Müqəddəs İosif kilsəsi (fr. L'église Saint-Joseph du Havre) — Havr şəhərində yerləşən Roma-Katolik kilsəsi kompleksi. Kompleks İkinci Dünya müharibəsi qurbanlarına həsr edilib.
| Müqəddəs İosif kilsəsi | |
|---|---|
| | |
| Ölkə | |
| Yerləşir | Havr[1][2] |
| Tikilmə tarixi | 1956 |
| Üslubu | Müasir memarlıq[d] |
| Hündürlüyü | 107 m |
| 49°29′27″ şm. e. 0°06′04″ ş. u. | |
![]() |
|
UNESCO-nun Ümumdünya İrsi siyahısına daxil olan Neoqotika üslubda inşa edilən bina və 107 metrə yüksələn katolik xaç Nyu-Yorkda yerləşən Empayr Steyt Bildinqi xatırladır. Gecələr işıq saçan mayak limana daxil olan gəmilər üçün istiqamət göstərir.
Məşhur kafedralın ilk ideyası 1863-cü ildə yerli keşiş vermişdi. 1868-ci ildə kilsənin tikintisinə başlanıldı. Fransa–Prussiya müharibəsinə baxmayaraq, inşaatçılar işlərini davam etdirdilər və ibadətgah 1871-ci ildə tamamlandı. Şapelin hündürlüyü 35 metr, eni isə 14 metr idi.
Şapeldən sonra yerli keşişlər daha geniş kilsə tikmək qərarına gəldilər. Təməlqoyma işləri 1873-cü il aprelin 1-də başladı. Tamamlanmış kilsə 5 avqust 1877-ci ildə ziyarətçilərin üzünə açıldı. Qeyd etmək lazımdır ki, yeni kilsə ilə zəng qülləsi tikilməyib. Köhnə kilsənin yerində yeni kilsəyə xidmət edən alçaq taxta zəng qülləsi qalmışdı.
1944-cü il iyunun 14-də şəhərin bombalanması nəticəsində kilsənin qərb hissəsi dağıdılmış, taxta zəng qülləsi isə yanğın nəticəsində tamamilə məhv olmuşdu. Həmin ilin sentyabrın 5-də demək olar ki, bütün Havr şəhərini yerlə-yeksan edən ikinci bombardıman nəticəsində onsuz da zədələnmiş məbəd tamamilə dağıdıldı.
İkinci Dünya müharibəsindən sonra hakimiyyət Havr şəhərini yenidən qurmağa qərar verdi.[3] Avqust Perret ateist idi və buna görə də kafedralın üslubu və onun miqyası haqqında uzun mübahisələr aparırdı. Əvvəlcə kafedralın memarlığı üçün bir neçə fikir var idi, lakin onun tərəfdaşı R.Audiqerin ideyası qalib gəldi. Sülhün bərpası üçün Allaha şükür olaraq şam şəklində bir xatirə kafedralının yaradılması qərara alındı. Tikinti işlərinə 1951-ci il oktyabrın 21-də təməl daşının qoyulması ilə başlandı. Avqust Perretin ölümündən sonra onun tərəfdaşı R.Audiqer kafedralı tamamladı. 1957-ci ildə kafedralın xarici bəzəyi üzrə işlər başa çatdırıldı və 1961-ci ildə kafedral təqdis olundu.[4] 1965-ci ildə kafedral tarixi abidələrin reyestrinə daxil edildi. Bu rekord idi, çünki heç bir başqa bina bu qədər sürətli tikilməmişdi. 1997-ci ildə kafedral işıqlandırma ilə bəzədilib. 2003-2005-ci illərdə kafedral 1,6 milyon avroya təmir edilmişdir.
Katedral yunan xaç formasına və 107 metr hündürlüyündə səkkizguşəli zəng qülləsinə malikdir. Katedral unikaldır ki, ibadətgah mərkəzdə yerləşir.
Katedralin mebelləri sərtdir. Sadə palıd kürsüləri, dörd konfessiya və on beş mərasim stulları mövcuddur. Təmtəraqlı mebelin olmaması kafedralın quruluşunu və əzəmətini vurğulayır.[5]
Müqəddəs İosif kilsəsi öz möhtəşəmliyi ilə diqqəti cəlb edir. Hündür bina liman ərazisinin fırtınalarına tab gətirmək və eyni zamanda şəhərin zərif və gözəl bəzəyi kimi xidmət etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bir çox ziyarətçini təəccübləndirən, hündür zəng qülləsini dəstəkləmək üçün mərkəzi hissədə sütunların olmamasıdır. Ancaq betonun xüsusiyyətləri sayəsində memar kilsənin mərkəzi hissəsini tamamilə azad edib. Bunun üçün Avqust Perret 50.000 ton beton və 700 ton polad istifadə edib.[6] Binanın bütün kütləsi 2000 kvadratmetrlik baza sahəsinə əsaslanır. Bünövrə uzunluğu 15 metr və diametri 1,45 metr olan 16 svay üzərində dayanır. Zəng qülləsinin hər küncündə çəkisi 1100 tondur.[4]
2003-cü ildə kilsədə orqan quraşdırılıb. Katedralin yenidən qurulmasından sonra 2005-ci ildə rəsmi olaraq ziyarətçilərin üzünə açılıb.
- ↑ 1 2 3 base Mérimée (fr.). ministère de la Culture, 1978.
- ↑ 1 2 3 ArchINFORM (alm.). 1994.
- ↑ "Модернизм". Архитектурные и художественные стили и направления (rus). 11 fevral 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 fevral 2015.
- ↑ 1 2 "Создание новых центров в исторически сложившихся городах (Гавр, Ковентри, Кассель)". townevolution (rus). 11 fevral 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 fevral 2015.
- ↑ "Inventaire général du patrimoine culturel". 4 oktyabr 2002. 8 fevral 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 fevral 2015.
- ↑ "Церковь Святого Иосифа". 3rdplanet.ru. 8 fevral 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 fevral 2015.
- Andrew Saint, In Le Havre" (London Review of Books, 6 February 2003)
- "Artists at Work during the Reconstruction." Le Havre, World Heritage Site. Accessed January 22, 2018. http://unesco.lehavre.fr/en/understand/artists-at-work-during-the-reconstruction.
- David, Veronique. Marguerite Huré: Précurseur de l'Abstraction Dans le Vitrail Religieux. In Situ: Revue des Patrimoines, no. 3 (2003). Retrieved from http://www.culture.gouv.fr/culture/inventai/extranet/revue/insitu3/v5/text/v5.pdf. http://journals.openedition.org/insitu/1980.
- “Le Havre, France.” Organization of World Heritage Cities. Accessed April 1, 2018. https://www.ovpm.org/en/france/le_havre.
- "Marguerite Huré et Les Vitraux du Petit Séminaire de Voreppe." Association des Anciens du Sacré-Cœur, de la Jacquinière et des Portes de Chartreuse de Voreppe ASCV, Accessed January 22, 2018. https://www.semvoreppe.org/historique/marguerite-hur%C3%A9.html.
- "Saint-Joseph's Church." Le Havre, World Heritage Site. Accessed January 20, 2018. http://unesco.lehavre.fr/en/understand/saint-josephs-church.
