Günəşi salamlama hərəkəti

Günəşi salamlama — sanskritcə "Surya Namaskar" və ya "Günəşə salam"(Surya Namaskara) adlanan bu təcrübə, yoqada təxminən on iki bir-birinə bağlı asananın axıcı ardıcıllığını ehtiva edən məşq formasıdır.^[1]Bu asana ardıcıllığı ilk dəfə XX əsrin əvvəllərində yoqa kimi qeydə alınmışdır. Buna bənzər hərəkətlərə Hindistanda çox daha əvvəl, o cümlədən güləşçilərin hazırlıq proqramında rast gəlinirdi.^[2] Əsas ardıcıllıq ayaqüstə vəziyyətdən "Aşağı baxan it" və "Yuxarı baxan it" pozalarına keçidi, sonra isə yenidən ayaqüstə vəziyyətə qayıtmağı əhatə edir. Bununla belə, bu ardıcıllığın bir sıra variasiyaları və müasir adaptasiyaları mövcuddur.^[3] On iki asanadan ibarət ardıcıllıq, hindu panteonundaki günəş ilahəsi Suryaya ithaf edilmişdir. Hindistanın bəzi ənənəvi yoqa məktəblərində isə hər bir poza müəyyən mantra ilə səsləndirilir. Bija(toxum səsləri) ilə enerjiləndirilir ki, bu da praktikanın mənəvi və psixofiziki təsirini artırır.^[4]

Günəşi salamlama hərəkətinin ardıcıllığının dəqiq mənşəyi məlum olmasa da, bu hərəkətlər XX əsrin əvvəllərində Aundh hökmdarı Bhavanrao Şriniwasrao Pant Pratinidhi tərəfindən populyaşdırılmışdır. Daha sonra Krishnamacharya tərəfindən Mysore sarayında yoqaya daxil edilmişdir.^[5] Həmin dövrdə bu hərəkətlər yoqa kimi qəbul olunmasa da, saraydakı yoqa zalının yaxınlığında keçirilən dərslərdə öyrədilirdi. Krishnamacharya tərəfindən yetişdirilmiş tanınmış yoqa müəllimləri, o cümlədən Pattabhi Jois və B.K.S İyengar, bu ardıcıllıqlara əsaslanan asana keçidlərini qlobal səviyyədə öz tələbələrinə tədris etmişdi.