Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə kateqoriyalar əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Paralitomastix variecornis (lat. Paralitomastix variecornis) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin pərdəqanadlılar dəstəsinin brakonidlər fəsiləsinin paralitomastix cinsinə aid heyvan növü.
| Paralitomastix variecornis | ||||
|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||
|
XƏTA: latin parametri doldurulmayıb. |
||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
|
XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT Bu parametr doldurulmayıb: latin |
||||
| ||||
Paralitomastiks paraziti sürfə mərhələsində zolaqlı meyvə güvəsinin ikinci nəslinin ikinci yaş tırtılının daxilində qışlayır. Yazda aprel ayının sonunda tırtıllar qışlama yerindən çıxır və inkişaf etməyə başlayırlar. Yoluxmuş tırtılların inkişafı may ayının birinci ongünlüyünədək davam edir. May ayının 20-dən sonra yoluxmuş tırtıllardan parazitlər çıxmağa başlayır. Bu müddət (mayın axırı iyulun əvvəli) zolaqlı meyvə güvəsinin yumurta qoyma vaxtına təsadüf edir. Bu müddət ərzində sahib tərəfindən qoyulmuş yumurtalar parazit tərəfindən yoluxdurulur. Laboratoriya şəraitində (22-24oC temperaturda) sahibin birinci yaş tırtılı mikroskop altında yarılmış və tırtılın bədən daxilində parazit sürfələrinin (40-150 ədəd) bir-biri ilə zəncirvari şəkildə birləşməsi müşahidə edilmişdir. Aydın olmuşdur ki, parazitin sahib yumurtası daxilinə qoyduğu yumurta, poliembrional bölünmə yolu ilə çoxalmışdır. Tırtılın axırıncı yaşa yaxın dövründə isə tırtıl bədəni daxilində parazitlər artıq puplaşmağa başlayırlar. 3-5 gündən sonra, yəni axırıncı yaş tırtılların bədən daxilində puplar görünməyə başlayırlar.Parazit Şəki-Zaqatala ərazisinin meyvə bağlarında geniş yayılaraq zolaqlı meyvə güvəsinin yumurtasını yoluxdurur və onun tırtıl mərhələsində inkişaf edir (poliembrional). Zərərvericini 40-45% yoluxdurur. Parazitin dişi fərdləıri çox böyük həvəslə zolaqlı meyvə güvəsinin (Anarsia lineatella) yumurtalarını yoluxdururlar. Onun məxsusi parazitidirlər. Azərbaycanda ilk dəfə Dəvəçi rayonunda ot bitkiləri üzərində, zolaqlı meyvə güvəsinin paraziti kimi isə meyvə bağlarında qeydə alınmışdır.
- E.M.Muradova. Şəki-Zaqatala bölgəsində çəyirdəkli meyvə ağaclarının başlıca zərərvericiləri, onların parazit və yırtıcıları. Bakı, 2015.
- Azərbaycan heyvanlar aləmi. II-buğumayaqlılar. Bakı, Elm, 2004, -388s.
- ПАРАЗИТЫ И ХИЩНИКИ ОСНОВНЫХ ВРЕДИТЕЛЕЙ КОСТОЧКОВЫХ ПЛОДОВЫХ КУЛЬТУР В ШЕКИ-ЗАКАТАЛЬСКОЙ ЗОНЕ АЗЕРБАЙДЖАНА Arxivləşdirilib 2018-07-12 at the Wayback Machine
- ЭНТОМОФАГИ ОСНОВНЫХ ВРЕДИТЕЛЕЙ ЛЕСНЫХ И ПЛОДОВЫХ КУЛЬТУР В ЛЕНКОРАНСКОЙ ЗОНЕ АЗЕРБАЙДЖАНА
- ŞƏKİ - ZAQATALA BÖİNDƏ ÇƏYİRDƏKLİ MEYVƏ AĞACLARININ BAŞLICA ZƏRƏRVERİCİLƏRİ, ONLARIN PARAZİT VƏ YIRTICILARI[ölü keçid]