Gigiyena (q.yun. ὑγιεινόν — "sağlam") — tibbin həyat şəraitinin, insan əməyinin insana təsirini və müxtəlif xəstəliklərin profilaktikasını öyrənən elm sahəsidir. İnsan sağlamlığını qorumağı əmək və istirahətin düzgün təşkilini öyrənir. Bu sağlamlığı qorumağa və ömrü uzatmağa kömək edir.
Gigiyena sözü Qədim Yunan mifologiyasından götürülmüşdür. Qədim Yunanların təbabət tanrısı Asklepinin (yun. Ἀσκληπιός, Asklepios) beş qızından biri olan Higieya (q.yun. Ὑγιεία) təmizlik ilahəsi idi.
Şəxsi gigiyena – sağlamlığı qorumağa və möhkəmləndirməyə kömək edən gigiyena qaydaları toplusu. Bu qaydalar orqanizmə təsir edən aşağıdakı təsirləri neytrallaşdırır:
- Bioloji — mikroorqanizmlər, parazitlər, həşəratlar, antibiotiklər və sairə biosubstratlar.
- Fiziki — səs, vibrasiya, elektromaqnit dalğaları, iqlim və s.
- Kimyəvi — kimyəvi element və kimyəvi birləşmələr.
- Bloomfield, SF, Aiello AE, Cookson B, O’Boyle C, Larson, EL, The effectiveness of hand hygiene procedures including handwashing and alcohol-based hand sanitizers in reducing the risks of infections in home and community settings" American Journal of Infection 2007;35, suppl 1:S1–64
- Clasen TF, Haller L. Water quality interventions to prevent diarrhoea: cost and cost-effectiveness. 2008, World Health Organisation, Geneva. The report is available from: http://www.who.int/water_sanitation_health/economic/prevent_diarrhoea/en/index.html Arxivləşdirilib 2010-09-11 at the Wayback Machine
- Scott E. Microbial Risk Reduction: The Benefits of Effective Cleaning. 2010 In preparation. Cole E. Allergen control through routine cleaning of pollutant reservoirs in the home environment. Proceedings of Healthy Building 2000;4:435–6.
- Cole E. Allergen control through routine cleaning of pollutant reservoirs in the home environment. Proceedings of Healthy Building 2000;4:435–6.
- Paige, John C; Laura Woulliere Harrison (1987). Out of the Vapors: A Social and Architectural History of Bathhouse Row, Hot Springs National Park. U. S. Department of the Interior. http://www.nps.gov/history/history/online_books/hosp/bathhouse_row.pdf.
- Черных П. Я. Историко-этимологический словарь современного русского языка.том 1,|издание М.: Русский язык,год 1993.
- Информационный сайт о гигиене Arxivləşdirilib 2012-03-21 at the Wayback Machine
- Сайт центра гигиены и эпидемиологии
Tibb haqqında olan bu məqalə bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |