Koralayn (ing. Coraline) — 2009-cu il ABŞ istehsalı stop-motion, dark-fentezi, qorxu animasiya filmi. Nil Geymanın eyniadlı əsəri əsasında "Laika" studiyası tərəfindən ekranizasiya olunmuşdur. Cizgi film Oskar mükafatına namizəd olub.[2] Amerika Kinematoqrafiya İnstitutu 2009-cu ildə "Koralayn"a "İlin ən yaxşı filmi" adını vermişdir.[3] Dünya üzrə filmin ümumi gəlirləri 124 mln dollar təşkil etmişdir.[4]
Koralayn | |
---|---|
ing. Coraline | |
![]() Koralayn filminin rəsmi posteri | |
Janr | animasiya |
Növü |
Fentezi, Macəra Ailəvi film Dram filmi |
Rejissor | Henri Selik |
Prodüserlər |
Henri Selik Nil Qeyman |
Ssenari müəllifi | Ted Elliot |
Rolları səsləndirənlər |
Dakota Fanninq Teri Hatçer Cennifer Saunders Doun Frenç Kit Devid Con Hocman Robert Beyli İen Makşeyn |
Bəstəkar | Bruno Kule |
Animatorlar | Pet Kozaçik |
Ölkə |
![]() |
Studiya |
Laika Pandemonium, Focus Features |
Distribüsiya |
Focus Features Universal Pictures (DVD) United International Pictures |
İl | 6 fevral 2009 |
Dil | ingilis dili |
Büdcə | 60 milyon $[1] |
Gəlir | $484,409,218 milyon |
IMDb | ID0327597 |
Rəsmi saytı | |
![]() |
Koralayn Cons valideynləri ilə Çəhrayı saray adlanan bir köhnə evə köçür. Valideynləri öz işləri ilə çox məşğul olduğundan, Koralayn darıxır və özünü hər hansı bir işlə məşğul etmək məqsədilə ev və onun ətrafını tədqiq etməyə başlayır. Beləliklə o cənab Bobinski adlı ekssentrik rus akrobatı və siçovulların baş məşqçisi, məcburi iki təqaüdçü aktrisalar - Miss Spink və Miss Forsibl və ağzıboş oğlan Vaybi ilə tanış olur. Bir gün Koralayn evdə gəzişərək pəncərələri və qapıları sayarkən kərpic ilə daxili doldurulmuş, qədim gizli qapı aşkar edir. O gecə Koralayn öz yuxusunda siçanların köməyi ilə həmin qapını açaraq paralel dünya, yəni «Digər» dünya adlannan bir yerə düşür. Orada o, onun «Digər» ana və atası olduğunu öyrənir, onların gözlərinin yerinə düymələr var idi. Onun real valideynlərindən əsas fərqi - bu versiyaların həmişə onun üçün vaxt ayırırması, həddindən artıq mehriban və qayğıkeş olmasıdır və bütün bu sevgi və mehribanlığı görən Koralayn real dünyaya qayıtmaq istəmir. Coşğulu Koralayn hər gecə digər dünyaya səfər edərək, oradakı qonşularla tanış olur və vaxtını çox yaxşı keçirir.
Səfəri zamanı Koralayn burada təhlükənin olduğunu xəbərdarlıq edən, danışmaq qabiliyyətinə malik qara pişik görür, lakin Koralayn pişiyin sözlərinə çox elə diqqət vermir. Üç gecə sonra, «Digər» ana Koralayna burada əbədi qalması üçün gözlərinə düymələri tikməyə icazə verməsini təklif edir. Qarışıq bir hiss və bir qədər qorxu ilə Koralayn bu təklifdən imtina edir və qayıtmaq istəyir, o tez öz otağına qaçaraq tələsik halda yatmağa çalışır. O düşünür ki, oyandıqda o yenə öz real dünyasına qayıdacaq, lakin bu belə olmur. O ayağa qalxaraq «Digər» ananın yanına gedir və onu öz dünyasına qaytarmağı istəyir. Beldam bundan əsəbləşir və Koralaynın yüksək tonla danışdığına görə üzr istəməyi əmr edir. Koralayn «Digər» ananın onu real ana olmadığını deyəndən sonra, Beldam üzdən dəyişilir: üzü və bədəni arıqlayır, dırnaqları uzanır. «Digər» ana onu güzgünün dalında yerləşən otağa ataraq, onun bir müddət orada qalacağını deyir. Güzgünün dalında yerləşən otaqda Karolina 3 kabus-uşaqla tanış olur. Onlar əbədi əyləncə üçün öz gözlərinin çıxarılaraq yerinə düymələrin qoyulmasına razı olduqlarını deyirlər. Lakin Beldam onları aldadır və gözləri ilə birlikdə, onların həyatını da əlindən alır. Kabus uşaqlar Koralayna xahiş edirlər ki, o onları xilas etsin və Koralayn razı olur. Digər Vaybinin köməyi ilə, Koralayn öz real dünyasına dönə bilir. Evdə, Koralayn valideynlərini tapmır və bu zaman pişik onların «Digər» ana tərəfindən düzəldilmiş kuklalarını aşkar edir. Koralayn anlayır ki, Beldam onun valideynlərini oğurlayıb. O yenidən pişiklə birgə paralel dünyaya qayıtmağa qərar verir.
