Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Jerar Muru[2] (22 iyun 1944[1], Albervil) — amerikalı və fransız fizik. Rusiya Elmlər Akademiyasının xarici üzvü (2008-ci ildən). 1985-ci ildə Donna Striklend ilə bərabər o, super güclü lazer impulslarını əldə etmək üçün yeni bir texnika təklif etmişdir — cingiltili nəbz gücləndirilməsi [3]. 2018-ci il üçün fizika üzrə Nobel mükafatı laureatıdır[4].
| Jerar Muru | |
|---|---|
| fr. Gérard Mourou | |
 | |
| Doğum tarixi | 22 iyun 1944[1] (81 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Elm sahəsi | optika |
| Elmi dərəcəsi | |
| İş yerləri | |
| Tanınmış yetirməsi | Donna Striklend |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |
  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1967-ci ildə Qrenobl Universitetinin fizika fakültəsini bitirmişdir. 1970-ci ildə Paris Universitetində doktoranturaya daxil olmuşdur. 1973-cü ildə fizika elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır[5]. Bundan sonra o, bir il San Dieqodakı Kaliforniya Universitetində işləmiş, bundan sonra Milli Yüksək Texnologiyalar Məktəbinin Tətbiqi Optika Laboratoriyasında və Politexnik Məktəbində ultrasürətli proseslərlə məşğul olan tədqiqat qrupu təşkil etmişdir. 1977-ci ildə Jerar Muru ABŞ-a Roçester Universitetinə getmişdir. Orada Optika İnstitutunda baş elmi işçi vəzifəsində işləmişdir. 1988-ci ildə J.Muru Miçiqan Universitetində professor vəzifəsini almış, burada Ultrafast Optika Mərkəzini yaratmış və uzun müddət orada işləmişdir[6].
Elmi fəaliyyətinin əsas sahələri lazer fizikası və qeyri-xətti optika olmuşdur. Jerar Murunun elmi işi ultraqısa impulslar yaradan lazer sistemlərinin inkişafı ilə əlaqədar idi. 1985-ci ildə o, ultra güclü lazer impulslarını əldə etmək üçün yeni texnika — cingiltili nəbz gücləndirilməsi işləyib hazırlamışdır. Hazırda bu texnika femtosaniyə impulsları əldə etmək üçün əsasdır. Bu texnikanın istifadəsi həm də yaranan lazer impulslarının intensivliyini əhəmiyyətli dərəcədə artırmağa imkan vermişdir.
Milli Mühəndislik Akademiyasının (2002-ci il)[7], Amerika Optik Cəmiyyətinin, Amerika Fizika Cəmiyyətinin və Elektrik və Elektronika Mühəndisləri İnstitutunun üzvüdür.
- 1995-ci ildə — A.D.Mur adına Miçiqan Universitetində Elektrik Mühəndisliyi, Kompüter Elmləri və Tətbiqi Fizika üzrə Görkəmli Professor
- 1995-ci ildə — Amerika Optik Cəmiyyətinin Vud Mükafatı
- 2004-cü ildə — IEEE Kvant Elektronikası Mükafatı
- 2005-ci ildə — Uillis Lemb Mükafatı
- 2009-cu ildə — Amerika Optik Cəmiyyətinin Tauns Mükafatı[8]
- 2016-cı ildə — Frederik Ayves medalı
- 2018-ci ildə - Fizika üzrə Nobel Mükafatının 1/4 hissəsi)[9]
- 2019-cu ildə — Şərəf ordeni ulduzu ilə komandir (Macarıstan)[10]
- ↑ 1 2 Gerard Mourou // Munzinger Personen (alm.).
- ↑ Gerard Mourou // Munzinger Personen (нем.)
- ↑ D. Strickland and G. Mourou. Compression of amplified chirped optical pulses (англ. ) // Opt. Commun. — 1985. — Вып. 56. — С. 219.
- ↑ The Nobel Prize on Twitter. Twitter. Дата обращения: 2 октября 2018.
- ↑ Биография Жерара Муру Архивная копия от 22 февраля 2005 на Wayback Machine (англ.)
- ↑ Center for Ultra Fast Optical Science (CUOS). Дата обращения: 18 июля 2022. Архивировано 5 сентября 2015 года.
- ↑ National Academy of Engeneering. Dr. Gerard A. Mourou Архивная копия от 28 мая 2010 на Wayback Machine (англ.)
- ↑ OSA. Charles Hard Townes Award Архивная копия от 20 августа 2008 на Wayback Machine (англ.)
- ↑ The Nobel Prize on Twitter. Twitter. Дата обращения: 2 октября 2018.
- ↑ MAGYAR KÖZLÖNY. 2019. Дата обращения: 28 декабря 2023. Архивировано 10 июня 2023 года.