Marqarita Yursenar (fr. Marguerite Cleenewerck de Crayencour; 8 iyun 1903[1][2][…], Brüssel, Belçika[1] – 17 dekabr 1987[1][2][…]) — Fransız yazıçısı. Fransa Akademiyasının üzvü olan ilk qadın.
| Marqarita Yursenar | |
|---|---|
| fr. Marguerite Yourcenar | |
.jpg) | |
| Doğum adı | Marguerite Antoinette Jeanne Marie Ghislaine Cleenewerck de Crayencour |
| Doğum tarixi | 8 iyun 1903[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 17 dekabr 1987[1][2][…] (84 yaşında) |
| Fəaliyyəti | romançı, şair, esseist, tərcüməçi, universitet müəllimi[d], yazıçı, dramaturq, ədəbi tənqidçi, hekayə yazıçısı[d], avtobioqraf[d] |
| Əsərlərinin dili | fransız dili |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |
 |
 |
|
 Marqarita Yursenar Vikimənbədə | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Le Monde qəzetinin 1999-cu ilin yazında keçirdiyi sorğuya əsasən, XX əsrin ən yaddaqalan yüz kitabı siyahısında Marqarita Yursenarın 1968-ci ildə nəşr etdirdiyi "Uçurum" əsəri 26 sırada yer alıb. 1965-ci ildə Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına namizəd göstərilib.[4]
Marqarita Yursenar 1903-cü ilin 8 iyununda Brüsseldə anadan olub. O, aristokratik ailədə böyümüşdür və uşaqlığından etibarən mədəniyyətə, incəsənətə və təhsilə böyük əhəmiyyət verilib. Atası Mişel de Krayenkur Belçika diplomatı, anası isə fransız aristokratı idi. Marqarita hələ çox gənc yaşlarda anasını itirmişdi. Bu erkən itki onun həyatında dərin izlər buraxmış və ona yalnızlıq hissi verərək ədəbiyyatla sıx bir əlaqə qurmağa səbəb olmuşdur. Yursenarın erkən təhsili ev şəraitində olub. O, sonra müxtəlif yerlərdə təhsil almışdır. Sonralar Parisə köçərək "École Normale Supérieure"da təhsil almış və ədəbi dairələrə daxil olmuşdur.[5][6]
Yursenar əvvəlcə şeir yazmağa başlamış, amma tezliklə nəsr əsərlərinə keçmişdir. Onun ədəbi karyerasındakı əhəmiyyətli addım "Mémoires d'Hadrien" (Adrianın yaddaşları) adlı romanla gəlmişdir. 1951-ci ildə nəşr olunan bu tarixi roman, Roma imperatoru Adrianın varisinə yazdığı məktub şəklindədir və güc, ölüm və insan təcrübəsini dərin və introspektiv şəkildə araşdırır. Bu əsər, onun başlıca əsərlərindən biri sayılır və XX əsr ədəbiyyatının ən mühüm işlərindən biridir.[7]
Onun başqa bir tanınmış əsəri "Uçurum" 1968-ci ildə nəşr olunub.
Yursenarın şəxsi həyatı səyahətə, yalnızlığa və həyat yoldaşı Qreys Friklə (Amerikalı alim və tərcüməçi) olan münasibətə əsaslanır. Onlar Meində birgə yaşayırdılar və Yursenar 1947-ci ildə ABŞ vətəndaşı olmuşdur. Bu cütlüyün Meindəki həyatı, yazılarına dərin təsir göstərmişdir, çünki bu mühit ona sükunət və təcrid verərək ədəbi işlərinə tam diqqət yetirməsinə imkan yaratmışdır. Onun yazıları tez-tez kimlik, sürgün və özünü anlama mövzularını əhatə edir. O, xüsusilə insan psixologiyasının mürəkkəbliyini və tarixin fərdlərə və mədəniyyətlərə necə təsir etdiyini öyrənirdi. Yaşlandıqca, Yursenar yazılarında daha fəlsəfi mövzulara, həyat, zaman və insan təcrübəsinin ümumi aspektlərinə diqqət yetirmişdir.
1980-ci ildə Fransa Akademiyasına üzvü seçilən ilk qadın yazıçı olaraq ədəbiyyat dünyasında mühüm bir maneəni aşmışdır. 1987-ci ilin 17 dekabrında ABŞ-da vəfat etmişdir.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 AA.VV. Marguerite Yourcenar // Biographie Nationale de Belgique (fr.). / Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique BXL.
- ↑ Fransa Akademiyası. 1635.
- ↑ "Nomination archive – Marguerite Yourcenar". nobelprize.org. İstifadə tarixi: 10 yanvar 2024.
- ↑ CIDMY. "Proches". Centre International de Documentation Marguerite Yourcenar. İstifadə tarixi: 11 noyabr 2019.
- ↑ George Stade. European Writers: Twentieth Century. Scribner. 1990. səh. 2536. ISBN 978-0-684-19158-4.
- ↑ John Taylor. Paths to Contemporary French Literature. Transaction Publishers. 31 dekabr 2011. 261. ISBN 978-1-4128-0951-1.
- Joan E. Howard, From Violence to Vision: Sacrifice in the Works of Marguerite Yourcenar (1992)
- en:Josyane Savigneau, Marguerite Yourcenar: Inventing a Life (1993).
- en:George Rousseau, Marguerite Yourcenar: A Biography (London: Haus Publishing, 2004).
- Judith Holland Sarnecki, Subversive Subjects: Reading Marguerite Yourcenar (2004)
- Giorgetto Giorgi, "Il Grand Tour e la scoperta dell’antico nel Labyrinthe du monde di Marguerite Yourcenar," in Sergio Audano, Giovanni Cipriani (ed.), Aspetti della Fortuna dell'Antico nella Cultura Europea: atti della settima giornata di studi, Sestri Levante, 19 March 2010 (Foggia: Edizioni il Castello, 2011) (Echo, 1), 99–108.
- Les yeux ouverts, entretiens avec Mathieu Galey (en:Éditions du Centurion « Les interviews », 1980).
- Bérengère Deprez, Marguerite Yourcenar et les États-Unis. Du nageur à la vague, Éditions Racine, 2012, 192 p.
- Bérengère Deprez, Marguerite Yourcenar and the United States. From Prophecy to Protest, Peter Lang, coll. « Yourcenar », 2009, 180 p.
- Deprez, Marguerite Yourcenar. Écriture, maternité, démiurgie, essai, Bruxelles, Archives et musée de la littérature/PIE-Peter Lang, coll. « Documents pour l’histoire des francophonies », 2003, 330 p.
- Donata Spadaro, Marguerite Yourcenar et l'écriture autobiographique : Le Labyrinthe du monde, bull. SIEY, no 17, décembre 1996, p. 69 à 83
- Donata Spadaro, Marguerite Yourcenar e l'autobiografia (ADP, 2014)
- Mireille Brémond, Marguerite Yourcenar, une femme à l'Académie (Garnier, 2019);.
- Rémy Poignault, L'Antiquité dans l'œuvre de Marguerite Yourcenar. Littérature, mythe et histoire, Bruxelles, coll. Latomus, 1995.
- Marguerite Yourcenar et Suzanne Lilar : plus qu’une rencontre, une complicité by Michèle Goslar
- English translations of Marguerite Yourcenar by Walter Jacob Kaiser, Catalogue of correspondence and manuscripts concerning Walter Kaiser's English translation of works by French writer Marguerite Yourcenar, Houghton Library, Harvard University
- Société Internationale d'Études Yourcenariennes (SIEY)
- https://www.yourcenariana.org/