Kəndir (bitki)

Kəndir
Kəndir
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superasteridlər Klad: Asteridlər Klad: Lamidlər Dəstə: Acıçiçəklilər Fəsilə: Kəndirkimilər Yarımfəsilə: Apocynoideae Triba: Apocyneae Cins: Kəndir
Beynəlxalq elmi adı
	Apocynum L., 1753[…];
ITIS	30155
NCBI	13338
EOL	38133

Kəndir (lat. Apocynum) — bitkilər aləminin acıçiçəklilər dəstəsinin kəndirkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Botaniki xarakteristikası

Çoxillik ot və yarımkollardır. Yarpaqları qarşı-qarşıya düzülür. Ağ, çəhrayı, qırmızı-bənövşəyi xırda çiçəkləri yarımçətirvarı çiçək qrupunda yerləşir. Şimali Amerika, Cənubi Avropa və Cənub-Şərqi Asiyada 6, Azərbaycanda 1 növü — sarmat kəndiri (T. sarmatiense) bitir. Bir qismi lifli, digəri kauçukverən, bəzi növləri isə dərman bitkisidir. Qafqazda geniş yayılmışdır. Kəndirə Azərbaycanda başlıça olaraq Lənkəran və Quba zonalarında təsadüf edilir. Məişətdə və təsərrüfatın müxtəlif sahələrində işlənən kəndir məmulatı son zamanlaradək qalmaqda idi. Azərbaycanda keçmişdə kəndir lifi istehsalı ev peşəsi səciyyəsi daşımışdır. XIX əsrdə kəndir lifi istehsalı kustar sənət səviyyəsinə qalxdı. Kustar kəndir istehsalının inkişafında, Azərbaycanda gəmiçiliyin və quyu üsulu ilə neft çıxarma işinin inkişafı xüsusilə mühüm rol oynamışdır.

Sinonimləri

Heterotipik sinonimləri

Apocynastrum Heist. ex Fabr.
Cynopaema Lunell
Poacynum Baill.
Trachomitum Woodson

Növləri

Dəlikçiçəkyarpaq kəndir (Apocynum androsaemifolium L.)
Kənafabənzər kəndir (Apocynum cannabinum L.)
Apocynum × floribundum Greene
Apocynum pictum Schrenk
Apocynum venetum L.

İstinadlar

↑ Endress M., Liede-Schumann S., Meve U. An updated classification for Apocynaceae (ing.). // Phytotaxa Magnolia Press, 2014. Vol. 159, Iss. 3. P. 175–194. ISSN 1179-3155; 1179-3163 doi:10.11646/PHYTOTAXA.159.3.2
↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 101. doi:10.5962/BHL.TITLE.746

Həmçinin bax

[_1eed9c54fae4d28c-1] Endress M., Liede-Schumann S., Meve U. An updated classification for Apocynaceae (ing.). // Phytotaxa Magnolia Press, 2014. Vol. 159, Iss. 3. P. 175–194. ISSN 1179-3155; 1179-3163 doi:10.11646/PHYTOTAXA.159.3.2

[_3da3a572fca293cb-2] Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 101. doi:10.5962/BHL.TITLE.746

[1]

[2]