Pişiyin məsləhətindən sonra, Koralayn «Digər» anaya oyun oynamağa təklif eləyir. O, digər ana ilə pari imzalayır: əgər Koralayn öz valideynlərini və kabus uşaqları bu oyunda tapa bilməsə, o əbədi olaraq digər dünyada qalacağını və öz gözlərinin yerinə düymələri tikməyə icazə verəcəyinə söz verir. Bu oyunda Koralayn qalib gəlir - o 3 kabus-uşaqların gözlərini tapır. Koralayn onun valideynlərin şüşə qabda həbs olunduğunu öyrənir. Pişik, digər ananın üstünə atlanaraq onun düymə gözlərini çıxarır. Koralayn isə bu məqamı istifadə edərək, şüşə qabı götürür və real dünyaya qayıda bilir. Gecə Koralaynın yuxusuna 3 kabus-uşaq qəlir. Onlar onun təhlükədə olduğunu xəbərdarlıq edirlər. Axı paralel dünyanın qapısı hələ bağlanmayıb və «Digər» ana bu yolla real dünyaya daxil ola bilər. Çox çətin mübarizədə, dostu Vaybinin köməyi ilə Koralayn açarı quyuya ataraq həmişəlik olaraq «Digər» dünyanın qapısını bağlaya bilir.
- Dakota Fanninq — Koralayn Cons - Cəsarətli, ağıllı və hər bir şeylə maraqlanan qız - baş qəhrəman. Koralina hər yeni bir şeyi tədqiq etməyi, xüsusən də yaşadıqları evin ətrafındaki bağçanı bəzəməyi çox sevir. Valideynlərin onunla az maraqlandığını düşünən Koralayn buna görə daim kədərli olur; Koralayn əsəbləşir ki, ətrafdakılar onun adını düz demirlər - Koralayn yerinə Karolina deyə çağırırlar. Nil Qeyman öz kitabında onu "çox cəsarətli və enerji ilə coşub daşan bir qız" kimi təsvir edir. Koralayn və oğlan Vaybi arasında «sevgi/nifrət» hissləri yaşanır.
- Teri Hatçer — Mel Cons — Bütün günü çalışan Koralaynın anası və daha diqətli və daha çox qıza sevgi ayıran "Digər" ana. Onun real anası bağlar üzrə kataloqun müəllifidir. Mel öz qızını çox sevir, lakin onun başqalarına diqqət ayırmağa elə də vaxtı olmadığından Koralayn buna görə daim kədərli olur. «Digər» ana — filmin əsas antaqonistidir və Digər dünya və onun sakinlərinin yaradıcısıdır. Koralayn onu əvvəlcə «mükəmməl ana» hesab edir, çünki o özünü yüksək səviyyədə diqqətli və qayğıkeş bir kimi göstərir (və həmçinin real anadan fərqli olaraq, o çox gözəl yeməklər bişirir). Koralaynın digər dünyada rast gəldiyi 3 kabus-uşaq «Digər» ananı arxaikləşmiş söz olan «Beldam» deyərək çağırırlar. Bu söz tərcümədə «cadugər» mənasını verir. Sonradan digər ana çox arıq, uzun dırnaqları və gözündə qara rəngdə düymələri olan qadına və sonda yenidən dəyişərək insan kəlləli və mərmər üzlü nəhəng həşərata çevrilir.
