Gözlənilən gəlir (ing. Expected return) — investisiyanın və ya maliyyə aktivinin müəyyən bir dövr ərzində gətirəcəyi orta gəliri proqnozlaşdırmaq üçün istifadə olunan statistik anlayışdır. Bu, ehtimal nəzəriyyəsi əsasında hər bir mümkün nəticənin ehtimalı ilə onun gəlirinin çarpımının cəmidir.[1]
Gözlənilən gəliri hesablamaq üçün aşağıdakı düsturdan istifadə olunur:[2]
![{\displaystyle E[R]=\sum _{i=1}^{n}R_{i}P_{i}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6f4b8857cbef2f928b9abcdfe49e8cf8b85ca178)
burada
- — hər bir nəticədə əldə ediləcək gəlir;
- — hər bir nəticənin baş vermə ehtimalı;
- — mümkün nəticələrin sayı
Bir investisiya layihəsinin aşağıdakı ehtimallarla müxtəlif gəlirlər gətirəcəyini düşünək:
| Nəticə | Gəlir (% ilə) | Ehtimal |
|---|---|---|
| 1 | 10% | 0.3 |
| 2 | 15% | 0.5 |
| 3 | 5% | 0.2 |
Gözlənilən gəlir hesablanır:
E(R)=(0.3×10)+(0.5×15)+(0.2×5)
E(R)=3+7.5+1=11.5%
Bu o deməkdir ki, bu investisiyadan gözlənilən orta gəlir 11.5%-dir.
Müxtəlif investisiya variantlarının gözlənilən gəlirini müqayisə etməyə imkan verir. Yüksək gəlirli, lakin daha riskli alternativlərlə daha stabil, lakin az gəlirli alternativləri dəyərləndirmək üçün istifadə olunur. Gözlənilən gəlir, portfelin riskini və gəlirini optimallaşdırmaq üçün əsas parametrlərdən biridir. Markovitsin portfel nəzəriyyəsində aktivlərin optimal paylanması üçün istifadə olunur. Gözlənilən gəlir, risk səviyyəsi ilə birlikdə dəyərləndirildikdə, investisiya qərarlarının daha dəqiq olmasını təmin edir.
- ↑ "Expected Value as a Fundamental Aspect of Investing". 2017-08-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-24.
- ↑ Antti Ilmanen. Overview, Historical Returns and Academic Theories // Expected Returns the Investor's Guide to Market Rewards. Wiley. 2011. səh. 5. ISBN 978-1119990727.