Emanuela Noheylova-Pratova

Marta Noheylova-Pratova 3 iyun 1900-cü ildə Avstriya-Macarıstan imperiyasının tərkibində olan Şərqi Bohemiyanın Opatovitse-nad-Labem qəsəbəsində anadan olmuşdur.^[5] Onun atası Emanuel Noheylova kəndin həkimi və bələdiyyə sədri idi. Anası Berta Şmidt idi və ailənin üç qız övladı vardı. Noheylova-Pratova bacılar arasında ən kiçiyi idi.^[6]

1918-ci ildə Avropanı bürüyən İspan qripi pandemiyasına yoluxduğuna görə onun məzuniyyəti yubanmışdır.^[6] Buna baxmayaraq, o, orta məktəbi bitirmiş və Praqadakı Karl Universitetinin İncəsənət fakültəsində tarix üzrə təhsil almağa başlamışdır. Burada onun müəllimlərindən biri çex tarixçisi, professor J.V. Şimak idi.^[5] Atası onu tibb sahəsində təhsil almağa təşviq etsə də, böyük bacısı tibb sahəsini seçdikdən sonra Noheylova-Pratova tarix sahəsində ixtisaslaşmaq qərarına gəlmişdir. Universitetdə oxuduğu müddətdə nişanlanmışdır, lakin 1923-cü ildə nişanlısı I Dünya Müharibəsində aldığı yaraların nəticəsində dünyasını dəyişmişdir.^[6]

Universitet təhsilini başa vurduqdan sonra Noheylova-Pratova tarixçi kimi ad qazanmağa başladı. O, Opatovitse monastırının tarixi ilə bağlı dissertasiya işini yazmış və bu iş tezliklə nəşr olunmuşdur.^[6]

1923-1926-cı illərdə Praqadakı Milli Muzeydə elmi işçi kimi çalışmışdır. 1926-cı ildə bir müddət Xrudim, Ivançitse və Dvur Kralove məktəblərində müəllimlik etmişdir, lakin 1927-ci ildə yenidən Praqaya qayıtmışdır.^[6]

1930-cu ildə o, Praqa Milli Muzeyinin Numizmatika şöbəsində kurator vəzifəsinə təyin edilmişdir və 1959-cu ilə qədər burada fəaliyyət göstərmişdir.

4 fevral 1942-ci ildə Noheylova-Pratova Gestapo tərəfindən həbs edildi. O, Petsçek sarayında dindirilmiş və həbs edilmişdi. Onun həbsinin səbəbi mineralogiya şöbəsindən götürdüyü kristallardan radio qurğuları düzəltməsi və bu radiolar vasitəsilə nasist təbliğatına zidd olan xəbərlərin yayılması idi. O, 1943-cü ilin may ayında həbsdən azad edildi, lakin Praqada işləməsinə icazə verilmədi. Bunun əvəzinə, Vyanadakı İncəsənət Tarixi muzeyinin direktoru professor Fritz Dvorşakın dəstəyi ilə orada iki il müddətinə iş tapdı.^[6] Müharibə bitdikdən sonra Vyanadakı həmkarları onun orada qalmasını istəsələr də, Noheylova-Pratova Praqaya qayıtmaq və öz işinə davam etmək arzusunda idi.^[6]

II Dünya Müharibəsindən əvvəl Noheylova-Pratova tədqiqatlarında fotoqrafik böyütmələrdən istifadə etməklə yeniliklər etmişdi. Müharibədən sonra isə o, Numizmatika şöbəsinə qayıtdı və numizmatik kolleksiyaların geniş araşdırılması və kataloqlaşdırılması üzərində işləməyə başladı.^[5]

1949-cu ildən etibarən o, Brnodakı Masarik Universitetində mühazirələr oxumağa başladı.^[5] O, Bohemiya, Moraviya və Sileziyadakı xəzinələrin gizlədilməsi praktikasını araşdırırdı.^[7] Onun araşdırmaları xüsusilə Bohemiya sikkələri ^[8] və metrologiya sahəsində ixtisaslaşmışdı.^[9] O, həmçinin orta əsr saxta sikkələri üzrə mütəxəssis hesab olunurdu.^[10] X əsr və XI əsr çex sikkələri ilə bağlı tədqiqatlarında o, numizmatikanın ikonoqrafiya və dövrün siyasi hadisələri arasındakı əlaqəni çox şişirtdiyini irəli sürmüşdü.^[11]

1958-ci ildə doktorluq dərəcəsi alan Noheylova-Pratova,^[5] 1964-cü ildə Karl Universitetində professor vəzifəsinə təyin edildi.^[5] 1960-cı illərdə o, Numizmatika şöbəsinin rəhbəri və Çex Numizmatika Komissiyasının prezidenti oldu.^[12]