- Con Hocman — Çarli Cons — Koralaynın real və «Digər» atası. Con Hocman bu personajı «banan qabığına ayağını basmasa da, lakin elə onun düz yanındakı kanalizasiya lükuna düşən bir oğlan» kimi xarakterizə edir. Müəllif Nil Geyman Çarlini "uşaqların utandığı hərəkətləri özünün yaxşı hesab etdiyi" bir insan kimi təsvir edir. «Digər» ata - müğənni-pianist və bağbandır. Sonradan o dəyişərək melanxolik və pafosla dolu üzü balqabağa bənzəyən və «Digər» anaya xidmət edən məxluqa çevrilir. Ancaq filmin gedişi ilə «Digər» atanın əslində Koralayna heç bir pisliyi olmadığı da məlum olur. O sadəcə digər anadan qorxduğu üçün onun tələblərini yerinə yetirməyə məcburdur.
- Kit Devid — Pişik — Koralaynın dünyasından olan qara pişik. O Çeşir pişiyi kimi istədiyi vaxt itib yenidən başqa bir yerdə peyda ola bilir. Digər dünyada o danışmaq qabiliyyətinə malikdir; digər personajlardan fərqli olaraq onun gözlərində düymələr yoxdur və o Koralayna hər zaman kömək edir. Tez-tez Vaybinin yanında olduğundan Koralayn əvvəllər ona "ev pişiyi" deyərək lağa qoyurdu.
- Robert Beyli kiçik — Vayborn «Vaybi» Lovat — Yaşlı ev yiyəsinin nəvəsi. Tez-tez 3 obyektivi və əllə düzəldilmiş periskopu olan və üzərində kəllə rəsmi ilə boyanan maska taxır. Ətrafdakı meşəni patrul etmək məqsədilə onun həmçinin motorlaşdırılmış velosipedi də var. Vaybi öz nənəsini sevir lakin ondan çox qorxur, elə ona görə də nənəsi onu uzaqdan çağıran kimi tez velosipedinə minərək onun yanına gedir. «Digər» dünyada Vaybi çox sakitdir, o danışmaq qabiliyyətinə malik deyil. Sonralar o gülmədiyinə görə Beldam tərəfindən cəzalandırılmışdı. «Digər» ana onun ağzını tikərək onu daimi, lakin dəhşətli gülüşə çevirmişdi. Lakin sonda Vaybi Koralayna Beldamdan xilas olmağa, ondan qaçmağa və öz real dünyasına qayıtmağa kömək edir. Buna görə «Digər» ana onu məhv edərək onun parçalarını bayraq şəklində mister Bobinskinin evi üzərində asır. Orjinal kitabda bu personaj yox idi.
- Cennifer Saunders və Doun Frenç — miss Spink və miss Forsibl, Eypril və Miriam — beletajda yaşayan yaşlı aktrisalar. Onların 3 skotç teryerləri var, evlərin fəxri yerini isə əvvəllər yaşamış sonralar isə qocalıb ölmüş teryerlərin müqəvvaları bəzəyir. Miss Spink və Miss Forsibl özlərinin aktrisa həyatını xatırlamağı çox sevirlər. Onlar okkultizmdən və kofedə baxıcılıq etməkdən məftundurlar. «Digər» Spink və Forsibl əvvəlcə real prototipləri kimi görünürlər, lakin sonra onlar cavan, gözəl və Şekspirdən sitatlar gətirən akrobatlara çevrilirlər. «Digər» dünyada onların itləri özlərini insanlar kimi aparır, sonra isə yarasalara çevrilirlər.
- İen Makşeyn — mister Bobinski (tam adı — Semyon Ostapoviç (dublyajda — Sergey Aleksandroviç) Bobinskiy, dostları onu Q.B. deyərək çağırırlar) — Koralaynın qonşusu, milliyətcə rusdur. Cavanlıqda gimnastika ilə məşğul olarkən öz fiziki formasını qorumaq üçün çuğundur dietasında oturduğundan, dərisi mavi rəngdədir. Bobinski Çernobıl faciəsini likvidasiyasında iştirakına görə aldığı medalı həmişə üstündə gəzdirir, onun evinin üstündə üzərində Rusiya gerbi əks olunmuş böyük bayraq asılıb. O muşkaları (atlanan siçanları) təlim edir, baxmayaraq ki, heç kim bu siçanları görməyib. «Digər» Bobinski bu muşkalardan (əslində isə içi qumla doldurulmuş və gözlərində düymələr olan siçovullardan) ibarət böyük bir sirkin rəhbəridir. Məhz bu siçanlara görə də Koralayn «Digər» dünyaya daxil olur.
