Paradoxurus hermaphroditus — Viveralar fəsiləsinə aid məməli növü.
| Paradoxurus hermaphroditus | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Paradoxurus hermaphroditus |
||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Paradoxurus hermaphroditusun uzun, möhkəm bədəni ümumiyyətlə boz rəngli olan qaba xəzlə örtülüdür. Alnında ağ bir maska, hər gözün altında kiçik ağ ləkə, burun dəliklərinin hər iki tərəfində ağ ləkə və gözlər arasında dar qara bir xətt var. Burun qulaqlar, aşağı ayaqlar və quyruğun distal yarısı qara rəngdədir, bədənində üç sıra qara işarələr var. Başdan bədənə qədər uzunluğu təxminən 53 sm halqasız quyruğu isə 48 sm uzunluğundadır. Çəkisi 2 ilə 5 kq arasında dəyişir. Anal qoxu vəziləri təhlükə və ya narahatlıq zamanı kimyəvi müdafiə kimi iyrənc bir ifrazat buraxır.[3]
Paradoxurus hermaphroditus Cənubi və Cənub-Şərqi Asiyada geniş yayılmışdır. Əsasən meşələrdə yaşayır, lakin seyrək şəkildə qeydə alınmış meşələrdə daha aşağı sıxlıqda rast gəlinir.
Paradoxurus hermaphroditusun tək yaşayan bir həyat tərzi keçirdiyi düşünülür, yalnız cütləşmə dövründə qısa müddətə sosial ola bilir. Həm yerüstü, həm də ağacda yaşayan bu növ gecə fəaliyyət göstərir və fəaliyyət pikləri axşamın sonundan gecə yarısına qədər müşahidə edilir. Adətən səhər açılana qədər və səhər saat 4:00-ə qədər fəal olsa da, ayın ən parlaq olduğu gecələr daha az fəal olur.[4]
Qoxu ilə işarələmə davranışı və sidik, nəcis və perineal vəzin ifrazatı kimi müxtəlif ifrazatlara olfaktor reaksiya erkəklər və dişilər arasında fərqlənir. Perineal vəzi ifrazatını substrat üzərində sürüyərək qoxu ilə işarələmə hər iki cinsdə ən çox müşahidə edilən davranışdır. Olfaktor reaksiyanın müddəti dəyişir və həm cinsdən, həm də ifrazat növündən asılıdır. Paradoxurus hermaphroditus perineal vəzi ifrazatının qoxusu ilə heyvan növünü, cinsini, tanış və tanımadıq fərdləri fərqləndirə bilir.[5]
Paradoxurus hermaphroditus əsasən giləmeyvə və şirəli meyvələrlə qidalanan omnivordur. Beləliklə, tropik meşə ekosistemlərinin toxumların yayılması vasitəsilə qorunmasına kömək edir. Çiku, manqo və rambutan kimi meyvələrlə qidalanır, həmçinin kiçik məməlilər və həşəratlarla da qidalanır. Gunung Qede Panqrano Milli Parkında Pinanga kuhlii və P. zavana palmalarının təbii regenerasiyasında mühüm rol oynayır.[6]
Tək yaşayan və gecə fəaliyyət göstərən təbiətinə görə onun çoxalma prosesləri və davranışı haqqında az məlumat var. Mart 2010-cu ildə bir cüt Paradoxurus hermaphroditus cütləşməyə çalışarkən müşahidə edilmişdir. Cütlük ağac budağında təxminən beş dəqiqə ərzində cütləşdi. Bu müddət ərzində erkək dişiyə 4–5 dəfə mindi. Hər minmədən sonra cütlük bir neçə an ayrıldı və eyni proseduru təkrar etdi. Cütləşmə başa çatdıqdan sonra cütlük bir müddət ətrafda oynadı, ağacın budaqları arasında hərəkət etdi. Heyvanlar təxminən altı dəqiqə sonra ayrıldı və fərqli budaqlara gedib orada istirahət etdi.[7]
2008-ci ildən etibarən Paradoxurus hermaphroditus Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə Birliyinin (IUCN) Qırmızı Siyahısında "Narahatlıq Doğurmayan" kimi təsnif edilmişdir. Qlobal populyasiyanın böyük olduğu və 2008-ci ilə qədər azalma ehtimalının zəif olduğu düşünülürdü. Xüsusilə Cənubi Çində ovlanma və tələyə düşmə təhlükəsi ilə üzləşir. Hindistanın bəzi bölgələrində bəzi etnik qruplar onun ətini yeyir. Kiçik ət parçalarından çıxarılan yağ, kətan yağı ilə qapalı bir gil qabda saxlanılır və müntəzəm olaraq günəşlə qızdırılır, bu da yerli şəkildə uyuzun müalicəsi üçün istifadə olunur.[8]
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2003.
- ↑ Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0
- ↑ Lēkhakun, B.; McNeely, J. A. Mammals of Thailand. Bangkok, Thailand: Association for the Conservation of Wildlife. 1977.
- ↑ Grassman, L.I. Jr. "Movements and fruit selection of two Paradoxurinae species in a dry evergreen forest in Southern Thailand". Small Carnivore Conservation (19). 1998: 25–29.
- ↑ Joshi, A.R.; Smith, J.L.D.; Cuthbert, F.J. "Influence of food distribution and predation pressure on spacing behavior in palm civets". Journal of Mammalogy. American Society of Mammalogists. 76 (4). 1995: 1205–1212. doi:10.2307/1382613. JSTOR 1382613.
- ↑ Rozhnov, V. V.; Rozhnov, Y. V. "Roles of Different Types of Excretions in Mediated Communication by Scent Marks of the Common Palm Civet, Paradoxurus hermaphroditus Pallas, 1777 (Mammalia, Carnivora)". Biology Bulletin. MAIK Nauka/Interperiodica. 30 (6). 2003: 584–590. Bibcode:2003BioBu..30..584R. doi:10.1023/B:BIBU.0000007715.24555.ed.
- ↑ Thohari, M.; Santosa, Y. A preliminary study on the role of civet (Paradoxurus hermaphroditus) in the natural regeneration of palms (Pinanga kuhlii and P. zavana) at Gunung Gede-Pangrango National Park, West Java (Indonesia). Symposium on Forest Regeneration in Southeast Asia, 9–11 May 1984. Biotrop Special Publication. 1986. 151–153.
- ↑ Duckworth, J.W.; Timmins, R.J.; Choudhury, A.; Chutipong, W.; Willcox, D.H.A.; Mudappa, D.; Rahman, H.; Widmann, P.; Wilting, A.; Xu, W. "Paradoxurus hermaphroditus". IUCN Red List of Threatened Species. 2016. 2016. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-1.RLTS.T41693A45217835.en. İstifadə tarixi: 19 noyabr 2021.