Mərkəzi Avropa Universiteti (ing. Central European University (CEU), mac. Közép-európai Egyetem) Macarıstanın paytaxtı Budapeşt şəhərində yerləşən və dünyanın ən nüfuzlu universitetlərindən biridir. Universitet 1991-ci ildə Corc Sorosun maliyyə dəstəyi ilə bir qrup ziyalı tərəfindən Mərkəzi və Şərqi Avropa, eləcə də keçmiş SSRİ ölkələrində açıq cəmiyyət və demokratiyanın inkişafına töfhə məqsədilə yaradılmışdır. Universitetin kampusları Varşava və Budapeştdə yerləşir.
Mərkəzi Avropa Universiteti CEU | |
---|---|
Central European University | |
48°10′26″ şm. e. 16°23′18″ ş. u. | |
Əsası qoyulub | 1991 |
Tip | Özəl |
Rektor | Con Şatak |
Tələbə sayı | 1,600 |
Şəhər | Budapeşt |
Ölkə | |
Ünvan | Nador u. 9, 1051 Budapest, Hungary |
Sayt | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bu gün MAU – 110-dan çox ölkədən olan 1600 nəfər tələbənin oxuduğu beynəlxalq universitetdir. Universitetin təsisçisi Corc Soros tərəfindən maliyyələşdirilən və 400 milyon avroya qədər büdcəsi olan MAU fondu sayəsində bir çox istedadlı və fərqlənən tələbələr bütün kurs boyu maliyyə dəstəyi alır. Mərkəzi Avropa Universiteti daimi ianə fondunun eksklüziv benefisiarıdır. MAU İanə Fondu Avropada ən böyük akademik ianə fondlarından biridir və universitetin uzunmüddətli maliyyə səmərəliliyini təmin etmək üçün yaradılmışdır. Bu, Budapeştdə yerləşən universitetin əsas əməliyyat xərcləri üçün illik maliyyəni təmin edir. 30 ölkədən təxminən 100 professor MAU-da dərs deyir. Bundan əlavə MAU mütəmadi olaraq başqa ali təhsil müəssisələrindən professorları universitetdə mühazirə demək və seminar keçirməyə dəvət edir.
Universitet humanitar və sosial elmlər sahəsində beynəlxalq səviyyədə tanınmış ABŞ və Macarıstan akkreditasiyalı magistr və dərəcəsini verən təhsil müəssisəsidir.
Rektoru
1 avqust 2009-cu ildən etibarən MAU-nun keçmiş rektoru insan hüquqları üzrə görkəmli hüquqşünas Con Şatak əvəz etdi. Hazırda bu universitetin prezidenti və rektoru Con Şatakdır. O daha əvvəl Harvard Universitetinin vitse-prezidenti, ABŞ-nin Çexiyada səfiri, vəzifələrində işləyib, Ruanda və keçmiş Yuqoslaviya üzrə BMT-nin qurulmasında əhəmiyyətli rol oynayıb, Kembric və Yel Universitetlərinin məzunudur.
Missiyası və tarixi
MAU-nun əsasını qoymaq ideyası xorvat şəhəri – Dubrovnikdə keçirilmiş mühazirə seriyası zamanı yaranmışdır. MAU qərb nümunəli universitet olub, açıq cəmiyyət ideyasına əsaslanan və Avropanın ölkələrində siyasi, sosial və iqtisadi dəyişikliklərin öyrənilməsinə həsr edilməli idi.
Hazırda MAU beynəlxalq tanınmış universitet olmaqla yanaşı, həm də tədqiqat və analitik mərkəz kimi öz məzunlarını siyasi və akademik sferalarda liderliyə və innovasiyaya hazırlayır. MAU gender araşdırmaları və ekoloji siyasət üzrə Şərqi Avropada magistr proqramı açmış ilk universitetdir.