- Kerolin Krouford — xanım Lovat — Vaybinin nənəsi və Koralayn və qonşuların qaldığı evin sahibəsi. O əvvəllər öz əkiz bacısı ilə bu malikanədə yaşayırdı. Onun bacısı bir gün bu evdə sirli şəkildə itkin düşür (əslində isə «Digər» ananın qurbanlarından birinə çevrilir). Ev onun bacısını oğurladığını hesab edən xanım Lovat, oranı 4 hissəyə bölərək kirayə verməyə razı olur, özü isə yaxınlıqda yerləşən kiçik bir evə köçür. Lakin malikanənin «yenə uşaqları oğurlayacağından» qorxan Lovat, uşaqlı ailələrə evi kirayə verməyə razı olmur. Məhz buna görə də öz nəvəsi Vaybiyə də Çəhrayı saraya getməyə qadağan edir.
Özünün maksimal yüklənmə müddətində, film 450 insanın[5], o cümlədən 30-35 animatorun və «Rəqəmsal Dizayn Qrupunun» dizaynerlərin, həmçinin 250-dən çox texniki personalın və layihəçilərin gücünü özündə birləşdirirdi. Təkcə kukla qəhrəmanların qeyimlərin tikilməsi, onların sviterlərinin insan saçı qalınlığında toxuculuq iynələri ilə əllə toxunması üçün ayrıca bir komanda üzvləri yığılmışdı[6].
Çəkilişlər 13 min m2 ərazidə düzənlənmişdi[5],[7]. Çəkiliş pavilyonu 50 epizodik hissəyə bölünmüşdü, onların hər biri isə 150-dən çox yığma kompozisiyanı özündə birləşdirirdi. Kompozisiyalar içərisində 3 viktorian malikanəsi, 12 metrəlik alma bağı və Eşlend şəhərinin (Oreqon ştatı) modeli var idi.[5]
Filmdə çox minimal kompüter qrafikası istifadə olunmuşdu, o da qəhrəmanların üzündəki tikişləri yığışdırmaq və kuklaların kadrda saxlanılması üçün istifadə olunmuşdu[8]. Filmdə duman səhnəsi əsl ağ dumanın video çəkilişidir. Kompüter qrafikası ilə həmçinin paralel dünyanın pikselləşməsi, onun dağılıb yenidən yaranması səhnəsində də istifadə olunmuşdu.
Kukla qəhrəmanların üz cizgilərini və mimikalarını daha da realistik göstərmək üçün kukla fraqmentlərin bir-birini izləmə texnikası istifadə olunmuşdu. Ümumilikdə isə filmdə 15 mindən artıq fərqli mimikadan istifadə olunmuşdu[9].
Koralayn kompüter qarşısında oturub işləyən atasının yanına gələndə, o özünün kuklasını qutunun kənarına tullayır, belə ki kuklanın qolu bir az sallanır. Lakin ardınca kuklanın öz yerini dəyişdiyini görmək olar[10].
Koralayn öz «Digər» valideynləri ilə şam yeməyi yeyərkən əvvəlcə boşqabın yanında nektar üçün boş stəkan, su üçün isə dolu badə görmək olar. Amma daha sonra su ilə dolu badə yarıyacan boşalır (Koralayn su içməmişdi, çünki bu vaxt oyuncaq qatarın ona sous gətirməyinə baxırdı). Daha sonra isə kartof püresindən bir qaşıq yedikdən və «Digər» anaya kompliment etdikdən sonra, onun yanındaki su qədəhinin ümumilikdə harasa itdiyini görmək olar[11].
Bir çox amerikalının fikrincə, mister Bobinskinin evi üzərində asılan bayraq Monteneqronundur. Lakin bu doğru deyil. Monteneqronun bayrağı qırmızı rəngdə olmaqla, onun mərkəzində Monteneqronun gerbi əks olunub. Monteneqronun gerbində ikibaşlı qartalın mərkəzində şir var, Rusiya gerbində isə əşdahanı oxla yaralıyaraq onu məğlub edən gümüşü atlı təsvir olunmuşdu[12]. Həmçinin mister Bobinskinin qapısının yanında, üstündə "Сыр" (yəni pendir) yazısı olan qutular vardır, məhz elə bu onun rus olduğunu sübut edir[11].
Koralayn | |
---|---|
Albomun üz qabığı | |
Yayımlanma tarixi | 2009 |
Janr | film musiqisi, OST |
Müddət | 60 dəqiqə |
Prodüser | Bruno Kule0 |
Koralayn cizgi filmindən olan musiqi, rəqəmsal formatda 3 fevral 2009-cu ildə «E1 Music» studiyasında yazdırılmış və 24 fevral 2009-cu ildə satışa buraxılmışdı. Mahnılar fransız bəstəkarı Bruno Kule tərəfindən tərtib edilmişdi[13].
