Melih Cevdet Anday

Melih Cevdet Çanaqqalada dünyaya gəlib. Ailəsi onun dünyaya gəldikdən sonra İstanbula köçüb. Onun uşaqlığı Kadıköy Bahariyədə keçib. Orta məktəbə gedənə qədər təhsilini İstanbulda alıb. Atasının işi səbəbindən Ankaraya köçdükdən sonra Qazi orta məktəbində təhsilini tamamlayıb.^[3] Orta məktəbdə oxuduğu zaman Orxan Vəli Qanıq və Oktay Rüfət ilə tanış olub. Orta məktəbi bitirdikdən sonra Hüquq Fakültəsini bitirib. Daha sonra Ankara Universiteti Dil və Tarix Coğrafiya Fakültəsinə qeydiyyatdan düşüb. Lakin Dövlət Dəmiryollarında işlədiyi üçün təhsilinə davam edə bilməyib. İşlədiyi qurum tərəfindən Sosiologiya oxumaq üçün Belçikaya göndərilib.^[4]

Melih Cevdet tənəffüs və böyrək yetməzliyi səbəbindən Marmara Universiteti Koşuyolu Xəstəxanasına aparılıb. O 2002-ci il 28 noyabrda 87 yaşında vəfat edib. Böyükada qəbiristanlığında dəfn olunub.

1936-cı ildə "Ukdə" adlı şeiri "Varlıq" jurnalında dərc edilib. Ardınca şiirleri "Səs", "Yarpaq", "Yedditəpə", "Papirus", "Yeni Üfüqlər", "Dönəm", "Yön" kimi jurnallarda dərc olunub. Orxan Vəli və Oqtay Rüfət ilər birlikdə 1941-ci ildə "Qərib" adlı şeir kitabını nəşr ediblər.^[5] Həsən Əli Yücəlin tövsiyəsi ilə Təhsil Nazirliyində Nəşriyyat müdirlüyünə məmur olaraq təyin olunub. 1946-cı ildə Nazirlikdə dəyişikliklər səbəbi ilə ilk olaraq əsgərə göndərilib daha sonra isə Konyaya təyin olunub. Daha sonra bu təyinat da ləğv olunub və Anday istefa edib İstanbula qayıdıb.

1953–1955-ci illərdə "Axşam" qəzetində ədəbiyyat və sənət səhifəsi hazırlayıb. Ancaq düşüncə tərzinə, fikirlərinə görə işdən çıxarılıb. "Doğan Qardaş Yayımları" nda işə başlayıb və burada tərcümələr edib. Lakin buradan da eyni səbəbdən işdən çıxıb. 1958-cidən etibarən, "Tərcüməçi", "Böyük qəzet", "Yeni Tanin" və "İkdam" kimi adı ilə və fərqli təxəllüslər ilə məqalələr yazıb və tefrika romanlar nəşr etdirib. 1960-cı ildə Nadir Nadinin dəstəyi ilə "Cumhuriyyət" qəzetində köşə yazıları yazmağa başlayıb. 1997-ci ilə qədər bu qəzetdə yazılar yazıb. 1956-cı ildə nəşr etdirdiyi "Yan yana" şeir kitabı 142. maddəyə tərs olduğu səbəbindən 1964-cü ilə qadağan olunub. Anday yazdığı şeir kitabları, roman və teatr sahəsində yazdığı əsərləri mükafat qazanıb. O, İstanbul Bələdiyyə Konservaturasınln Teatr Bölümündə diksiya, özel teatr məktəbində mitologiya dərsləri keçib. 1964–1969-cu illərdə TRT-də idarə heyətinin üzvü olaraq, 1979–1980-ci illərdə də Parisdə təhsil məsləhətçisi olaraq işləyib.

• "Qərib" (1941) Orxan Vəli və Oqtay Rüfət ilə bərabər;
• "Rahatı pozulan ağac" (Ölməz əsərlər 1946)
• "Telqrafxana" (Yedditəpə, 1952)
• "Yanyana" (Yedditəpə, 1956)
• "Qollarıbağlı Odissey" (Yedditəpə, 1962)
• "Köçkün dənizin üstündə" (Cem, 1970)
• "Gəminin ölümü" (Sander, 1975)
• "Sözlər" ("İş bankı", 1978, toplu şeirlər)
• "Tanış dünya" (Adam, 1984)
• "Günəşdə" (Adam, 1989)
• "Yağışın altında" (Adam, 1995)

• "Annabel Li" — Edqar Alon Po
• "Atlının mahnısı" — Fedriko Qarsia
• "Mən də" — Lanqston
• "Bir zənci qızın mahnısı" — Lanqston
• "Çayxana" — Ezra Pound
• "Pan öldü" — Ezra Pound
• "Şeir sənəti" — Paul Valeria

• "Buz saray" — (1973, Tarje Vesas)
• "Ölü canlar" — (1982, Qoqol)
• "Atalar və oğulları" — (1983, Turqanyev)

• "Yağışlı küçə" — (1959, Murat tək adı ilə)
• "Bir gecədə üç kişi" — (Murat tək adı ilə)
• "Avaralar" — (Rəmzi, 1965)
• "Gizli əmr" — (Bilgi, 1970)
• "İsanın gündəliyi" — (Hürriyyət, 1974)
• "Raziyə" — (Qızıl, 1975)
• "Məryəm kimi" — (Səmavi, 1991)
• "Birbirimizi başa düşə bilmərik" — (Səmavi, 19920)

• "Yaşlar keçir"
• "Şeirin vazkeçilməz üç dönəmi"
• "Şeirin mənası"
• "Uzun şeir — qısa şeir"

• "İçərdəkilər (1965)
• "Mikadonun zibilləri" (1967)
• "Ölülər danışmaq istəyir"
• "Müfəttişlər" (1972)
• "Ölümsüzlər" (1984)

• 1970 — TRT Roman Mükafatı (Gizli əmr ilə)
• 1972 — Sənət Sevənlər Dərnəyi Ən yaxşı yerli tamaşa yazıçısı mükafatı (Mikadonun zibilləri)
• 1973 — TDK Tərcümə Mükafatı (Buz Sarayı ilə)
• 1976 — Yeddi təpə Şeir Mükafatı (Gəminin Ölümü ilə)
• 1978 — Sedat Səmavi Fondu Ədəbiyyat Mükafatı (Sözcüklər)
• 1981 — Türkiyə İş Bankıı Böyük Mükafatı
• 1984 — Enka Sənət Mükafatları (Mansiyon — Ölümsüzlər ilə)
• 1991 — TÜYAP Fəxri Mükafatı
• 2000 — Aydın Doğan Fondu Şeir Mükafatı

• MELİH CEVDET ANDAY HAYAT
• Melih Cevdet Anday (Muzaffer Melih Anday)