MAU Mərkəzi və Şərqi Avropa, eləcədə keçmiş SSRİ ölkələrində açıq cəmiyyət ideyasının inkişafını tələbə və akademik mühit vasitəsilə dəstəkləyir. Burada fərziyyə və praktiki ideyalar kritik və müqayisə analizi olaraq yaradıcılıqla inkişaf etdirilir. Bununla bərabər inkişaf etməkdə olan ölkələrdə demokratik ideyalar yayıldıqca MAU bu ölkələrdən olan tələbələrə maliyyə dəstəyi təqdim etməyə başladı.
14 oktyabr 2007-ci ildə Corc Soros MAU Şura sədri vəzifəsindən istefa verir. Direktorlar şurasının yeni sədri 2 illik müddətə seçilir. Hazırda Corc Soros MAU Şurasının fəxri sədridir.
Akkreditasiyası
Universitetin ilk qeydiyyatı ABŞ-dədır. Macarıstanda bu universitet özəl fəaliyyət göstərən universitet kimi qeydiyyatdan keçib və Macarıstan Akkreditasiya Komitəsi tərəfindən 2004-cü ildə olunub.
Departament və proqramları
Departamentlər
- İqtisadiyyat;
- Ətraf mühit elmləri və siyasəti;
- Gender tədqiqatları;
- Tarix;
- Beynəlxalq münasibətlər və Avropa tədqiqatları;
- Hüquq tədqiqatları;
- Riyaziyyat və onun tətbiqi;
- Orta əsrlərin tədqiqatları;
- Nasionalizm tədqiqatları;
- Fəlsəfə;
- ;
- ;
- Sosiologiya və sosial antropologiya;
- .
Dərəcə proqramları
Bir illik magistr dərəcə proqramları
- MA () proqramları: Mərkəzi Avropa tarixi; İqtisadiyyat və hüquq tədqiqatları; Gender tədqiqatları; İnsan hüquqları; Beynəlxalq münasibətlər və Avropa tədqiqatları; Orta əsrlərin tədqiqatları; Nasionalizm tədqiqatları; Fəlsəfə; ; ; Sosiologiya və sosial antropologiya.
- MSc () proqramları: Ətraf mühit elmləri və siyasəti
- LLM () proqramları: Müqayisəli konstitusiya hüququ; İqtisadiyyat və hüquq tədqiqatları; İnsan hüquqları; Beynəlxalq biznes hüququ
- Biznes proqramları: Transmilli ; Beynəlxalq (18-aylıq proqram)
İki illik magistr dərəcə proqramları
- MA () proqramları: Tənqidi gender tədqiqatları; Qlobal bazarlarda iqtisadi siyasət; Ətraf mühit elmləri, siyasəti və menecemneti (MESPOM, ); İqtisadiyyat; Tarixi tədqiqatlar; Fəlsəfə; ; ( proqramı), Sosiologiya və sosial antropologiya; Qadın və gender tədqiqatları (GEMMA, Erasmus Mundus); Qadın və gender tarixi (MATILDA, Erasmus proqramı)
- MS () proqramı: Tətbiqi riyaziyyat
- Biznes proqramları: (Menecment üzrə beynəlxalq magistr dərəcəsi)
Doktorluq proqramları
- PhD (Fəlsəfə doktoru): Müqayisəli gender tədqiqatları; Mərkəzi, Cənub-Şərqi və Şərqi Avropanın müqayisəli tarixi; İqtisadiyyat; Ətraf mühit elmləri və siyasəti; Riyaziyyat və onun tətbiqi; Orta əsrlər tədqiqatları; Fəlsəfə; ; Sosiologiya və sosial antropologiya.
- Hüquq elmləri doktoru.
Xüsusi proqramları
Universitet fakültə üzvləri və mütəxəssislər üçün xüsusi proqramlar da həyata keçirir:
- Xüsusi Layihələr Ofisi;
- ;
- Kurrikulum Resurs Mərkəzi.