- End Credits (Bruno Kule) - 00:01:54
- Dreaming (Bruno Kule) - 00:02:19
- Installation (Bruno Kule) - 00:02:27
- Wybie (Bruno Kule) - 00:02:06
- Exploration (Bruno Kule) - 00:02:01
- Other Father (Song They Might Be Giants) - 00:00:27
- The Supper (Bruno Kule) - 00:01:30
- Bobinsky (Bruno Kule) - 00:02:23
- Fantastic Garden (Bruno Kule) - 00:01:33
- Coraline Fly (Bruno Kule) - 00:00:23
- Trap for the Mices (Bruno Kule) - 00:01:34
- Mice Circus (Bruno Kule) - 00:01:26
- Dreams are Dangerous (Bruno Kule) - 00:01:27
- Sirens of the Sea - 00:01:37
- In the Bed (Bruno Kule) - 00:01:54
- Spink and Forcible (Bruno Kule) - 00:00:33
- It was Fantastic (Bruno Kule) - 00:02:09
- Ghost Children (Bruno Kule) - 00:01:27
- Let`s Go (Bruno Kule) - 00:01:08
- Playing Piano (Bruno Kule) - 00:02:48
- Wybie that Talks (Bruno Kule) - 00:02:08
- Cocobeetles (Bruno Kule) - 00:01:39
- Alone (Bruno Kule) - 00:00:52
- Dangerous (Bruno Kule) - 00:02:23
- Reunion (Bruno Kule) - 00:01:09
- Coraline Dispair (Bruno Kule) - 00:01:27
- The Theater (Bruno Kule) - 00:01:32
- The Famous Mister B (Bruno Kule) - 00:02:22
- You Know I Love You (Bruno Kule) - 00:04:26
- Mechanical Lullaby (Bruno Kule) - 00:02:24
- The Hand (Bruno Kule) - 00:03:14
- The Party (Bruno Kule) - 00:02:32
Ümumilikdə "Koralayn"a amerikalı kinotənqidçilər müsbət rəy verdilər. 2012-ci ilin aprel ayında Rotten Tomatoes saytı tərəfindən 89% Təsdiq edilmiş freş səs qazanmışdı. Metacritic isə ümumilikdə müsbət qiymətləndirərək, ona 100 baldan 80-i vermişdi.[14] Devid Edelşteyn filmin "həqiqətən də nağıl" olduğunu, lakin bununla belə filmdə "daha çox tarix, nəinki ekstaz almaq olduğunu" demişdi:[15]
Mükafat | |||
---|---|---|---|
Mükafat | Kateqoriya | Resipient | Nəticə |
Oskar mükafatı | Ən yaxşı animasiya filmi | Henri Selik | Namizəd |
American Film Institute Awards | Ən yaxşı 10 film | Qazandı | |
Annie mükafatı | |||
Ən yaxşı animasiya filmi | Namizəd | ||
Tammetrajlı filmin ən yaxşı rejissor işi | Henri Selik | Namizəd | |
Tammetrajlı filmdə ən yaxşı səsləndirilmə | Doun Frenç | Namizəd | |
Animasiya filminin ən yaxşı musiqisi | Bruno Kule | Qazandı | |
Film istehsalında ən yaxşı xarakter animasiyası | Trevis Nayt | Namizəd | |
Bədii istehsal personajlarının ən yaxşı dizaynı | Şeyn Priqmor; Şennon Trindl | Qazandı | |
Bədii istehsal personajlarının ən yaxşı dizaynı | Kristofer Appelhans; Tadahiro Uesugi | Qazandı | |
Bədii istehsal üzrə ən yaxşı hekayə | Kris Batler | Namizəd | |
Broadcast Film Critics Association Awards | Ən yaxşı animasiya filmi | Namizəd | |
BAFTA Mükafatı | Ən yaxşı animasiya filmi | Namizəd | |
BAFTA Children’s Award | Ən yaxşı animasiya filmi | Qazandı | |
Chicago Film Critics Association Awards | Ən yaxşı animasiya filmi | Namizəd | |
Cinema Audio Society Awards | |||
Həyatı naliyyətlərə görə | Henri Selik | Qazandı | |
Karyera üzrə müvəffəqiyyət | Rendi Tom | Qazandı | |
EDA Award | |||
Ən yaxşı animasiya qadın rolu (Koralaynı səsləndirən) | Qazandı | ||
Ən yaxşı animasiya filmi | Namizəd | ||
