II Vladislav (mac. II. Ulászló; pol. Władysław II Jagiellończyk; 1 mart 1456, Krakov, Polşa Krallığı Taxt-tacı – 13 mart 1516[1], Buda) — Macarıstan-Xorvatiya və Bohemiya kralı. Polşa kralı və Böyük Litva knyazı IV Kazimirin böyük oğlu idi və bu səbəblə, atasından sonra taxt-taca sahiblənməsi gözlənilirdi.
| II Vladislav | |
|---|---|
| pol. Władysław II Jagiellończyk | |
 | |
| 22 avqust 1471 – 13 mart 1516 | |
| Əvvəlki | Podebradlı Corc |
| Sonrakı | II Layoş |
| 15 iyul 1490 – 13 mart 1516 | |
| Əvvəlki | I Matyaş |
| Sonrakı | II Layoş |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1 mart 1456 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 13 mart 1516[1] (60 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Fəaliyyəti | rəhbər |
| Atası | Casimir IV Jagiellon |
| Həyat yoldaşları |
|
| Uşaqları | |
| Ailəsi | Jagiellonian dynasty |
| Dini | xristianlıq |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1 mart 1456-cı ildə Krakovda dünyaya gəldi. O, Polşa kralı IV Kazimir Yagellon ilə Avstriya hersoqu II Albertin qızı Yelizavetanın böyük oğludur. Atasının siyasəti nəticəsində Litva və Polşa tacını deyil, Mərkəzi Avropadakı Bohemiya və Macarıstan krallıqlarını idarə etmişdir. Bu addım, Yaqellon sülaləsinin nüfuzunu Polşadan kənarda da genişləndirmək məqsədi daşıyırdı.
1471-ci ildə Bohemiya zadəganları tərəfindən kral seçildi və bu vəzifəni 1516-cı ildə ölümünə qədər davam etdirdi. O, yerli zadəganlarının müstəqilliyini qorumağa çalışdı. Onun Bohemiya tacını əldə etməsi, Habsburqlar və digər Alman knyazlıqları ilə rəqabətə səbəb oldu. 1490-cı ildə isə Macarıstan taxtına da sahib oldu və bu iki krallığın birləşməsi ilə Yaqellonların Mərkəzi Avropadakı mövqeyi daha da möhkəmləndi.
II Vladislav siyasi baxımdan ehtiyatlı və kompromisçi bir hökmdar kimi tanınırdı. Onun dövründə Osmanlı imperiyası Macarıstana ciddi təhdid yaratmağa başlamışdı, lakin o, birbaşa müharibələrdən qaçaraq daha çox daxili sabitlik və zadəganlarla əməkdaşlıq siyasətini üstün tuturdu.
Onun şəxsi həyatı da siyasi strategiyalarla sıx bağlı idi. İlk evliliyi 1476-cı ildə yenidə dul qalan Brandenburqlu Barbara ilə evləndi. 15 il davam edən bu siyasi evlilik tamamilə formal idi və cütlük heç vaxt üz-üzə gəlməmişdi. Bu səbəblə II Vladislav vərasəti səbəbilə 1490-ci ildə boşandı. İkinci evliliyi elə həmin il Neapol kralı I Ferdinandın qızı Beatrisa ilə baş tutdu. Bu evlilik də siyasi məqsədlə baş tutmuşdu. Belə ki, Beatrisanın ilk evliliyi Macarıstan kralı I Matyaş ilə baş tutmuşdu və bu səbəblə yerli macar əsilzadələri tərəfindən dəstəklənirdi. Yenicə Macarıstan taxtına əyləşən II Vladislav bununla yerli əyanları öz tərəfinə çəkdi. Ancaq bu evlilik də övladsız nəticələndi. 1502-ci ildə bu xanımından da boşandı və həmin il Araqon kralı II Xuanın nəticəsi Foks-Kandallı Anna ilə evləndi. Bu evlilikdən 2 övladı dünyaya gəlsə də, gənc xanımı ikinci övladının doğuşundan qısa müddət sonra vəfat etdi.
II Vladislav, dövrünün ən önəmli monarxlarından biri olaraq tarixdə iz qoymuşdur. Onun rəhbərliyi dövründə Yaqellon sülaləsi Polşa-Litva xaricində də güc qazanmış və Mərkəzi Avropada siyasi güc balansını müəyyən edən əsas oyunçulardan birinə çevrilmişdir. O, birbaşa hərbi uğurlar qazanmamış olsa da, diplomatik məharəti ilə tarazlıq yaratmış, sülh və sabitlik şəraitində uzunmüddətli təsir buraxmışdır.
