Kana

Kana (yap. 仮名) — iki qrafik formadan – katakana və hiraqanadan ibarət olan yapon heca əlifbası.

Bu iki yazı növü qrafik baxımından fərqlənir. Kiraqana işarələri yumşaq və dairəvi (ひらがな), katakana işarələri isə iti bucaqlı və kəskin formalıdır (カタカナ). Yalnız bir neçə işarə arasında oxşarlıq müşahidə olunur. Məsələn, ka (か və カ), ri (り və リ), se (せ və セ) oxşar formaya malikdir, tam eyni görünüşə isə yalnız he (へ və ヘ) işarələri malikdir. Katakananın (aynu dilində istifadə olunan genişləndirilmiş formaları nəzərə alınmadıqda) və hiraqananın işarələri bir-birinə tam uyğun gəlir. Bu o deməkdir ki, hiraqana ilə yazılmış istənilən mətn eyni şəkildə katakana ilə də yazıla bilər və əksinə.^[1]

Hiraqana işarələri yapon sözlərinin dəyişən hissələrinin (okuriqana), bütöv yerli sözlərin və həmçinin, heroqliflərin oxunuşunun izahı kimi yazılan furiqananın ifadəsində istifadə olunur. Müasir dövrdə katakana əsasən qərb mənşəli alınma sözlərin (xüsusilə qanrayqo adlandırılan leksik borcların) yazılışında tətbiq edilir.^[1]

Tarixən yapon yazı sistemində başqa heca əlifbaları da mövcud olmuşdur — bunlara hentayqana və manyoqana daxildir.^[1]