Qızıl Qlobus Mükafatı | Ən yaxşı animasiya olunmuş film | Namizəd | |
Motion Picture Sound Editors Golden Reel Awards | Ən yaxşı səs rejissoru: bədii filmdə səs effektləri, foli, musiqi, dialoq və ADR animasiya | Namizəd | |
Online Film Critics Society Awards | Ən yaxşı animasiya filmi | Namizəd | |
People's Choice Awards | 2009-cu ilin ən yaxşı 3D formatında film | Namizəd | |
Producers Guild of America Awards | Animasiya filmində ən yaxşı prodüser | Namizəd | |
San Francisco Film Critics Circle Awards | Ən yaxşı animasiya filmi | Qazandı | |
St. Louis Film Critics Awards | Ən yaxşı animasiya filmi | Namizəd | |
Visual Effects Society Mükafatı | |||
Bədii filmdə mükəmməl animasiya effektləri | Kler Cenninqs, Henri Selik | Namizəd | |
Bədii filmdə mükəmməl model və miniatürlər | Koralayn - Animatorlar Trevis Nayt və Trey Tomas | Namizəd | |
Bədii filmdə mükəmməl animasiya effektləri | Con Allan Armstronq, Riçard Kent Börton, Kreq Dousett | Namizəd | |
Bədii filmdə mükəmməl model və miniatürlər | Debora Kuk, Mettyu DeLeu, Pol Mak, Martin Meunier | Namizəd | |
Washington D.C. Area Film Critics Association | Ən yaxşı animasiya filmi | Namizəd |
«Media by Numbers» kinobiznes analitiki Pol Derqarabetyanın fikrincə, həftə ərzində film 16 milyon dollar ABŞ-də, bütün dünya üzrə isə 192 milyon dollar əldə etmişdi. Filmin çıxışından əvvəl isə, Derqarabetyan hesab edirdi ki, «Laika» kompaniyasının çəkdiyi bu film prokatlarda 10 milyon qazanarsa «doğrudan da çox sevinər».[5]
Koralaynın azad olmuş kabus-uşaqlarla görüşü zamanı verilən animasiya edilmiş fon, Vinsent Van Qoqun «Ulduzlu gecə» rəsmindəki gecə səmasına çox bənzəyir. Proyektin Baş rəssamı Tadahiro Uesuqi beləliklə rejissorun qeyriadi fikrini reallaşdırmışdı.Henri Selik özü bu haqda intervyuların birində qeyd edir[16]:
Bu səhnə üçün arxa fon lazım idi, buna görə də mən Tadahiroya, bizim baş rəssama xahiş etdim ki, Van Qoqun «Ulduzlu gecə» rəsminin improvizasiya edilmiş variantını əks etdirsin.
Orijinal mətn (ing.)The background there, I asked Tadahiro, our main concept illustrator to do his version of "Starry Night," the Van Gogh painting.
- «Digər dünyanın» Cons ailəsinin qonaq otağının divarlarında, vaza olan komod üzərində oval şəklində üç portreti görmək olar: bunlar 3 kabus-uşağın portretlərindir.
- «Digər dünyanın» teatr səhnəsində qoca aktrisalardan biri dekorasiyalar fonunda Veneranı təsvir edir. Fon Sandro Bottiçellinin «Veneranın doğulması» əsərinin qrotesk şəklidir (Rəsmin orijinalı Uffitsi qalereyasındadır və məhz bu əsər Florensiyanın simvoluna çevrilib).
- Koralaynın real ailəsi gümüşü rəngdə «Volswagen-böcəkdə» gəzir.
- Koralayn - solaxaydır.
- Mister Bobinskinin evinin üstündə Rusiyanın gerbi olan qırmızı rəngdə bayraq asılıb. O Koralayna çuğundur yeməyi təklif edir, çünki o çox faydalıdır.
- Koralayn Vaybiyə şpion-kuklanın kimə oxşadığını danışanda, 3 kabus-uşağın əslində kim olduğu da açıqlanır. Üzü dar olan qız - Çəhrayı saraya ilk məskən salan ailənin qızı, oğlan-kabus Gek-Finn, ikinci qız isə - Vaybinin nənəsi, xanım Lovatın bacısı idi.