MAU Yay Universiteti
MAU-nun Yay Universiteti Mərkəzi və Şərqi Avropada humanitar və sosial elmlər üzrə gənc tədqiqatçılar üçün ən əhəmiyyətli akademik proqramıdır. 1996-cı ildə MAU Yay Universiteti 269 nəfərlik heyəti və 516 iştirakçını əhatə edib. Bir çox iştirakçılar təhsil haqlarından və digər iştirak xərclərindən azad ediliblər, onların çoxu akademik işlə məşğul olan gənclərdirlər (təhsilini başa vurmuş tələbələr, təhsil işçiləri, tədqiqatçılar və s.). Bu yay universiteti nəticəsində onlar öz tədqiqatlarını təkmilləşdirmək, tədris kurslarını inkişaf etdirmək, təhsildə müxtəlif metodlardan istifadə etmək, beynəlxalq elmi və peşəkar şəbəkələr çıxış əldə etmək barədə zəngin məlumat əldə ediblər.
Kitabxanası
Şərqi Avropada sosial və humanitar elmlər sahəsində və qeyri-rəqəmsal kolleksiyalara malik ən böyük ingilis dilli kitabxanalardandır. Kitabxanada 255 000-dən çox müxtəlif formatda sənədlər və əksər akademik məcmuələrə daxil olma imkanları var.
Açıq Cəmiyyət Arxivləri (ACA) soyuq müharibə dövrünü araşdıran dünyada ən aparıcı elmi-tədqiqat müəssisələrindən biridir. Arxiv kommunist dövrünü əhatə edən siyasi, sosial, iqtisadi və mədəni həyatı ilə bağlı geniş materiallara sahibdir. Kolleksiya özündə Azadlıq Radiosunun arxivi və stenoqram yayımını, həmçinin Mərkəzi və Şərqi Avropada kommunizm dövründə qadağan edilən material və dünyanın ən böyük birləşdirir. Arxivdə həmçinin insan hüquqları və dair daim çoxalan audio və videomaterial sənədləri daxil edilir.
Reytinqlərdə yeri
Mərkəzi Avropa Universiteti 2011-ci ildə "QS World University Rankings" tərəfindən hazırlanmış təhsil istiqamətləri üzrə dünya reytinqində Siyasət və Beynəlxalq münasibətlər sahəsində ən yaxşı 51–100, Fəlsəfə üzrə 101–150 və Sosiologiya üzrə 151-200-cü yerləri bölüşdürür. Ümumiyyətlə götürdükdə isə 2011-ci ildə universitet bu reytinqdə dünyada 372-ci yerdə qərarlaşıb
Alman qəzeti tətqiqatlarına əsasən universitetin departamenti Avropada ən yüksək beş eyniadlı proqramdan biridir. Universitetin departamenti Çexiya qəzeti tərəfindən Mərkəzi Avropada ilk yerə layiq görülüb. Sorğu Avstriya, Çexiya, Polşa, Slovakiya, Almaniya və Macarıstan universitetlərini əhatə edib. QS TOPMBA sorğusunda Mərkəzi Avropa Universitetinin Biznes Məktəbi Avropada ən yaxşı 20 siyahısında yer alıb. Bu yaxınlarda həmin resursda çıxmış məlumatda qeyd edilir ki, bu biznes məktəb Avstriya və Almaniya da daxil olmaqla Avropada beynəlxalq və regional şirkətlər tərəfindən ən çox baxılan .
"Magyar Rektori Konferencia" tərəfindən hazırlanmış son hesabatda MAU heyəti adambaşına düşən beynəlxalq nəşrlərin sayına görə Macarıstanda birinci yerdədir. Universitet həm də Avropa Birliyinin Tədqiqat və Texnoloji İnkişaf Proqramları çərçivəsində tədqiqat qrantlarının sayına görə ölkədə birinci yerdə qərarlaşıb. Avropa Tədqiqat Şurasının Başlanğıc Qrantları (Avropada gənc tədqiqatçılar üçün ən prestijli qrantı hesab olunur) çərçivəsində Mərkəzi və Şərqi Avropadan ümumi qalib gəlmiş 8 qrantdan 3-ü Macarıstana verildi (bu, regionda ən yüksək göstəricidir), onlardan da ikisi MAU heyətinə layiq görüldü.
