Bu məqalənin sonunda mənbə siyahısı var, lakin mətndaxili mənbələr heç və ya kifayət qədər istifadə edilmədiyi üçün bəzi məlumatların mənbəsi bilinmir. |
Genetik epistemologiya və ya 'biliyin inkişaf nəzəriyyəsi' İsveçrə psixoloqu Jan Piaget tərəfindən qurulan biliyin ( qnoseologiya ) mənşəyinin (genezinin) öyrənilməsidir. Bu nəzəriyyə ənənəvi epistemologiyaya qarşı çıxır və konstruktivizm və strukturizmi birləşdirir. Piaget epistemologiyanı başlanğıc nöqtəsi kimi götürdü və genetika metodunu qəbul etdi, uşaq haqqında bütün biliklərin ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqədə yarandığını müdafiə etdi.
Genetik epistemologiya, biliyin inkişafını və onun formalaşmasını tədqiq edən bir nəzəriyyədir. Jan Piaget, bu nəzəriyyəni inkişaf etdirərək, biliyin yalnız rasional və məntiqi proseslərin nəticəsi olmadığını, eyni zamanda insanın ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqələri nəticəsində yaranan bir quruluş olduğunu vurğulamışdır. Piaget, biliyi birbaşa insanın təcrübəsi və bu təcrübənin təşkilinə bağlı olaraq izah edir. O, uşaqların inkişaf mərhələləri ilə bağlı tədqiqatlar aparmış və bunun əsasında biliyin təkamülünü, adaptiv quruluşunu izah etmişdir. Bu nəzəriyyə ənənəvi epistemologiyadan fərqli olaraq, biliyi statik bir proses kimi deyil, davamlı və dinamik bir şəkildə inkişaf edən bir proses olaraq qəbul edir. Bu yanaşma, həmçinin konstruktivizm və strukturizm prinsiplərini birləşdirərək, biliyin insanın psixoloji və sosial inkişafı ilə sıx əlaqədə olduğunu ortaya qoyur.