- Filmin əvvəlində yük daşıyan oğlan Cons ailəsinin mebelini gətirir. Çıxıb getmək istədikdə o Mel Consdan 1 dollar alır. Dollar əskinasının aversində Prezident Corc Vaşinqtonun yerinə rejissor Henri Selikin portreti durur[17]
- Ssenariyə əsasən Koralayn Eşlandda (Oreqon ştatı) yaşayır. Laika Entertainment studiyası da elə o şəhərdə yerləşir.
- The Ranft Bros. Moving Company şirkətinin işçiləri (filmdə onlar Koralayn ailəsini yeni evə köçməyə kömək edən işçilər idi) - Cerom və Co Ranft qardaşlarının animasiya variantları idi. Real Co Ranft 2005-ci ildə avtomobil qəzası nəticəsində həlak olmuşdu[18][19].
- They Might Be Giants musiqi qrupu Koralayn üçün 10 mahnı bəstələmişdi, lakin animasiya filminin myuzikl deyil, daha çox qotik triller janrında olması səbəbi ilə, yalnız bir mahnının filmdə səslənməsinə razılıq verilmişdi[17].
- Təkcə Koralaynın kuklasının hazırlanması üçün 3-4 ay sərf olunmuşdu[20].
- Koralaynın "Detroyt zooparkı" adlanan qar kürəciyi özündə Horeys Rekhemin (Ford Motors kompaniyasının səhmdarı) Memorial fəvvarəsinin, həmçinin digər kürəcikdə Hollandiya şəhərində (Miçiqan ştatı) yerləşən Böyük qırmızı fənərin (Big Red) miniatyur ölçüdə surətini təkrarlayır[21].
Filmdə əsas mövqe tutan və süjetlərin əsas cərəyan etdiyi yer əlbəttə ki Çəhrayı Saraydır. Çəhrayı saray viktorian üslubunda inşa etdirilmiş böyük malikanədir və Eşland yaxınlıqda (Oreqon ştatı), çox zaman dumanlı və çiskin yağışlı yerdə yerləşir[22]. Bu bina bir ailə üçün inşa etdirilmişdi, lakin sonralar 3 hissəyə bölünərək (binanın mansardı, beletaj və binanın 2-ci və 3-cü mərtəbələri) satılmışdı. Koralaynın atasının dediyinə görə, malikanənin 100-ə yaxın yaşı var. Vaybinin nənəsi Çəhrayı sarayın sahibidir. Lakin o yaxınlıqda yerləşən digər evdə məskən salıb, bu da evdə baş verən mənfi hadisələrlə əlaqədardı. Vaybi nənəsinin uşaqlı ailələrə evi kirayə vermədiyini və Cons ailəsində Koralayn olduğunu bilən nənə necə bu evi onlara kirayə verməyə razı olduğunu da anlamadığını deyir.
Koralayn kabuslar ölkəsində animasiya filminin veb-saytı özündə tədqiqedici interaktiv oyunu birləşdirir. Oyunçu bu sayta Koralaynın dünyası ilə yaxından tanış ola bilir. Sayt 2009-cu ildə «Ən yaxşı Qrafik simvolların istifadəsi» kateqoriyası üzrə «Şəbəkə Mükafatı» almışdı[23].
16 iyun 2008-ci ildə «D3Publisher America» şirkəti Koralayn animasiya filminə əsaslanan yeni videooyunun yaradılmasına start verildiyini açıqlayır. «Wii» və «PlayStation 2» üçün oyunun yaradılması və təkmilləşdirilməsi «Papaya Studio» studiyasına, «Nintendo DS» üçün isə «Art Co.» studiyasında gerçəklənmişdi. Videooyunlar 27 yanvar 2009-cu ildə cizgi filmin ekranlara çıxmasından bir müddət sonra satışa buraxılmışdı[24].
Film ABŞ-də həm DVD-də, həm də Blu-ray-də iyulun 21-də Universal Studios Home Entertainment şirkəti tərəfindən satışa çıxarılmışdır. Filmin 3D versiyası 4 dənə yaşıl anaqlif görüntüyə həssas 3D eynəkləri komplektində satılırdı. Coraline Böyük Britaniyada DVD və Blu-ray versiyada 12 oktyabr 2009-cu ildə buraxılmışdı.
İlk uik-enddə film 1,036,845 dənə satılmış, ümumi gəliri 45 milyon $ [25] təşkil etmişdi. Film prokatlarda satış miqdarına görə №1 film elan edilmişdi.
