Dutsove (mac. Ducó) — Slovakiyanın qərbində, Pyeştyanı kurort şəhəri yaxınlığında yerləşən bələdiyyə (kənd). 1976-1992-ci illərdə Moravanı nad Vahom bələdiyyəsinin hissəsi olmuşdur. Kənd Vaq-İnovets çayının altında yerləşir. 2011-ci il siyahıyaalınmasına əsasən, bələdiyyənin 375 nəfər əhalisi var idi. Onlardan 365-i slovak, 10-u başqa və dəqiqləşdirilməmiş şəxslərdir.[2]
| Dutsove | |||
|---|---|---|---|
| Ducové | |||
 | |||
|
|||
| 48°37′40″ şm. e. 17°52′05″ ş. u.HGYO | |||
| Ölkə | |||
| Tarixi və coğrafiyası | |||
| Əsası qoyulub | 1348 | ||
| İlk məlumat | 1348 | ||
| Sahəsi |
|
||
| Mərkəzin hündürlüyü | 200 m | ||
| Əhalisi | |||
| Əhalisi |
|
||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||
| Telefon kodu | +421 33 | ||
| Poçt indeksi | 922 21 (pošta Moravany nad Váhom) | ||
| Nəqliyyat kodu | PN | ||
| Digər | |||
| ducove.sk | |||
  Dutsove | |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Dutsove kəndinin adı etimoloji baxımdan müxtəlif nəzəriyyələrlə izah olunur. Ən çox qəbul edilən nəzəriyyələrdən biri kəndin adının slavyan mənşəli olduğu və qədim slavyan dillərində “Dut” sözünün “boşluq” və ya “çuxur” mənasını verdiyi ehtimalına əsaslanır. Bu, kəndin coğrafi relyefinə uyğun olaraq çökəklikdə yerləşməsi ilə əlaqələndirilə bilər. Başqa bir nəzəriyyəyə görə, “Dutsove” adı qədim şəxsi addan yaranmışdır.[3] Slavyan xalqları arasında “Dutso” və ya “Duts” kimi adların mövcud olduğu və kəndin adının bu şəxs adından törədiyi düşünülür. -ove şəkilçisi isə slavyan dillərində müəyyən bir tayfaya və ya icmaya aidiyyəti bildirən sonluq kimi qəbul edilir.
Dutsove kəndi orta əsrlərdən etibarən bölgənin mühüm yaşayış məntəqələrindən biri kimi formalaşmışdır. Tarixi mənbələr göstərir ki, kəndin əsası XI-XII əsrlərdə qoyulmuşdur və həmin dövrdən etibarən burada əkinçilik, heyvandarlıq və ticarət inkişaf etmişdir. Kəndin tarixi müxtəlif dövrlərdə siyasi və mədəni dəyişikliklərlə zəngin olmuşdur. Dutsove kəndi ilk dəfə orta əsr salnamələrində xatırlanır. Bu dövrdə kənd əsasən feodal torpaq sahiblərinə məxsus olmuşdur və yerli əhali əsasən kənd təsərrüfatı ilə məşğul olmuşdur. Bəzi tarixi mənbələrə görə, kənd hökmdarların və zadəganların tabeliyində olan torpaqların bir hissəsi olmuşdur.[4]
XVI əsrdə Osmanlı imperiyasının genişlənməsi ilə əlaqədar olaraq Dutsove kəndi də Osmanlı hakimiyyəti altına düşmüşdür. Bu dövrdə kənd Osmanlı vergi sisteminə daxil olmuş və burada müsəlman və qeyri-müsəlman icmalar birlikdə yaşamışdır. Osmanlı dövründə kəndin iqtisadiyyatı daha da inkişaf edərək yeni suvarma sistemləri və ticarət yolları ilə güclənmişdir.[5]
XVIII əsrin sonlarında Avstriya-Macarıstan imperiyasının təsiri artmağa başladı. Bu dövrdə kənddə Avropa memarlıq üslubları və təsərrüfat texnologiyaları tətbiq olunmağa başladı. Avstriya-Macarıstan hakimiyyəti kəndin idarəetmə sisteminə və yerli iqtisadi fəaliyyətə ciddi təsir göstərdi. XX əsrdə Dutsove kəndi dünya müharibələri və siyasi dəyişikliklər səbəbindən müxtəlif dövlətlərin tabeliyində olmuşdur. Sovet dövründə kənd kollektiv təsərrüfat sisteminə qoşulmuşdur və burada kənd təsərrüfatı dövlət tərəfindən idarə olunmağa başlanmışdır.[6]
Hazırda Dutsove kəndi müasir kənd təsərrüfatı və turizm sahəsində inkişaf etməkdədir. Tarixi abidələri və mədəni irsi ilə seçilən bu kənd, bölgənin tarixi keçmişini özündə əks etdirən mühüm yaşayış məntəqələrindən biri olaraq qalmaqdadır.[7]
- ↑ The 2021 Population and Housing Census. Bratislava: Statistical Office of the Slovak Republic.
- ↑ "Archived copy" (PDF). 2012-11-14 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-08-10.
- ↑ Majtán, Milan. Názvy obcí Slovenskej republiky: vývin v rokoch 1773-1997. Bratislava: VEDA, vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied. 1998. 600. ISBN 80-224-0530-2.
- ↑ "História". The official website of Ducové. İstifadə tarixi: 14 October 2015.
- ↑ Turčan, Vladimír. Veľkomoravské hradiská [The Great Moravian Castles] (slovak). Bratislava: Dajama. 2012. ISBN 978-80-8136-013-8.
- ↑ Ruttkay, Alexander. Významné archeologické lokality z včasného stredoveku v oblasti Považského Inovca [Important Archaeological Sites from the Early Middle Ages in the Region of Považský Inovec] // Pieta, Karol; Ruttkay, Alexander; Ruttkay, Matej (redaktorlar ). Bojná, hospodárske a politické centrum Nitrianskeho kniežactva (slovak və alman). Nitra: Archeologický ústav SAV. 2007. ISBN 978-80-88709-91-6.
- ↑ Botek, Andrej. Veľkomoravské kostoly na Slovensku [The Great Moravian Churches in Slovakia] (slovak). Bratislava: Post Scriptum. 2014. ISBN 978-80-89567-37-9.
Vikianbarda Dutsove ilə əlaqəli mediafayllar var.- The official website of the village of Ducové (slovak.)
- Surnames of living people in Ducove