Megaponera analis — Megaponera cinsinin yeganə növü. Onlar tamamilə termit yeyən qarışqa növüdür ki, Afrikanın tropik ərqzilərində geniş yayılıblar. Onlar termit ovçuları kimi tanınırlar, hücum edərkən sütun kimi basqın formasından istifadə edirlər. Mürəkkəb basqın davranışına görə onlara 1800-ci illərdə Afrikada müxtəlif digər qəbilələri üstələyən qəddar döyüşçülər olan Matabele qəbiləsinin şərəfinə Matabele qarışqası adı verilib.[2] Bəzi fərdlər uzunluğu 25 millimetrə (0,98 düym) qədər çatan M. analis, dünyanın ən böyük qarışqalarından biridir.[3]
Megaponera | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Megaponera |
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
||||||||||
|
Afrikada çox geniş yayılmasına görə, hazırda tanınanlardan daha çox M. analis yarımnövnün olması ehtimalı var. Bunlardan bəziləri bioloji növ statusu ala bilər.
M. analisin hazırda tanınan beş yarımnövü aşağıdakılardır:[4]
İşçi qarışqaların ölçüsü 5–18 millimetr arasında dəyişir, daha böyük işçilər koloniyanın 50 faizini təşkil edir.[5] Daha böyük qarışqaların da ana kimi kimi fəaliyyət göstərdiyi tez-tez irəli sürülsə də, onlar heç vaxt məhsuldar yumurta qoyduqları müşahidə edilməyib, bu funksiya yalnız kraliçaya məxsusdur. M. analis tez-tez böyük və kiçik kasta ilə dimorfik adlandırılsa da, onlar əslində işçi ölçülərində polifazik allometriya nümayiş etdirirlər. Qarışqalar arasındakı dəyişikliklər əsasən ölçüdə və tükdədir (kiçiklərin daha azı var), baxmayaraq ki, mandibulalarda da fərqlər müşahidə edilib, kiçiklərin böyüklərlə müqayisədə daha hamar mandibulaları var.[6]
Mirmekofillər arasında qısa qanadlı stafilinid böcəkləri aşkar edilib (Staphylinidae): Atheta (s.l.), Degalliera megaponerae, Degalliera peetersi, Ponerilla hoelldobleri, Ponerilla megaponerae, Rhoptrodinarda arnoldi, Rhoptrodinarda clavigera.[7]
- Megaponera analis (Komoe Milli Parkı, Kot-d'İvuar) gündəlik həyatı
-
Koloniya bölgüsü zamanı bir işçi qarışqa dişi qarışqanı daşıyır.
-
İşçi qarışqa termitə hücum edir
-
Ovlanmış termit daşıyan böyük işçi qarışqa
-
Uğurlu hücumdan sonra toplanan termitlər
-
Miqrasiya zamanı sürfə və baramaların daşınması
-
Böyük işçilər tərəfindən süfrələrin mühafizəsi
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2001.
- ↑ Edward O. Wilson. A Window on Eternity: A Biologist’s Walk Through Gorongosa National Park. Simon & Schuster. 2014. 83. ISBN 978-1476747415.
- ↑ Bolton, B. "Megaponera analis (Latreille, 1802)". An Online Catalog of the Ants of the World (ingilis). antcat.org. 2015-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-11.
- ↑ Yusuf A. A., I. Gordon, R. M. Crewe & C. W.W. Pirk. Prey choice and raiding behaviour of the Ponerine ant Pachycondyla analis (Hymenoptera: Formicidae) // Journal of Natural History . 48 (Журнал) (ingilis). № 5—6. en:Taylor & Francis. 2014. ISSN 0022-2933.
- ↑ Peeters Christian. The occurrence of sexual reproduction among ant workers // Biological J. Linnean Society . 44 (Журнал) (ingilis). 1991.
- ↑ Peeters Christian P. Ergatoid queens and intercastes in ants: Two distinct adult forms which look morphologically intermediate between workers and winged queens // Insectes Sociaux . 38 (ingilis). № 1. 1991. 2018-06-12 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Kistner, D. H. Some myrmecophiles (Coleoptera: Staphylinidae) associated with Megaponera foetens (Hymenoptera: Formicidae) // Sociobiology . 23 (Журнал) (ingilis). 1993.
- Bayliss, J. and Fielding, A. Termitophagous foraging by Pachycondyla analis (Formicidae, Ponerinae) in Tanzanian coastal dry forest // Sociobiology . 39 (Журнал) (ingilis). 2002.
- Corbara B., Dejean, A. Adaptive behavior flexibility of the ant Pachycondyla analis (=Megaponera foetens) (Formicidae: Ponerinae) during prey capture // Sociobiology . 36 (Журнал) (ingilis). 2000.
- Kistner, D. H. Some myrmecophiles (Coleoptera: Staphylinidae) associated with Megaponera foetens (Hymenoptera: Formicidae) // Sociobiology . 23 (Журнал) (ingilis). 1993.
- Longhurst C., Baker, R., Howse, P. E. Termite predation by Megaponera foetens (Fab.) (Hymenoptera: Formicidae): Coordination of raids by glandular secretions // Journal of Chemical Ecology . 5 (Журнал) (ingilis). Springer. 1979.
- Longhurst, C., Johnson, R. A. and Wood, T. G. Predation by Megaponera foetens (Fabr.) (Hymenoptera: Formicidae) on termites in the Nigerian Southern Guinea savannah // en:Oecologia . 32 (Журнал) (ingilis). 1978.
- MacKay, W. P.; MacKay, E. (2010). The systematics and biology of the New World ants of the genus Pachycondyla (Hymenoptera: Formicidae). — Lewiston, New York: Edwin Mellen Press, xii+642 pp.
- "Matabele ant (Pachycondyla analis)" (ingilis). arkive.org. 2014-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-06.
- "Megaponera analis" (ingilis). antsofafrica.org. İstifadə tarixi: 2016-11-06.
- "Hormigas, enemigas de las termitas (Видео рейда Megaponera analis на термитов)" (ispan). youtube.com. 2014-11-10. İstifadə tarixi: 2016-11-06.