora f. pendula (Mayr) Beissn.
- Pinus densiflora var. pendula Mayr
- Pinus densiflora var. sylvestriformis (Taken.) Q.L.Wang
- Pinus densiflora f. sylvestriformis Taken.
- Pinus densiflora var. umbraculifera Mayr
- Pinus densiflora f. umbraculifera (Mayr) Beissn.
- Pinus densiflora f. vittata Uyeki
- Pinus densiflora var. zhangwuensis S.J.Zhang, C.X.Li & X.Y.Yuan
- Pinus densiflora subsp. zhangwuensis (S.J.Zhang, C.X.Li & X.Y.Yuan) Silba
- Pinus funebris Kom.
- Pinus japonica Forbes
- Pinus scopifera Miq.
- Pinus sylvestris var. sylvestriformis (Taken.) W.C.Cheng & C.D.Chu