Filmin rejissoru Henri Selikin MTV kanalına verdiyi intervyuda o «Koralaynın davamı üçün hər zaman variant olduğunu və Nil Geymanın əsərlərindən yenə nəsə çəkmək arzusunda olduğunu» açıqlamışdı.
- ↑ "Coraline". Box Office Mojo. 2019-04-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-08-11.
- ↑ "Neil Gaiman's Journal: Playing a small imaginary me". 2012-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 06.10.10.
- ↑ "В США названы лучшие фильмы года". AmericaRU (rus). 2013-12-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 06.10.10.
- ↑ "Coraline" (ingilis). Box Office Mojo. 2012-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 06-10-10.
- ↑ 1 2 3 4 Mesh, Aaron. "Suspended Animation". Willamette Week. February 4, 2009. 2009-02-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-02-10.
- ↑ "MEMBRANA" (rus). 20.02.2009. 2012-03-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 06.10.10.
- ↑ "Backstage view (19th of 21 backlot production photos)". David Strick's Hollywood Backlot. en:Los Angeles Times. August 7, 2008. 2011-08-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-02-15.
Backstage view of the facility in which Coraline's stop-motion animation is filmed in Portland, Oregon. The Coraline stage is divided into approximately 50 units separated by black curtains. Each unit contains a different set that is in the process of being dressed, lit, rigged or shot.
- ↑ "Objet Geometries' 3D Printers Play Starring Role in New Animated Film Coraline" (Press-reliz). Object Technologies. 2009-02-05. 2012-11-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-07-23.
- ↑ "CGSociety feature — Coraline" (ingilis). 2012-03-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 06.10.10.
- ↑ "КОРАЛИНА В СТРАНЕ КОШМАРОВ - ЛЯПЫ В МУЛЬТФИЛЬМЕ". 2017-12-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-3.
- ↑ 1 2 "Coraline - 13 mistakes". 2022-09-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-3.
- ↑ "Федеральный конституционный закон «О государственном гербе Российской Федерации» от 25 декабря 2000 года". 2019-06-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-11-25.
- ↑ "Capone Talks with CORALINE Director and Wizard Master Henry Selick!!!". 2009. 2009-02-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-02-09.
- ↑ "Coraline (2009): Reviews". Metacritic. February 5, 2009. 2015-11-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-02-10.
- ↑ Edelstein, David. "What You See Is What You Get". New York Magazine. February 1, 2009. 2021-10-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-02-16.
- ↑ "Exclusive: Henry Selick on Making Coraline". 2012-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 03.04.2011.
- ↑ 1 2 Julliettochka. "КОРАЛИНА В СТРАНЕ КОШМАРОВ. ЗНАЕТЕ ЛИ ВЫ, ЧТО..." Live Internet. 2005-08-19. 2017-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-05-21.
- ↑ Scott Weinberg. "Pixar's Joe Ranft Falls to a Tragic Death". Rotten Tomatoes. 2005-08-19. 2008-10-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-06-26.
- ↑ Sheigh Crabtree. "Pixar Animation's Joe Ranft, 45". The Hollywood Reporter. 2005-08-18. 2007-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-11-24.
- ↑ Coraline official web. "it comes doün to Rigging". Coraline. 2009-08-19. 2012-03-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009.
- ↑ Vortexer. "Some Things You Probably Didn't Know". digi titles. 2012-06-1. 2016-07-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-06-1.
- ↑ "Pink Palace Apartments - Coraline Wiki". Pink Palace Apartments. wikia,. 12 January 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 August 2011.
- ↑ "Webby Awards". 2013-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-06-13.
- ↑ Remo, Chris. "D3 Announces Coraline And Shaun The Sheep Adaptations". en:Gamasutra. June 16, 2008. 2022-01-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-06-16.
- ↑ "Movie Coraline - DVD Sales". The Numbers. Nash Information Services,. 9 November 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 August 2011.
- "Rəsmi sayt". 2012-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-11-06.
- "Cizgi filimn rəsmi rus saytı" (rus). 2012-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 06.10.2010.
- Коралина AllMovie saytında
- "«Koralayn kabuslar ölkəsində»". 2012-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 06.10.2010.
- "«Koralaynda məndən nəsə var»" (rus). 2012-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 06.10.2010.
- "Yaranma prosesi. Ən maraqlı faktlar" (rus). 20.08.2009. 2012-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 06.10.2010.
- Rəsmi sayt
- Coraline — Internet Movie Database saytında