- "Dózsa Rebellion". Home > World History > Wars, Battles & Armed Conflicts. Britannica.
- Bartl, Július; Čičaj, Viliam; Kohútova, Mária; Letz, Róbert; Segeš, Vladimír; Škvarna, Dušan. Slovak History: Chronology & Lexicon. Bolchazy-Carducci Publishers, Slovenské Pedegogické Nakladatel'stvo. 2002. ISBN 0-86516-444-4.
- Boubín, Jaroslav. The Bohemian Crownlands under the Jagiellons (1471–1526) // Pánek, Jaroslav; Tůma, Oldřich (redaktorlar ). A History of the Czech Lands. Charles University in Prague. 2011. 173–187. ISBN 978-80-246-1645-2.
- Buchvaldek, Miroslav. Československé dějiny v datech (çex) (2nd). Prague: Svoboda. 1987. OCLC 914813165.
- Cazacu, Matei. Reinert, Stephen W. (redaktor). Dracula. Brill. 2017.
- de Sousa, Antonio Caetano. Historia genealogica da casa real portugueza (portuqal). Lisbon: Lisboa Occidental. 1735. səh. 147.
- Engel, Pál. The Realm of St Stephen: A History of Medieval Hungary, 895–1526. I.B. Tauris Publishers. 2001. ISBN 1-86064-061-3.
- Frost, Robert. The Oxford History of Poland-Lithuania, Volume I: The Making of the Polish-Lithuanian Union, 1385–1569. Oxford University Press. 2015. ISBN 978-0-19-820869-3.
- Kontler, László. Millennium in Central Europe: A History of Hungary. Atlantisz Publishing House. 1999. ISBN 963-9165-37-9.
- Kubinyi, András. II. Ulászló // Kristó, Gyula (redaktor). Magyarország vegyes házi királyai [The Kings of Various Dynasties of Hungary] (macar). Szukits Könyvkiadó. 2002. 174–188. ISBN 963-9441-58-9.
- Macek, Josef. The monarchy of the estates // Teich, Mikuláš (redaktor). Bohemia in History. Cambridge University Press. 1998. 98–116. ISBN 0-521-43155-7.
- Magaš, Branka. Croatia Through History. SAQI. 2007. ISBN 978-0-86356-775-9.
- Rowell, S. C. Lithuania Ascending: A Pagan Empire within East-Central Europe, 1295–1345. Cambridge University Press. 1994. ISBN 0-521-45011-X.
- Šmahel, František. The Hussite Revolution (1419–1471) // Pánek, Jaroslav; Tůma, Oldřich (redaktorlar ). A History of the Czech Lands. Charles University in Prague. 2011. 149–169. ISBN 978-80-246-1645-2.
- Szakály, Ferenc. A középkori magyar állam virágzása és bukása, 1301–1526: 1490–1526 [Flourishing and Fall of Medieval Hungary, 1301–1526: 1490–1526] // Solymosi, László (redaktor). Magyarország történeti kronológiája, I: a kezdetektől 1526-ig [Historical Chronology of Hungary, Volume I: From the Beginning to 1526] (macar). Akadémiai Kiadó. 1981. 318–350. ISBN 963-05-2661-1.
- Teke, Zsuzsa. A középkori magyar állam virágzása és bukása, 1301–1526: 1458–1490 [Flourishing and Fall of Medieval Hungary, 1301–1526: 1458–1490] // Solymosi, László (redaktor). Magyarország történeti kronológiája, I: a kezdetektől 1526-ig [Historical Chronology of Hungary, Volume I: From the Beginning to 1526] (macar). Akadémiai Kiadó. 1981. 273–318. ISBN 963-05-2661-1.
- Varga, Szabolcs. II. Ulászló // Gujdár, Noémi; Szatmáry, Nóra (redaktorlar ). Magyar királyok nagykönyve: Uralkodóink, kormányzóink és az erdélyi fejedelmek életének és tetteinek képes története [Encyclopedia of the Kings of Hungary: An Illustrated History of the Life and Deeds of Our Monarchs, Regents and the Princes of Transylvania] (macar). Reader's Digest. 2012. 144–147. ISBN 978-963-289-214-6.
- Wolf, Armin. Reigning Queens in Medieval Europe: When, Where, and Why // Parsons, John Carmi (redaktor). Medieval Queenship. Sutton Publishing. 1994. 169–188. ISBN 0-7509-1831-4.
- ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118634453 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.