Nəşriyyatı
MAU Nəşriyyatı (CEU Press) Mərkəzi və Şərqi Avropada ingilisdilli ən böyük nəşriyyatdır. 1993-cü ildə yaradılmasından bu vaxta qədər iqtisadiyyat, sosial, regionda siyasi dəyişikliklər barədə kitabların nəşrinə əvəzsiz töhfə verib.
Qəbul qaydaları
Tələb olunan sənədlər
Universitetə qəbul qaydaları bir çox Avropa və Amerika universitetlərinə qəbul qaydaları ilə oxşardır. Bütün departamentlərə qəbul zamanı aşağıdakı sənədlər tələb olunur:
- MAU-nun onlayn doldurmaq;
- Tövsiyə məktubları;
- Akademik göstəriciləri göstərən sənəd ();
- CV və ya (əgər nəşr olunmuş yazılar varsa, daxil etməli);
- Departament və ya proqram üçün müəyyən olunmuş xüsusi tələblər (, , əlavə testlər, esse, riyaziyyat imtahanı, imtahanı və s. formada ola bilər);
- İngilis dilini biliyini göstərən sənədlər (TOEFL, IELTS və s.).
Qeyd edək ki, qəbul şərtləri departamentlər və proqramlar üzrə fərqlənir.
Təqaüdlər və maliyyə dəstəyi
Universitetdə təhsil haqları kifayət qədər yüksəkdir, lakin qəbul zamanı təqdim edilmiş sənədlərə və imtahanların nəticələrinə əsasən Mərkəzi Avropa Universiteti əksər tələbələrinə müxtəlif növ təqaüdlər və maliyyə yardımları edir. Çoxillik proqramlarda oxuyan tələbələrin il ərzində göstəricilərinə əsasən həvəsləndirilmə məqsədi ilə növbəti ildə daha artıq təqaüd qazanmaq imkanı var. Universitetdə "Məzun təqaüdü" proqramı da var. Bu təqaüdə əsasən MAU-nun məzunlarının öz universitetlərinə ödədiyi ianələr hər il toplanaraq bir neçə tələbənin təhsilinə xərclənir. Bu təqaüdlərə müraciət etmək üçün MAU-nun onlayn ərizə formasında müvafiq məlumatları doldurmaq tələb olunur. Həmçinin universitet tələbələri universitetdənkənar təqaüd proqramlarına da sənəd verə bilərlər. Qeyd edək ki, təqaüdlərə seçim şərtləri departamentlər və proqramlar üzrə müxtəlifdir.
2011-2012-ci tədris ilində 153 tələbə MAU-nun təhsil haqlarından tamamilə, 5 tələbə isə təhsil haqqının bir hissəsindən azaddır. Bu tələbələrin 123 nəfəri isə tam və ya müəyyən qədər təqaüdlə də təmin olunurlar.
Dünyada məşhur olan əməkdaşlarından bəziləri
- , Ətraf mühit elmləri və siyasəti, Ətraf Mühit üzrə Dövlət Katibi;
- , İqtisadiyyat, və Beynəlxalq münasibətlər;
- , Beynəlxalq münasibətlər, Macarıstanın keçmiş Xarici İşlər Naziri;
- Şlomo Avineri, ;
- , İqtisadiyyat, Polşanın Maliyyə Naziri;
- Əziz Əl-Əzmeh, ;
- , , Macarıstanın keçmiş Maliyyə Naziri;
- , , , , Macarıstanın Mədəniyyət Naziri;
- , İngilis və Amerikan tədqiqatları;
- , Hüquq;
- , Ətraf mühit elmləri, İqlim Dəyişikliyi üzrə Hökumətlərarası Ekspert Qrupunun üzvü;
- , Elm tarixi;
- , 2010-cu ildə Almaniyanın Federal Konstitusiya Məhkəməsinə seçilib;
- , Mədəni antropologiya;
- , Tarix;
- , Fəlsəfə və Sosial antropologiya;
- , İqtisadiyyat;
- , Rus tədqiqatları;
- , Tarix;
- , Sosiologiya;
- , Hüquq və ;
- , İqtisadiyyat;
- , Tarix;
- , Sosiologiya və sosial antropologiya;
- , Siyasi fəlsəfə;
- , İqtisadiyyat;
- , ;
- , Nasionalizm tədqiqatları;
- , Hüquq;
- , ;
- , Orta əsrlərin tədqiqatları;
- , Tarix;
- , Fəlsəfə;
- , Fəlsəfə və antropologiya;
- , İqtisadiyyat;
- , ;
- , Hüquq;
- , İqtisadiyyat.
