Lankasterli Filippa (ing. Philippa of Lancaster; port. Filipa de Lencastre; 31 mart 1360 – 19 iyul 1415) — Portuqaliya kralı I Juanın xanımı, Portuqaliya kraliçası. O, İngiltərə kralı III Eduardın oğlu Gentli Conun və Lankasterli Blanşın qızı.
| Lankasterli Filippa | |
|---|---|
| | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 31 mart 1360 |
| Vəfat tarixi | 19 iyul 1415 (55 yaşında) |
| Vəfat səbəbi | taun |
| Atası | Gentli Con[1] |
| Anası | Lankasterli Blanş[1] |
| Həyat yoldaşı | |
| Uşaqları | |
|
|
|
|
|
|
Filippa 31 mart 1360-cı ildə Lankaster hersoqu Gentli Con və Lankasterli Blanşın ən böyük qızı olaraq Lester qalasında dünyaya gəldi. Uşaqlıq illəri bacısı Elizabet və qardaşı Henriylə birlikdə ailəsinə aid müxtəlif mülklərdə keçən Filippanın anası 1368-ci ildə vəfat etdi. Atası Gentli Con 1371-ci ildə Kastilya kralı Pyotrun qızı Konstansa ilə evləndi ancaq o da, 1394-cü ildə vəfat etdi. İkinci xanımının ardından Gentli Con keçmiş məşuqəsi və Filippanın dayəsi olan Ketrin Svinfordla rəsmi nikah bağladı. Filippa, digər bacı və qardaşları ilə birlikdə ögey analarının himayəsinə girdi və Ketrin Svinfordun səyləriylə mükəmməl təhsil aldı.
Filippa Portuqaliya kralı I Juanla evlənərək Portuqaliyanın konsort-kraliçası oldu. Bu evlilik Fransa-Kastiliya birliyinə qarşı İngiltərə-Portuqaliya ittifaqında atılan son addım idi. Cütlük 2 fevral 1387-ci ildə Porto kafedralında kilsə tərəfindən müqəddəs elan edildi və cütlüyün toy mərasimi 14 fevralda baş tutdu. Cütlüyün nikahı kral sarayında 15 gün dəbdəbəli şəkildə qeyd olundu. Əvvəlcə 27 yaşlı Filippanın ana olmaqla bağlı probleminin olması düşünülsə də, Filippanın bu evlilikdən 6-sı yetkinlik yaşına çatan 9 övladı dünyaya gəldi.
Ənənəyə əsasən cütlük bir-birini rəsmi nikahdan 12 gün sonra gördü. Filippanın saraya gəlişi olduqca səs-küylü oldu. Belə ki, o saraya gələndə kralın uzun müddətdir münasibət saxladığı İnes Peres adlı məşuqəsi və ondan dünyaya gələn 2 övladı vardı. Bunlardan Alfonso 10 yaşında, Beatris isə 5 yaşında idi. Filippa uşaqları öz himayəsinə aldı və kral sarayında böyümələrinə icazə verdi. Ancaq kralın məşuqəsi dərhal saraydan qovuldu və daha sonra Filippanın əmri ilə monastırda rahibə olaraq yaşamağa məcbur edildi.
Portuqaliya kralı ilə olan evliliyi Filippanın atası ilə Portuqaliya taxt-tacı arasında yeni bir ittifaqın qurulmasını hədəfləyirdi. Belə ki, Gentli Conun Kastilyalı Konstansa ilə olan ikinci evliliyindən Ketrin adlı bir qızı vardı və bu vasitə ilə Kastiliya krallığında taxt iddiası yaranmışdı. Bu halda I Juan gələcək "qonşu"su ilə yaxın münasibət saxlamaq niyyətində idi. Bu səbəblə 1386-cı ildə Vindzor sarayında tərəflər arasında yeni bir ittifaq sənədi imzalandı. Bu uzunmüddətli ittifaq Napoleon müharibələri və hətta İkinci Dünya müharibəsi illərinə qədər qüvvədə qaldı.
Filippa 55 yaşında ikən vəba xəstəliyinə tutuldu və bu səbəblə Lissabondan sahil şəhəri olan Sakavemə köçdü. Hər 3 oğlunu da yanına çağıran Filippa onlara nəsihət etdikdən sonra hər birinə qiymətli daş-qaşla bəzədilmiş qılınc hədiyyə etdi. Bunun siyasi evlilik olmasına baxmayaraq, I Juan xanımını çox sevirdi və onun xəstəliyi boyunca yanından ayrılmadı. Filippa 19 iyul 1415-ci ildə Sakavemdə vəfat etdi.
- I Duarte (31 oktyabr 1391 — 13 sentyabr 1438)
- Pyotr
- Dənizçi Enrike (4 mart 1394 — 13 noyabr 1460)
- İzabella (21 fevral 1397 — 11 dekabr 1471)
- İnfant Juan (13 yanvar 1400 — 18 oktyabr 1442)
- İnfant Ferdinand (29 sentyabr 1402 — 5 iyun 1443)
- Bouza Serrano, Joana (2009). As Avis: As Grandes Rainhas que Partilharam o Trono de Portugal na Segunda Dinastia (in Portuguese). Lisbon: A Esfera dos Livros.
- Stephens, Henry Morse (1903). The story of Portugal. G. P. Putnam's Sons. p. 139. ISBN 9780722224731
- Weir, Alison (1999). Britain's Royal Families: The Complete Genealogy. London: The Bodley Head. pp. 75, 92.
- McCash, June H. The Cultural Patronage of Medieval Women.Athens: : University of Georgia P, 1996
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Kindred Britain.
- ↑ 1 2 Эдуард, португальский король (rus.). // Энциклопедический словарь СПб: Брокгауз — Ефрон, 1904. Т. XL. С. 182–183.