Morisonia speciosa — Kəvərkimilər (Capparaceae) fəsiləsinə aid bir ağac növü. Bu bitki Boliviyanın, Paraqvayın, qərbi Braziliyanın və şimalı Argentinanın Qran-Çako bölgəsinə məxsusdur. Əvvəllər "Anisocapparis speciosa" və "Capparis speciosa" elmi adları ilə tanınırdı. "Morisonia speciosa" ağacının meyvəsi, toxumları və çiçəkləri yeyilir. Meyvəsi çox şirindir və manqonu xatırladan ədviyyatlı bir dadı var. Toba və Wichí xalqları bu bitkini ənənəvi olaraq həm kulinariya, həm də tibbi məqsədlər üçün istifadə edirlər.
Morisonia speciosa | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
Elmi təsnifat | ||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Morisonia speciosa |
||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
2–8 m hündürlüyündə bir ağac və ya kol növüdür. Sıx yarpaqlara və çətirə malikdir, incə, dolanbaclı budaqları və hamar, tikanı olmayan, tünd yaşıl qabığı var. Sadə və növbəli düzülmüş yaşıl yarpaqları elliptik formadadır, uzunluğu 3–8 sm, eni isə 2–4 sm arasında dəyişir. Yarpaq kənarları sadədir, alt tərəfində müəyyən bir orta damar görünür və tez-tez ucu çərtilmiş formada olur.[1] Morisonia speciosanın çiçəkləri anisosepalous (fərqli sepallı) kaliksə malikdir və xarakterik olaraq kəsişən-örtüşən düzülüşdədir. Çiçək nektar bezləri dörd dimorfik miqyasdan ibarətdir. Polen dənəcikləri incə şəbəkəvi səthə malikdir.[2] Sarımtıl çiçəklər tək-tək çiçəklənir və uzunluğu 3–5 sm olur.[1] Morisonia speciosanın meyvələri parlaq səthə malik yaşıl, sferik giləmeyvələrdir. Onlar 3–5 sm diametrdədir və uzun saplaqlardan asılır. Meyvələr sarı-narıncı pulpa və dörddən səkkizədək tünd, subglobose (yarı-kürəvi) toxum ehtiva edir.[1][3] Bu toxumlar güclü şəkildə anisocotylary (asimmetrik kotiledonlu) quruluşdadır.[2]
- ↑ 1 2 3 Coronel, Eva; Caballero, Silvia; Gonzalez, Gabriela; Sunguino, Miho; Mereles, Laura. "Frutos silvestres de Anisocapparis speciosa 'pajagua naranja' composición proximal, minerales y potencial antioxidante: Wild fruits of Anisocapparis speciosa 'orange pajagua' proximal composition, minerals and antioxidant potential". South Florida Journal of Development (ispan). 2 (5). 11 October 2021: 6608–6618. doi:10.46932/sfjdv2n5-022.
- ↑ 1 2 Cornejo, Xavier; Iltis, Hugh H.; Tomb, A. Spencer. "Anisocapparis Y Monilicarpa: Dos Nuevos Géneros De Capparaceae De América Del Sur". Journal of the Botanical Research Institute of Texas (ispan). 2 (1). 2008: 61–74. ISSN 1934-5259. JSTOR 41971606.
- ↑ Scarpa, Gustavo F.; Pacor, Paola. "Etnobotánica y religiosidad indígena chorote: El árbol «eje del mundo» y «de la regeneración inagotable»". AIBR. Revista de Antropología Iberoamericana (ispan). 10 (1). 1 January 2015: 75–98. doi:10.11156/aibr.100105.