Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinDumetia atriceps — Sərçəkimilər fəsiləsinə aid quş növü.
| Dumetia atriceps | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Dumetia atriceps |
||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
||||||
| ||||||
Dumetia atricepsə Hindistanın Qərbi Qat dağlarında və Şri-Lanka meşələrində rast gəlinir. Bu kiçik şabalıdı-qəhvəyi rəngli quşların qara başlığı, ağ alt hissəsi və açıq sarı gözləri var. Meşələrin alt bitki örtüyündə sürülər halında qidalanırlar və daim səs çıxarırlar, narahat olduqda isə həyəcan siqnalları verirlər.[3]
Dumetia atriceps ilk dəfə 1839-cu ildə ingilis təbiətşünası Tomas Cerdon tərəfindən "Brachypteryx atriceps" binominal adı ilə təsvir edilmişdir. O, yayılma sahəsini Hindistanın cənub-qərbindəki Trissur, Vadakkançerri, Kunur və Vayanad kimi göstərmişdir. Növün tip yeri 1935-ci ildə Hyu Vistler tərəfindən Vayanad olaraq təyin edilmişdir. Dumetia atriceps əvvəllər monotipik "Rhopocichla" cinsinə daxil edilsə də, 2019-cu ildə nəşr edilmiş geniş molekulyar filogenetik tədqiqatın nəticələrinə əsasən "Dumetia" cinsinə köçürülmüşdür. "Dumetia" cinsi 1852-ci ildə ingilis zooloq Eduard Blit tərəfindən təqdim edilmişdir. Cinsin adı latınca "sıx kolluq" mənasını verən "dumetum" sözündən gəlir. Növün epiteti olan "atriceps" latınca "qara" (ater) və "başlıq" (-ceps) sözlərindən ibarətdir.[4][5]
Dörd yarımnöv tanınır:[6]
- "D. a. atriceps" (Cerdon, 1839) – Hindistanın qərb və cənub hissələri.
- "D. a. bourdilloni" (Hume, 1876) – Hindistanın cənub-qərb və cənub hissələri.
- "D. a. siccata" (Whistler, 1941) – Şri-Lankanın şimal və şərq hissələri.
- "D. a. nigrifrons" (Blyth, 1849) – Şri-Lankanın cənub-qərb hissələri.
Dumetia atriceps kvadratik quyruğu ilə birlikdə 13 sm uzunluğundadır. Üst hissəsi qəhvəyi, alt hissəsi isə ağ rəngdədir. Qərbi Qat dağlarında yaşayan iki yarımnövün qara başlığı var, lakin Şri Lankadakı iki yarımnövün bu xüsusiyyəti qara maskaya çevrilir. Açıq sarı gözlər bu xüsusiyyətlə ziddiyyət təşkil edir. Cənub Qərbi Qatlarda yaşayan "bourdilloni" yarımnövünün başlığı daha tünd qara, alt hissəsi daha qəhvəyi və üst hissələri daha zeytun rənglidir. Palqat boğazının şimalında tapılan nominal yarımnövün başlığı tünd qara rəngdədir. Şri Lankada "siccata" yarımnövü aşağı yüksəklikdə, "nigrifrons" isə nəmli zonada yaşayır. Birincinin üst hissələri daha zeytun, ikincinin isə qırmızımtıl rəngdədir.[7]
Çoxalma mövsümü maydan iyula qədər davam edir. Dumetia atriceps yuvalarını kolluqların aşağı hissəsində qurur, yuva yarpaqlardan, tez-tez bambuk yarpaqlarından hazırlanmış top şəklindədir. Yuva quru yarpaqların kolluğa yapışdırılmış kimi görünür və girişi yan tərəfdədir. Adətən iki yumurta qoyulur. Həmçinin, quşların bəzən gecələdiyi yuxu yuvaları da qurduqları deyilir. Bu yuxu yuvaları döşənmiş deyil.[8]
- ↑ HBW and BirdLife Taxonomic Checklist v6. / red. BirdLife International 2021.
- ↑ HBW and BirdLife Taxonomic Checklist v7. / red. BirdLife International 2022.
- ↑ Jerdon, Thomas C. "A catalogue of the birds of the Peninsula of India, arranged according to the modern system of classification; with brief notes on the habits and geographical distribution, and descriptions of new, doubtful and imperfectly described species". Madras Journal of Literature and Science. 10 (25). 1839: 234 [250–251].
- ↑ Ali, S.; Whistler, H. "The ornithology of Travancore and Cochin". Journal of the Bombay Natural History Society. 38. 1935: 61-92 [82].
- ↑ Mayr, Ernst; Paynter, Raymond A. Jr, redaktorlar Check-List of Birds of the World. 10. Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology. 1964. səh. 317-318.
- ↑ Gill, Frank; Donsker, David; Rasmussen, Pamela, redaktorlar "Babblers & fulvettas". IOC World Bird List Version 12.2. International Ornithologists' Union. avqust 2022. İstifadə tarixi: 24 sentyabr 2022.
- ↑ Cai, T.; Cibois, A.; Alström, P.; Moyle, R.G.; Kennedy, J.D.; Shao, S.; Zhang, R.; Irestedt, M.; Ericson, P.G.P.; Gelang, M.; Qu, Y.; Lei, F.; Fjeldså, J. "Near-complete phylogeny and taxonomic revision of the world's babblers (Aves: Passeriformes)". Molecular Phylogenetics and Evolution. 130. 2019: 346–356. doi:10.1016/j.ympev.2018.10.010.
- ↑ BirdLife International. "Dumetia atriceps". IUCN Red List of Threatened Species. 2016. 2016. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22716289A94489395.en. İstifadə tarixi: 13 noyabr 2021.