Kosta Protiç (serb. Коста Протић; 29 sentyabr 1831, Pojarevaç[d], Serbiya knyazlığı – 4 iyun 1892) — Serbiya siyasətçisi və hərbi zabiti. Protiç knyaz Mixailin köməkçisi (1865), müdafiə naziri (1875), knyaz Milanın köməkçisi (1875–1880) və kral naibi (1889–1892) olmuşdur. Knyaz Milanın 1889-cu ildə taxtdan imtinasından sonra naib vəzifəsini icra etmişdir.[2]
| Kosta Protiç | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 29 sentyabr 1831 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 4 iyun 1892 (60 yaşında) |
| Vətəndaşlığı | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Rütbəsi | general[1] |
| Təltifləri |
    |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Kosta Protiç 29 sentyabr 1831-ci ildə Pojarevaçda tacir Stevan və Milosava ailəsində anadan olmuşdur. Protiçlər ailəsinin əcdadları təxminən 250 il əvvəl Kosovodan Pojarevaça köçmüş, daha əvvəl isə Kolaşindən gəlmişdilər. Protiç soyadı ailənin ən qədim tanınmış əcdadı, Koçina Krayinası dövründə Pojarevaçda protopop olan Yosif Momiroviçdən gəlir. Yosifin Latsko, Stevan (Kosta Protiçin atası) və Mita adlı oğulları var idi.[3]
Kosta Protiç Belqrad Ali Məhkəməsinin hakimi Boşko Tadiçin qızı Mitsa ilə evlənmişdir. Onun Draqutin adlı oğlu və Zaqorka adlı qızı olmuşdur. İbtidai məktəbi Pojarevaçda, gimnaziyanın isə üç sinfini Belqradda bitirmişdir. 1848-ci ilin noyabrında əsgər kimi orduya qoşulmuşdur. Təxminən iki il qoşunlarda xidmət etdikdən sonra, 1850-ci ilin sentyabrında yeni təsis edilmiş Artilleriya Məktəbinin (indiki Hərbi Akademiya) birinci sinfinə daxil olmuşdur. 1849-cu il mayın 1-də kapral, təhsili müddətində 10 may 1850-ci ildə podnarednik, 15 dekabr 1850-ci ildə isə narednik rütbələrinə yüksəlmişdir. Təhsilini 11 oktyabr 1855-ci ildə on kursant arasında üçüncü ən yaxşı nəticə ilə bitirmiş və podporuçnik rütbəsinə yüksəlmişdir. Artilleriya Məktəbini bitirdikdən dərhal sonra dövlət kursantı seçilərək Berlində yerləşən Artilleriya-Mühəndislik Məktəbinin ikiillik kursuna göndərilmişdir. Bu təhsili başa vurduqdan sonra təxminən bir il yarım Dansiqdə (indiki Qdansk şəhəri) Pioner Batalyonunda təcrübə keçmişdir. 1858-ci ilin oktyabrında Belçikaya köçmüş, 1859-cu ilin aprelinə qədər Lyejdə yerləşən Pontonyer Batalyonunda təcrübədə olmuşdur.[4]
25 iyun 1859-cu ildə poruçnik rütbəsinə, 27 yanvar 1861-ci ildə II dərəcəli kapitan, 1 mart 1863-cü ildə I dərəcəli kapitan rütbəsinə yüksəlmişdir. 1 yanvar 1869-cu ildə mayor, 1 yanvar 1873-cü ildə podpolkovnik, 1 yanvar 1875-ci ildə polkovnik rütbəsini almışdır. 13 avqust 1876-cı ildə general rütbəsinə yüksəlmişdir.[4]
- ↑ Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- ↑ Academic dictionaries and encyclopedias
- ↑ Порекло презимена града Пожаревца
- ↑ 1 2 Милић Милићевић; Љубодраг Поповић. Генерали Војске Кнежевине и Краљевине Србије. Војноиздавачки завод. 2003. 192–196. ISBN 978-86-335-0142-2.
- Stokes, Gale. Politics as Development: The Emergence of Political Parties in Nineteenth Century Serbia. Duke University Press. 1990.
- Иветић, Велимир. Начелници генералштаба 1876—2000. Београд: Новинско-информативни центар ВОЈСКА. 2000.
- Милић Милићевић; Љубодраг Поповић. Генерали Војске Кнежевине и Краљевине Србије. Војноиздавачки завод. 2003. 192–196. ISBN 978-86-335-0142-2.