Pastilla və yaxud bastilla, o cümlədən Şimali Afrika piroqu — (isp. pastela; ərəb. بسطيلة) — Mərakeş və tarixi Əndəlüsün in ən məşhur yeməklərindən biri. Bəzən bu yeməyə Şimali Afrika piroqu da deyirlər. Əsasən toyuq, yaxud da dəniz məhsullarından hazırlanır. Keçmişdən gələn bu ləzzət incə bir xəmir təbəqəsinin içinə badamlı toyuq qarışımı doldurularaq hazırlanır. İçindəki ət, zəfəran və digər ədviyyatlarla bişən bu yemək, üzərinə şəkər tozu və darçın səpilərək təqdim olunur. Mərakeş mətbəxinin zənginliyinin bir simvolu olan pastilla, adətən xüsusi mərasimlərdə və bayramlarda hazırlanır. Mərakeş Pireney yarımadası ilə intensiv ticarət və mədəni əlaqələrə sahib olduğundan, bu yeməkdəki ədviyyatlar və tərkiblər müxtəlif mədəniyyətlərin birləşməsini göstərir.[4][5][6][7]
| Pastilla | |
|---|---|
 | |
| Mənşəyi | |
| Tərkibi | |
| Əsas | toyuq əti[d], balıq |
Həm islam, həm də ispan təsiri altında formalaşan bu yemək, mədəniyyətlərarası təsirləri əks etdirir. 1492-ci ildə İspaniyanın Qranadanı tutması ilə İspaniyadan qovulan ispan mənşəli məğribilər və musəvilər Mərakeşə sığındı. Bu da özlüyündə Mərakeşə yeni mədəniyyətlərin, fərqli yemək növlərinin gəlməsi ilə nəticələndi. Buna görə də bəzən Pastillanın ispan yeməyi olduğu da iddia edilir. Bu, bəlkə də yeməyin adı ilə bağlıdır. Bir çox ispan kulinarları isə bu yeməyin tarixinin Mərakeşin Fez şəhərinə gedib çıxdığını bildirir.[8][9]
Mərakeş yəhudiləri arasında süd məhsulları və ətin birlikdə yeyilməsini xüsusi olaraq qadağan edən kaşrut qanunlarına riayət etmək üçün pastilla kərə yağı ilə deyil, zeytun yağı və ya marqarinlə hazırlanır.
Kasablanka yəhudi Mərakeş mətbəxində pastilla içlikdə qızardılmış soğanı ehtiva edir. Müasir İsrail uyğunlaşmaları bəzən filo vərəqlərindən istifadə edir və yeməyi bükmə şəkild hazırlanır.[13]
Getdikcə populyarlaşan bir variant böyük piroqlardan daha çox fərdi kiçik pirojnalardır.[14]
- Müxtəlif Pastilla növləri
-
Quş əti pastillası şəkər tozu və darçınla bəzədilib. -
Bir dilim toyuq pastillası. -
Kasablankada hazırlanan dəniz məhsulları pastillası. -
Javhara, Mərakeşdə südlə hazırlanan pastilla.
- ↑ 1 2 http://www.cliffordawright.com/caw/food/entries/display.php/topic_id/3/id/66/.
- ↑ 1 2 Jewish-Muslim Relations in Past and Present A Kaleidoscopic View. Brill. S. 223. ISBN 978-90-04-34573-7
- ↑ 1 2 https://archive.org/details/Al-djazairiyun.Fi.Ttouan/page/n127/mode/2up.
- ↑ Gaul, Anny. "Bastila and the Archives of Unwritten Things". Maydan. 2019-11-27. İstifadə tarixi: 2019-12-13.
- ↑ "Migrations" (PDF). www.hommes-et-migrations.fr. 2019-04-12 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
- ↑ Bouksani, Louisa (1989). Gastronomie Algérienne. Alger, Ed. Jefal. p. 150
- ↑ "TAJIK-PASTILLA BÔNOISE PIGEONS ET NOIX". Cuisine Bonoîse de Zika (fransız). 11 Feb 2020. İstifadə tarixi: 5 Apr 2023.
- ↑ Ibn Razīn al-Tuǧībī, ʻAlī b. Muḥammad; Ibn Šaqrūn, Muḥammad. Fuḍālat al-k̲iwān fī ṭayyibāt al-ṭaʻām wa-al-alwān: ṣūra min fann al-ṭabk̲ fī al-Andalus wa-al-Maġrib fī bidāyat ʻaṣr Banī Marīn li-Ibn Razīn al-Tuǧībī (ərəb). Bayrūt: Dār al-Ġarb al-Islāmī. 1984. OCLC 776451991.
- ↑ anny. "seven centuries of bstila". cooking with gaul (ingilis). 2018-02-25. İstifadə tarixi: 2022-02-19.
- ↑ Abitbol, Vera. "Pastilla". 196 flavors (ingilis). 2016-11-17. İstifadə tarixi: 2021-03-19.
- ↑ "في العرس المغربي: صناديق مبتكرة لتقديم الهدايا وطقوس عريقة". مجلة سيدتي (ərəb). 2016-09-05. İstifadə tarixi: 2020-02-21.
- ↑ "Traditional Moroccan Food | Moroccanzest". Moroccanzest (ingilis). 2018-07-28. İstifadə tarixi: 2018-11-05.
- ↑ "Chicken Pastilla Cigars Recipe - Etti Cohen". Asif (ingilis). İstifadə tarixi: 2024-07-21.
- ↑ Solomonov, Michael. Zahav: A World of Israeli Cuisine. HMH. 2016.
