III Qordian (lat. Marcus Antonius Gordianus; 20 yanvar 225, Roma – 11 fevral 244) — Roma imperatoru.[1][2] Onun və ondan əvvəli Qordianların dövrü "Üçüncü əsr böhranı"nın izlərini daşısa da, əslində I Maksiminin anormal hakimiyyətindən sonra Sever sülaləsinin idarəçiliyinə qayıdış kimi qiymətləndirilir.[3]
| III Qordian | |
|---|---|
| lat. Marcus Antonius Gordianus | |
| | |
| 22 aprel 238 – 11 fevral 244 | |
| Sonrakı | Ərəb Filip |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 20 yanvar 225 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 11 fevral 244 (19 yaşında) |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Dini | Qədim Romada din |
238-ci ildə birgə imperatorlar I Qordian ilə II Qordian öldükdən sonra Roma taxtına iki qoca senator birgə yiyələndilər. Bunlar Balbin ilə Pupien idi.[4] Lakin romalılar və pretorianlar onlara etimad etmir, 13 yaşlı Qordianın (I Qordianın qız[3] nəvəsi, II Qordianın qardaşı oğlu)[4] sezar və taxtın varisi elan edilməsini tələb edirdilər.
I Maksimin öz ordusu tərəfindən qətlə yetirilməsindən sonra qiyam qaldıran pretorianlar Balbin ilə Pupieni qətlə yetirərək 238-ci ilin may ayında[2] gənc Qordianı imperator elan etdilər.
III Qordian gənc olduğundan idarəçiliyi əvvəl anası, sonra isə qaynatası,[1] pretorian prefekti (komandanı) olan Timesifey həyata keçirdi. 242-ci ildə III Qordian Timesifeylə birlikdə Sasanilərə qarşı hərbi yürüşə çıxdı. Bir sıra uğurlardan sonra Timesifey 243-cü ildə xəstəlikdən öldü. Onun yerinə Ərəb Filip gətirildi. 244-cü ilin yazında III Qordian qiyam qaldırmış legionerlər tərəfindən öldürüldü (və ya döyüşdə aldığı yaralardan öldü).[3] Qalıqları Romaya aparıldı və o, Senat tərəfindən tanrı elan edildi. Onun yerinə isə Ərəb Filip keçdi.[4]
- ↑ 1 2 Meckler, Michael L. "Gordian III". Loyola University Chicago. 2001. 19.11.2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19.11.2025.
- ↑ 1 2 "Gordian III". British Museum. 19.11.2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19.11.2025.
- ↑ 1 2 3 Drinkwater, John Frederick. "Gordian III". Oxford Research Encyclopedias. 2016. 19.11.2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19.11.2025.
- ↑ 1 2 3 Britannica, Editors. "Gordian III". Britannica. 2025. 19.11.2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19.11.2025.