Görkəmli məzunlarından bəziləri
- , Macarıstanlı rumın siyasətçi, Avropa Parlamentinin üzvü;
- , Rumıniyanın Ədliyyə Naziri;
- , makedoniyalı diplomat, Macarıstanda səfir;
- , Estoniyanın Təhsil və Tədqiqat Naziri;
- , Polyak yazıçı;
- , Rumın şair, və ;
- , Serb ;
- , Rumın İnsan haqları aktivisti;
- , makedoniyalı yazıçı və ;
- , Rumıniya Akademik Cəmiyyətinin Tədqiqat Direktoru;
- , rumın tarixçi və ;
- , Rumıniyanın Babes-Bolyai Universitetinin prorektoru;
- İlqar Məmmədov, bloqqer, siyasətçi, Respublikaçı Alternativ hərəkatının yaradıcılarından biri və sədri;
- Giorgi Marqvelaşvili, Gürcüstanın 2013-cü ildə seçilmiş prezidentı.
Digər fəaliyyətləri
Mərkəzi Avropa Universiteti tədris proqramları ilə bərabər beynəlxalq səviyyəli tədbirlər keçirirək həyatın bütün sahələrində azadlığı təbliğ edir. 2010-cu ilin 20-22 sentyabrında bu universitetin Google ilə birgə keçirdiyi "Azadlıqda İnternet 2010" adlı tədbir bütün dünyanın diqqətini çəkib.
Universitetdə 100-dən çox ölkədən 1600-ə yaxın tələbə təhsil alır, 30-dan çox ölkədən olan 300-ə yaxın personal işlədiyir. Bu səbəbdən universitet geniş diqqət ayırır. Buna görə hər il Beynəlxalq Mədəniyyət Festivalı keçirilir. 2011-ci ildə keçirilmiş bu festivalda Azərbaycan da təmsil olunub.
Bəzi faktlar və rəqəmlər
Hazırkı icması
- 7,748 məzun;
- 1,541 tələbə;
- 96 ölkədən tələbə;
- 899 magistratura oxuyan tələbə;
- 409 oxuyan tələbə;
- 159 bakalavr oxuyan tələbə;
- 74 tələbəsi;
- 305 fakültə üzvü (daimi və səfər edən);
- 30 ölkədən fakültə üzvləri.
Akademik göstəriciləri
- 13 departament və MAU Biznes Məktəbi;
- 13 tədqiqat mərkəzi;
- 30 magistratura proqramı;
- 11 doktorantura proqramı;
- 2 bakalavr proqramı.
Həmçinin bax
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq istinad şablonları ilə göstərilməlidir.
|
- . 2012-01-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- ↑ . 2011-03-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2011-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2014-12-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2008-05-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-18.
- . 2012-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2014-11-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-19.
- . 2011-08-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2022-03-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2010-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-21.
- . 2011-07-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- ↑ (PDF). 2015-09-22 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2012-03-03.
- . 2008-05-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-20.
- . 2015-02-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-02-19.
- . 2011-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-02-19.
- . 2011-12-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-02-19.
- . 2011-08-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-02-19.
- . 2010-01-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-18.
- . 2010-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-18.
- . 2012-08-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-18.
- . 2010-10-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-18.
- . 2012-09-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-18.
- . 2011-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-18.
- . 2013-10-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2014-11-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2014-07-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2011-10-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-17.
- . 2011-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2011-09-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2013-05-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-13.
- . 2011-05-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-18.
- . 2011-01-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-14.
- . 2015-03-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-18.
- . 2014-11-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-22.
- . 2014-11-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-22.