O, 19 noyabr 1995-ci ildə 95 yaşında Pardubitsedə vəfat etdi və orada dəfn edildi.^[5]

Noheylova-Pratova bir çox kitab və elmi məqalələr yazmışdır.^[13] Onun əsas əsərləri bunlardır:

• "Opatovitse monastırının hekayələri" (1925)^[14]
• "Praqa zərbxanasının hekayələri" (1929)^[15]
• "Markqraf Yostun Moraviya zərbxanası" (1933)
• "Koşitse xəzinəsi" (1948)
• "Bohemiya, Moraviya və Sileziyada təsadüfi pul tapıntıları"^[16]
• "Albrext fon Vallenşteynin pul sistemi" (1969)
• "Numizmatikanın əsasları" (1975, 2-ci nəşr 1986)
• "Medalların sərgi kataloqu"
• "1771-1971-ci illərdə Çexiyada elmi numizmatika"
• "Kraliça Emma"
• "Severin Braçmannın Çex medalları"

Bundan əlavə, o, çoxsaylı elmi məqalələr də yazmışdır, məsələn:

• "Şahzadə Eyufemiyanın Denarı"
• "Praqa zərbxanasının zərbləri haqqında qeydlər" (1930)
• "Çex məzənnəsinin qısa icmalı və qiymət cədvəlləri"
• "Rozmberq tolarləri"
• "Ən Qədim Çex denarları və onların Polşa tapıntıları haqqında bir neçə qeyd"^[17]

1. ↑ ^{1 2} Emanuela Nohejlová // The Fine Art Archive.
2. ↑ Studenti pražských univerzit 1882–1945.
3. ↑ ^{1 2} Vědecká knihovna v Olomouci Emanuela Nohejlová-Prátová // REGO (çeş.).
4. ↑ The Fine Art Archive.
5. ↑ ^{1 2 3 4 5 6 7} "Emanuela Nohejlová-Prátová (1900-1995)". detektorweb.cz. 2013-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-08.
6. ↑ ^{1 2 3 4 5 6 7} "Univ. prof. PhDr. Emanuela Nohejlová - Prátová, DrSc. (1900 - 1995) | Klub přátel Pardubicka". kppardubicka.cz. 27 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-08.
7. ↑ Museum, United States National. Bulletin. U.S. Government Printing Office. 1970.
8. ↑ Ryant, Jiří. "Bohemian coins of the 15th and the beginning of the 16th centuries found in Budislavice". Numismatické Listy (çex). 72 (3–4). 2017-12-01: 147–154. doi:10.1515/nl-2017-0013.
9. ↑ Polanský, Luboš; Krákorová, Jaroslava. "Important anniversary of the leading Czech numismatist, historian and museum person – Eduard Šimek (*1936)". Numismatické Listy (çex). 71 (1–2). 2016-06-01: 69–96. doi:10.1515/nl-2016-0004.
10. ↑ Oslanský, František. "European Written Sources on the Counterfeiting of Coins in the Middle Ages". Historický časopis (Supplement). 2009: 3–14. ISSN 0018-2575. 2020-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-03-14.
11. ↑ Pauk, Marcin Rafał. "The Coin in the Political Culture of the Middle Ages. On the Iconography of the Bohemian Deniers in the First Half of the Twelfth Century". Kwartalnik Historyczny (polyak). 121. 2014-01-01: 8. doi:10.12775/KH.2014.121.SI.1.01. ISSN 0023-5903.
12. ↑ Metcalf, D. M. "Review of Numismatický Sborník (Historical Institute of the Czechoslovakian Academy of Sciences, Numismatic Commission)". The Numismatic Chronicle and Journal of the Royal Numismatic Society. 20. 1960: 297–298. ISSN 0267-7504. JSTOR 42662745.
13. ↑ "SKC - Výsledky vyhledávání". aleph.nkp.cz. 2020-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-08.
14. ↑ "Příběhy kláštera Opatovického". digi.law.muni.cz. 2020-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-02-08.
15. ↑ Nohejlová-Prátová, Emanuela. Z příběhu pražské mincovny; nástin jejích osudu v letech 1537-1618 (çex). V. Praze: Nákl. České akademie věd a umění. 1929. OCLC 12604398.
16. ↑ Nohejlová-Pratová, Emanuela. "Collections numismatiques". Museum International (Édition Française). 11 (2). 2009-04-24: 107–109. doi:10.1111/j.1755-5825.1958.tb00012.x. ISSN 1020-2226.
17. ↑ Chrzanowska-Foltzer, Marta. "Czy tylko Paryż? Kilka uwag na temat polskich artystek na południu Francji". Archiwum Emigracji. 2012-12-01: 127. doi:10.12775/ae.2012.011. ISSN 2084-3550.